Katrien Vandenberghe werkt aan een boek over de IJzer. Anderhalf jaar geleden legde ze het Grote Routepad 130 af van bron tot monding. Niet in een keer, maar in diverse stukken. Begin van de maand trok ze naar Watou om zich in de schrijfresidentie Het Huis van de Dichter (de voormalige woonst van dichter Gwij Mandelinck) een werkweek in alle rust op een uit die tocht voortvloeiend schrijfproject te kunnen richten.
Terug in Gent praten we met de vertaalster over haar verblijf in Watou, over haar geboortestreek en over haar plannen met de IJzerwandeling.
“Het Huis van de Dichter”, zegt Katrien Vandenberghe, “herinnert volop aan dichter Gwij Mandelinck. De muren hebben er een geheugen, er hangen gedichten en een foto van Gwij Mandelinck in het gezelschap van Hugo Claus en Herman de Coninck. Bovendien is het er buitengewoon stil en ook sfeervol, met achteraan een prachtig uitzicht, uitkijkend op een vouw in het landschap.”
De dagen in het huis vlogen voorbij, zegt ze. Het weer was winters, er hing mist en het regende. Ideale omstandigheden om aan de slag te gaan. De streek van Watou is haar niet onbekend. De poëziezomers van Watou kent ze, in de beginjaren bezocht ze de diverse locaties waar poëzie en beeldende kunst met mekaar in confrontatie gingen. En ze is vertrouwd met deze uithoek van West-Vlaanderen, haar jeugd bracht ze door in Beveren-aan-de-IJzer. Vandaar ook haar band met de IJzer. “We konden vanuit het huis het water zelf niet zien stromen, we zagen het alleen als de IJzer buiten zijn oevers trad, en dat was af en toe behoorlijk indrukwekkend,” vertelt Katrien Vandenberghe.
Naar Bergues
Het idee om de stroom van bron tot monding, vanuit Noord-Frankrijk tot in Nieuwpoort, af te wandelen, vond ze als bij toeval bij een bezoek aan het Noord-Franse stadje Bergues, Sint-Winoksbergen. “Toen ik een van mijn kinderen voor een taalkamp naar Bergues bracht, vond ik in het toerismekantoor een losbladig etappemapje over de GR de l’Yser. Ik kon het onmogelijk laten liggen. GR staat voor Grandes Randonnées of Grote Routepaden. Die paden doorkruisen heel Europa en zijn meestal rustige, mooie en goed bewegwijzerde paden die het verkeer mijden. Ze zijn vaak ook oud en in oorsprong geen recreatieve wandelpaden, maar reiswegen met een doel, onder meer pelgrimsroutes,” aldus Katrien Vandenberghe.
IJzerbron
Het is geen toeval dat Katrien de brochure van het IJzerpad aantrof in Sint-Winoksbergen. “ Inderdaad, de bron van de IJzer bevindt zich in die streek, op amper 20 km van Bergues, niet zover van de Marais Audomarois.”
De brochure zette haar nog niet meteen aan het wandelen. “Dat kwam pas toen de redactie van Ons Erfdeel – nu De Lage Landen – ons vroeg naar ideeën voor artikelen. Toen stelde ik voor om dat IJzerpad te volgen en daar verslag over uit te brengen.” Het resultaat is te lezen op de website van De Lage Landen, waarin ze in tien blogs vertelt over de dertien etappes, die ze stukje bij beetje wandelend en fietsend aflegde. Dat idee werkt ze nu verder uit tot een boek voor De Arbeiderspers, een van de gereputeerde Nederlandse uitgeverijen die samen Singel Uitgeverijen vormen.
“Achter de rustige aanblik van dit afgelegen gebied zit een bewogen, ingewikkeld verleden”
De wandeling bracht haar ook terug naar de stroom uit haar kindertijd en de omgeving ervan. Na haar universiteitsstudies – klassieke filologie – vestigde ze zich uiteindelijk in Gent. Of ze de streek nu anders ervaart dan toen ze kind was? “Als ik er nu doorheen wandel of fiets voel ik nog steeds op veel plekken de overweldigende rust die van het landschap uitgaat. Maar ik zie de streek met andere ogen. Er zijn vertrouwde ankerpunten, soms een vervreemde vertrouwdheid, en tegelijk allerlei zaken die ik nu ontdek, aspecten waar ik als opgroeiend kind niet bij stilstond of geen oog voor had. Achter de rustige aanblik van dit afgelegen landbouwgebied zit een bewogen, ingewikkeld verleden waarin grenzen dikwijls heen en weer schoven. Het gaat me ook om de wandel- en fietsimpressie zelf, wat er dan op je weg komt, stukken natuur.”
Kinderscènes
Katrien Vandenberghe is voltijds vertaalster. Aanvankelijk vertaalde ze voor vertaalbureaus, en sinds een tiental jaar vooral literaire werken uit het Frans naar het Nederlands. Onder meer boeken van Julia Deck, Tanguy Viel, Mathias Enard, Lutz Bassmann, en, in samenwerking met Rokus Hofstede, Bruno Latour. Volgend voorjaar verschijnt haar vertaling van Valery Larbauds Enfantines onder de titel Kinderscènes bij De Arbeiderspers. Een opmerkelijk boek dat in 1918 in Frankrijk verscheen en waarin de auteur op meesterlijke wijze de fantasie- en gevoelswereld van kinderen en adolescenten weet op te roepen.
De publicatie van het boek over de oevers van de IJzer staat gepland voor 2022.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
