Brugge onder de loep: vandaag de ‘Asse’ van Dachau

De crypte ligt in de voormalige kapel van het klooster van de kartuizerinnen, gelegen in de Kartuizerinnenstraat. (foto Davy Coghe) © Davy Coghe
Redactie KW

Door corona herontdekte iedereen het plezier van het wandelen. Wie de Brugse binnenstad doorkruist, passeert achteloos honderden details met een bijzonder verhaal. Gediplomeerd gids Chris Weymeis haalt elke week zijn loep boven en vertelt het verhaal van een bijzonder object. Vandaag: ‘Asse’ van Dachau.

De gebeurtenissen in Oekraïne herinneren ons aan de Tweede Wereldoorlog zowat tachtig jaar geleden. Ook toen werd oorlog gevoerd omdat één man een krankzinnig idee had. In Brugge herinneren enkele gedenkstenen en monumenten aan die oorlog, maar ook aan den Grooten Oorlog van 1914-1918.

Een van die gedenkstenen is te zien in de Kartuizerinnenstraat. Wie de straat vanaf de Oude Burg onder de praalboog Pro Patria instapt, ziet aan zijn rechterkant een steen met de tekst: Hier in deze crypte berust er asse van politieke gevangenen uit het concentratiekamp Dachau.

Militaire kapel

De crypte verwijst naar een dieper gelegen ruimte in de voormalige kapel van het klooster van de kartuizerinnen. In 1930 werd ze als militaire kapel ingericht. In de crypte bevindt zich behalve de as uit Dachau ook de graftombe met daarop het beeld van een onbekende soldaat in velduniform.

De aalmoezenier van het 4de Linieregiment, August Nobels, boetseerde na de oorlog het beeld naar de gelijkenis van één van zijn soldaten, Bruggeling en oud-Cerclespeler Joseph Evrard. Het beeld zelf zou door de Brugse beeldhouwer Michel D’Hondt zijn uitgevoerd.

Vriendenkring

Terug naar de gedenksteen. Zelfs ruim 75 jaar na de ineenstorting van het Derde Rijk roept de naam Dachau nog steeds de herinnering op aan het concentratiekamp dat er van 1933 tot 1945 gevestigd was. De vraag rijst waarom enkel as uit Dachau naar Brugge is overgebracht, want ook in andere concentratiekampen zijn Bruggelingen omgekomen.

De reden is dat er een Vriendenkring van Dachau bestond. Die bracht kort na de oorlog as mee uit één van de ovens van het concentratiekamp en bracht die, met toestemming van het Brugse stadsbestuur, in de crypte onder. De bijzetting van de urne met as gebeurde op 23 september 1972. De as is anoniem en niet gelinkt aan één bepaald persoon.

Tyfus

Tot Bruggelingen die in Dachau omkwamen, behoorden de verzetsleden Roland Vandewalle, Charles D’Hondt en Henri Peuteman. Ook Laurent Meertens kwam in Dachau om. Deze Brugse fotograaf werd, samen met zijn twee zonen, aangehouden op 14 augustus 1943 op verdenking van spionage.

Hij bezat namelijk vier foto’s van plannen van de muur in Zeebrugge, Duitse versterkingen in Blankenberge, De Haan en andere. Na enkele maanden werden zijn zonen Jean en René weer vrijgelaten. Laurent, echter, belandde op 23 november 1944 in Dachau waar hij op 14 mei 1945 overleed als slachtoffer van de tyfusepidemie die in het kamp was uitgebroken.

Laurent was de oom van Raoul Meertens aan wie in de Minderbroedersstraat een gedenksteen is gewijd. Met dank aan Brigitte Craeynest voor de informatie.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier