Willy Malysse, de man achter het stichten van de legendarische cultuurtempel Limelight, krijgt zijn eigen plein aan de Tacktoren op het Buda-eiland. De cirkel is rond, want wat Limelight ooit begon monde uit in de make-over van het Buda-eiland tot een broeinest voor kunstenaars en kunsten. Het plein wordt op 8 september officieel omgedoopt tot Willy Malysseplein.
Veel naslagwerk over Limelight is er niet. Een eerste studie, een eindverhandeling van Limelight-vrijwilliger René de Wever dateert van 1983. Andere documenten zijn verjaardagsbrochures uit 1990 en 2005. Een recentere bron was Limelight: 25 jaar kunstencentrum (1980–2005), de eindverhandeling van licentiaat in de Geschiedenis Bram Vansteenkiste. Onze krant mocht toen zijn thesis inkijken. Daarin staat volgende: Willy Malisse, zijn vrouw Francine Verbeke, Filip Sintobin en Toon Vandendriessche liepen niet zo hoog op met de cultuur in Kortrijk. Door hun studies in Gent waren ze in contact gekomen met een heel nieuw circuit van alternatieve films, links cabaret en zanger Roland. In Kortrijk bestond dat niet.
Patisseriecultuur
Willy verweet de stad er een ‘patisseriecultuur’ op na te houden, en zij besloten daar iets aan te doen met het stichten van vzw Limelight- Film- Theater- en Muziekcentrum met als doel een aanvulling en een tegenpool te zijn voor het bestaande cultuurgebeuren. Willy Malysse was de dromer met één bekommernis: zijn idee van cultuur met een grote C naar Kortrijk brengen. Hij zette zich af tegen de ‘patisseriecultuur’, waarin mensen naar eenvoudige, populaire dingen gaan kijken – liefst op een luxueuze plaats zoals de Schouwburg of het cultureel centrum – om daarna nog een lekker gebakje te gaan eten. De kritiek op deze cultuur was in de eerste plaats een artistiek misprijzen. Het Limelightarchief is bewaard in het Vlaams Theater Instituut in Brussel.
Op 10 april 1980 werd een informatievergadering gehouden in ’t Salonske op de Grote Markt van Kortrijk. Op 5 mei was de vzw Limelight een feit. Tweeënveertig mensen kregen samen genoeg geld bijeen om de leegstaande bioscoop De Gouden Lanteern, later Cinema Orly, in de Jan Persijnstraat te huren. Op 8 december 1980 opende Limelight feestelijk de deuren, maar in die beginjaren was het zeker niet alle dagen feest. Het werd een geschiedenis van vallen en opstaan. De initiatiefnemers merkten dat zonder overheidssteun deze privé-initiatieven ten dode waren opgeschreven. Ook problemen met personeel en infrastructuur staken de kop op. Dieptepunten waren een financiële crisis in 1985 en 1992. Om te overleven moest er zwaar gesaneerd worden.
Urban Sax
Een absoluut hoogtepunt dan weer was het optreden van Urban Sax en alternatieve sinksenstoeten. Limelight bouwde midden de jaren 80 een artistieke werking uit met films, theater- en dansproducties en concerten. Vanaf 1985 werden zelf zaken gecreëerd en gemaakt. Vanaf 1990 richtte het centrum zich op hedendaagse klassieke muziek en jazz. In 1993 werd Limelight officieel een kunstencentrum door het podiumkunstendecreet van toenmalig cultuurminister Hugo Weckx. In 1997 breidde de infrastructuur gevoelig uit met een apart filmhuis in de voormalige Pentascoop. En in 1999 kwam er een echt productieplatform in de Tacktoren op het Buda-eiland. Nog in 1999 nam artistiek directeur Malysse afscheid van zijn Limelight en werd hij opgevolgd door Joost Fonteyne. In de laatste jaren van zijn carrière waren de artistieke wijzigingen in Limelight niet meer te volgen. De banden met andere Kortrijkse cultuurorganisatoren werden steeds beter en uiteindelijk zouden zij samengaan voor een nieuw project. Limelight, Dans in Kortrijk en Beeldenstorm werden op 1 januari 2006 Kunstencentrum BUDA.
Het culturele landschap zou er in Kortrijk anders hebben uitgezien zonder hem
Na zijn tijd bij Limelight maakte Malysse eerst een ommetje bij Anno 02, het regionaal samenwerkingsverband om de 700ste verjaardag van de Guldensporenslag te herdenken, om daarna enige tijd directeur te worden van de vzw Beeldenstorm. Hij leidde in 2002 de eerste editie van het Festival Beeldenstorm. Nadien zorgde hij voor de administratieve omkadering van Dans in Kortrijk. Daarna begon hij met zijn eigen vzw Tegenstroom. Hij bood educatieve programma’s aan en hielp jonge kunstenaars bij het opstarten van nieuwe producties. “Malysse was een man van de harde lijn, een beetje dictatoriaal, wellicht ook door zijn communistisch ideeëngoed. De extreemlinkse anarchist sprak over de schuldenberg van het Huis ooit de memorabele woorden: “Die schulden zijn er vanzelf gekomen en ze zullen vanzelf weer verdwijnen. Willy was een vrijdenker, één met veel geduld” zegt Joost Fonteyne, “Het culturele landschap zou er in Kortrijk anders hebben uitgezien zonder hem.”
De Budatoren groeide uit tot een van de grootste werkplaatsen in Vlaanderen voor kunst, theater en dans. Jaarlijks komen kunstenaars en jongeren uit binnen- en buitenland in de zes repetitiestudio’s werken, experimenteren en creëren. Het plein tussen de Korte Kapucijnenstraat en de Budatoren zelf wordt op 8 september officieel omgedoopt tot Willy Malysseplein. Willy Malysse overleed op 11 juli 2006 op 59-jarige leeftijd.
