Tijdens de Brugse gemeenteraad van dinsdag 30 mei zal de N-VA- fractie pleiten voor het opstellen van een Brugse canon. Ilse Coopman, Martine Bruggeman en Pol Van Den Driessche suggereren al een voorlopig lijstje. Wij gaven de Brugse historicus Rik Verlinde wat huiswerk. Hij groef wat dieper en stelde voor ons dertig feiten en mensen voor die de ziel van Brugge belichamen. Een basis voor de Brugse canon, met de nodige duiding.
De historici Ilse Coopman en Pol Van Den Driessche en kunstlerares Martine Bruggeman vragen het stadsbestuur om een Brugse canon samen te stellen: “Met gebeurtenissen die onze stad hebben gemaakt. Boek en website dienen door een onafhankelijke expertencommissie te worden samengesteld. Met professor Jan Dumolyn als voorzitter? Jongeren en nieuwe Vlamingen weten te weinig van ons verleden.”
Voorlopig lijstje
De drie politici geven ons dit voorlopige lijstje: Simon Stevin, Brugse Beschuit, Brugse Zot(ten), Fitematrulle, Pieter Aspe, water/zee/haven, het Cactusfestival, Margaretha van Male, Heilig Bloed- en Blindekensprocessie, abdij Ter Doest, Jan Heem, Pieter De Coninck en Jan Breydel, de Staten-Generaal van de Bourgondische Nederlanden, Maaike Kerrebrouck, café Vlissinghe, kant als armoedenijverheid, La Brugeoise, de zwanen, professor Etienne Vermeersch, Joan Louis Vives, het Huis en de familie Van der Beurze, de Meifoor, Julien Saelens, Achiel Van Acker, Maria van Bourgondië en Strook.
“Het zijn suggesties. Enkele verrassende. We nemen lekkere, culturele en sportieve zaken op. Overleden maar ook levende Bruggelingen. Iets dynamisch dat kan aangepast worden”, aldus Ilse Coopman.
Op ons verzoek dook de Brugse historicus Rik Verlinde in de geschiedenis van onze stad. Zijn lijst telt dertig feiten en mensen, die de ziel van Brugge belichamen.
1. Stad aan de reien: “Venetië van het Noorden is enkel een marketingnaam. De naam Brugge komt van aanlegplaats (Bryggja) of Rogia (de bovenstroom van het Zwin). Essentieel is de verbinding met de zee voor onze ontwikkeling.”
2. Stad aan de Romeinse heirbaan Oudenburg-Aardenburg: “Brugge ontstond waar deze weg de Reie kruist. Haven in de Romeinse tijd (Fort Lapin), Gallo-Romeinse nederzettingen en zoutziederijen.”
3. Boudewijn I en prinses Judith: “De eerste graaf van Vlaanderen vestigde zich in Brugge, dat een toevluchtsoord was bij de invallen van de Noormannen.”
4. Moord op Karel de Goede in 1127 in Sint-Donaas: “Na deze burgeroorlog ontstaan schepenbanken en de omwalling.”
5. Brugse metten: “Opstand tegen Franse bezetting in 1302. Figuren: Jan Heem en Pieter de Coninck. Omwalling, administratie vervlaamst en ambachten in bestuur.”
6. Brugge textielstad: “Rijkdom door de productie van laken. De Brugse kousen waren gegeerd in heel Europa. In de 19de eeuw telde Brugge 10.000 kantklossers. Deze traditie wordt in eer gehouden (kantschool en kantcentrum). Figuur: priester De Foere.”
7. Monumentale (neo)gotische stad: “Met onder andere Halletoren (13de eeuw) en stadhuis (14de eeuw). Figuren: meester-metselaar Jan Roegiers en restaurateur stadsarchitect Louis Delacenserie.”
8. Onderwijsstad: “Kapittelscholen in de middeleeuwen, colleges en athenea na 1830. Hoger onderwijs met Howest, VIVES en Europacollege. Figuur: Juan Luis Vives.”
9. Muzikale stad: “Stad van middeleeuwse polyfonisten. Het conservatorium stimuleerde het muzikale leven vanaf de 19de eeuw. Nu is er MAfestival en Cactusfestival. Figuren: gebroeders Kuijken, Patrick Peire, Kris Defoort, Elisa Waut en Red Zebra.”
10. Horeca: “De heren van Gruuthuse werden rijk met verkoop van gruut. In de 19de eeuw had Brugge duizend herbergen. Oudste kroeg: café Vlissinghe. Hotelscholen Spermalie en Ter Groene Poorte verhoogden de kwaliteit. Figuren: Geert Van Hecke en Dominique Persoone.”
11. Badstoven: “Brugge was tot in de 20ste eeuw het centrum van een seksindustrie. In de Sint-Niklaaswijk (14de eeuw) en rond het Prinsenhof (15de eeuw) was er een concentratie van badhuizen die ook seksuele diensten aanboden.”
12. Gezondheidszorg: “Al vroeg ontstonden er aan de rand van de stad diverse hospitalen. Sint-Jan was één van de eerste in Europa. Daarnaast had je Sint-Juliaan (voor geesteszieken), de Potterie, Blindekens…”
13. De pest: “In 1349 stierf bijna een derde van de bevolking aan de zwarte dood.
Figuur: dokter Montanus.”
14. Godshuizen: “Brugge was zorgzaam door de veelheid aan godshuizen voor arme ouderen (vooral weduwen).”
15. Literaire stad: “Miniaturen, Jacob Van Maerlant (opleiding in Brugge), Gruuthuse handschrift, Guido Gezelle, Pieter Aspe en Peter Verhelst.”
16. Stad van schilders: “Vlaamse primitieven Memling en Van Eyck, later Suvée en Odevaere, Rik Slabbinck en Strook.”
17. Internationale handelsstad: “De diverse handelshuizen en de eerste beurs. Figuren: familie van der Beurze.”
18. Weerbare stad: “Stedelijke milities, omwalling in de middeleeuwen, forten, kazernes, marinehaven. Bombardement van Sint-Michiels in 1944.”
19. Kloosters en Abdijen: “Een groot stuk van de stad wordt ingenomen door kloosters en abdijen. Opstand van de lekenbroeders rond 1300 met Willem Van Saeftinghe.”
20. Feesten, processies en jaarmarkten: “Meifoor was de belangrijkste. De feesten gingen gepaard met processies, waaronder de Heilig Bloedprocessie en Blindekens.”
21. Kastelen: “Vele stadspaleizen, buiten de stad de kastelen van Male en Tilleghem. Figuren: Pierre Van Outryve d’Ydewalle en Joseph Kervyn de Lettenhove.”
22. Groene stad: “De vesten werden een groene strook en Brugge was voorloper van openbaar groen, met de Botanieken Hof in 1850. Bekende tuinbouwbedrijven: Flandria, Vincke-Dujardin en Frederick Sanders
23. Internationale stad: “Brugge was de vluchthaven van Engelse koningen en prinsessen. In de 19de eeuw was er een grote Engelse kolonie. Figuur: James Waele.”
24. Eerste Industrialisatie: “Het failliet van de bank Dujardin in 1874 smoorde de industrialisatie in de kiem. Pas rond de eeuwwisseling wereldspelers: de Brugeoise, de Nederlandse Gist- en Spiritusfabriek.”
25. Haven: “Een tweede golf van bedrijven door de aanleg van de haven: Glasfabriek, spinnerij UCO. Philips en Outboard Marine na WO II. Figuur: Pierre Vandamme.”
26. Voetbal: “Club en Cercle. Figuren: Raoul Lambert en Julien Verriest.”
27. Vlaamse en democratische strijd: “Figuren: dokter Eugeen Van Steenkiste, Julius Sabbe, Bernard Minnebo, priester Florimond Fonteyne en Achiel Van Acker. Die legde de basis voor onze sociale zekerheid.”
28. Visserij: “Grootste vissershaven van Vlaanderen. Markant: oorkonde van Charles II die Brugse vissers toelaat om ten eeuwige dage in Engelse wateren te vissen.”
29. Drukkers en uitgeverijen: “Al in de 15de eeuw waren er drukkers. Figuren: Colard Mansion en William Caxton. Later: Mevrouw Popp gaf Journal de Bruges uit en Desclée De Brouwer religieuze publicaties.”
30. Bisdom Brugge: “Tijdens de contrareformatie werd het bisdom Brugge opgericht. Figuur: bisschop Van Susteren.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
