Brugge onder de loep: Gezellesteen met een vraagteken

Door corona herontdekte iedereen het plezier van het wandelen. Wie de Brugse binnenstad doorkruist, passeert achteloos honderden details met een bijzonder verhaal. Gediplomeerd gids Chris Weymeis haalt elke week zijn loep boven en vertelt het verhaal van een bijzonder object. Vandaag: Gezellesteen met een vraagteken.

In het Sint-Annakwartier en nabij de Sint-Walburgakerk zijn gedenkstenen geplaatst die wijzen op enkele levensfasen en functies die Guido Gezelle tijdens zijn verblijf in Brugge vervulde. Er zijn stenen gewijd aan zijn geboorte, kerstening (doop), communie, overlijden en aan zijn periode als onderpastoor op de Sint-Walburgaparochie. Op al die stenen staan data vermeld, zodat men al wandelend bijna van jaar tot jaar zijn hele Brugse periode kan overlopen en weten waar hij heeft gewoond. Wie echter geïnteresseerd is in geschiedenis, weet dat men met data verschrikkelijk moet opletten. In een tijd waarin alles maar onmiddellijk zonder enige controle op de sociale media te grabbel wordt gegooid, zou toch een belangrijk journalistiek beginsel overeind moeten blijven: Check, dubbelcheck.

Onderrector

Dat geldt zeker voor één Gezellegedenksteen, namelijk die aan de Potterierei 11 (Sint-Leo Hemelsdaele) die er op 23 juli 1939 op initiatief van de Vlaamse Toeristenbond (VTB) werd geplaatst. De tekst op die steen luidt: Als onderrector van het Engelsch Seminarie verbleef hier Guido Gezelle. 1860-1865. Daar lijkt op het eerste gezicht niets mis mee. Guido Gezelle bekleedde in die periode inderdaad die functie. Maar woonde hij er wel die hele tijd? Het Engels Seminarie werd in 1859 aan de Langerei (nu 62-63, maar huizen dateren van circa 1904) opgericht onder impuls van de Engelsman sir John Sutton en met goedkeuring van onder andere de Brugse bisschop Jan-Baptist Malou. In het seminarie werden Engelse, maar ook Vlaamse, studenten opgeleid om in de Engelse katholieke bisdommen priesterwerk te verrichten.

Plaatsgebrek

Wegens plaatsgebrek aan de Langerei verhuisde het seminarie in maart 1861 naar de Potterierei. Door Suttons vroegtijdig overlijden op 6 juni 1873 en een hoge schuldenlast, moest het Engels Seminarie op 16 augustus 1873 definitief zijn deuren sluiten. Gezelle werd in augustus 1860 tot professor in de wijsbegeerte aan het Engels Seminarie aangesteld en in februari 1861 als onderrector. Gezelles werkkamer bevond zich mogelijk rechts van de oude ingang en zijn slaapkamer er net boven; dus ongeveer op de plek waar de steen is aangebracht. Gezelle bleef echter, nadat het seminarie naar de Potterierei was verhuisd, waarschijnlijk nog een tijd aan de Langerei wonen. Nog op 12 februari 1863 geeft hij in een brief als adres Langerei op en pas sinds 3 december 1863 staat Gezelle in de bevolkingsboeken ingeschreven als professeur in het Séminaire Anglais aan de Potterierei. Met andere woorden: Gezelle woonde waarschijnlijk maar van 1863 tot 1865 aan de Potterierei! (CW)