Brugge vroeger en nu (46): Domein Veltem: van mosterdpot tot zwembad

Voor velen lijkt Brugge door de eeuwen heen onveranderd. Maar is dat werkelijk zo? Koen De Brabander, sinds de 16de eeuw in rechte lijn verbonden met Brugse grond, gaat op zoek naar antwoorden en vergelijkt oude beelden met het heden. Deze week neemt hij je mee naar Kasteel Veltem in Sint-Kruis omstreeks 1910.

Aan de Veltemweg, waar vandaag het zwembad Interbad ligt, stond ooit een statig kasteel. Dit imposante gebouw uit de Napoleontische tijd werd rond 1803 opgetrokken en had een sierlijke tuin met een serpentinevijver, bruggetjes en exotische planten — een toonbeeld van elegantie.Het domein kende echter al eeuwen geschiedenis. Reeds in de 16de eeuw behoorde het toe aan de Brugse poorter Mathias Dagua, die er een omwalde hoeve liet bouwen. Door de eeuwen heen wisselde het landgoed van eigenaar, maar het bleef altijd een rustig toevluchtsoord net buiten de stadspoorten.

Empirestijl

Rond 1803 kwamen François Bertram en zijn echtgenote in bezit van het domein en lieten een nieuw kasteel bouwen in de sobere maar statige empirestijl, kenmerkend voor de Napoleontische periode. Met zijn symmetrische gevels en opvallende koepeltoren straalde het gebouw de grandeur van zijn tijd uit. Al snel kreeg het kasteel in Sint-Kruis enkele bijnamen: de bolhoed of de mosterdpot, een knipoog naar de herkenbare koepel.Op een foto uit 1910 zien we het kasteel met de beukendreef die ernaartoe leidt. Deze dreef, die bij de Maalse Steenweg begon, was een eeuw daarvoor speciaal aangelegd voor het nieuwe kasteel. Iets later overleed de toenmalige kasteelheer De Séjournet en kwam het gebouw leeg te staan. Tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog werd het bezet door Duitse militairen, waardoor het kasteel – en vooral de omliggende bomen – schade opliepen. Na de oorlog woonde de familie Van Canneyt er, maar het pand raakte geleidelijk in verval. In 1966 werd het domein verkocht, waarna een deel verkaveld werd en een deel als openbare recreatieruimte behouden bleef. Het vervallen kasteel werd tenslotte tussen 1969 en 1970 gesloopt.

Geveild

De inboedel werd geveild door Gallerij Sioen, een kunstveiling die volgens de catalogus vol stond met 17de- tot 19de-eeuwse antieke meubelen.Op 12 september 1970 werd de eerste steen gelegd van het intercommunale zwembad Interbad, waarmee een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van het domein begon. (KDB)