“Misbruik door mijn vader leidde tot de dood van onze broer”: Canadese West-Vlaming schrijft tweede boek over pijnlijk familieverhaal

Donald D’Haene heeft zopas een tweede boek uit. De Canadees met West-Vlaamse roots schreef twee decennia geleden al een boek over het misbruik binnen zijn gezin door zijn vader. Na de dood van zijn broer Erik twee jaar geleden heeft hij een tweede boek aan hun getroebleerde levensverhaal gewijd.

De familienaam D’Haene klinkt en is West-Vlaams. In de jaren vijftig emigreerden de ouders van Donald, Daniël D’Haene en Jeanette Bataillie, respectievelijk geboren in 1933 en 1935, naar Canada. Jeannette had Daniël leren kennen in een Ingelmunsters café waar hij zong en was verliefd geworden. Maar Daniël wilde emigreren, omdat hij zich hier beknot voelde door de kerk.

“Mijn vader trouwde vijf keer; ik ben de tel kwijt van het aantal halfbroers en -zussen die we hebben”

In het gezin waren er vier kinderen: Ronny (66), Donald (62), Marina (60) en Erik, die in augustus 2020 op 54-jarige leeftijd overleed. Het misbruik van de kinderen begon al op heel jonge leeftijd. “Mijn broer Ronny, de oudste, was snel groot en sterk en kon mijn vader afhouden. Maar daarna begon hij aan de andere kinderen. We moesten met hem ‘Het Spel’ spelen, zo legde hij het ons uit. Ik was amper 3,5 jaar toen het begon, het zou bij mij elf jaar duren. Het kwam erop neer dat we hem moesten helpen bij de masturbatie.”

Jehova’s getuigen

Ook geweld was alomtegenwoordig binnen het gezin. Zo verplichtte hij de moeder om te veranderen van geloof, ze werden lid van Jehova’s Getuigen. “Het was onze kleine broer Erik die het eerst durfde te spreken, hij vertelde het mijn moeder. Onze vader kon zijn misbruik goed verborgen houden, we verhuisden namelijk bijna jaarlijks. En we gingen ook heel zelden naar een dokter of een tandarts, zo vermeed hij dat we een professional in vertrouwen zouden nemen. En de andere mensen? Het waren de jaren zestig en zeventig. Wie zou zo’n kleine kinderen die wat verhalen vertellen, het ging immers om ‘een spel’, geloven?”

Uiteindelijk raapten ze hun moed bijeen en ging Jeanette met de kinderen, oudste zoon Ronny was toen al het huis uit, alleen wonen. “Maar daar stopte het niet. Hij bleef ons lastig vallen. We zijn in de jaren ‘80 naar het gerecht gestapt waar hij ook veroordeeld is. Maar nadien bleef hij niet enkel ons, maar ook onze familie in West-Vlaanderen, die vooral in de regio Roeselare-Izegem-Kortrijk woont, bestoken met brieven.”

“Ik liet zijn brieven onbeantwoord en merkte dat mijn stilte het beest voedde”

Donald was kunstenaar, auteur, presentator,… in zijn beroepsleven en noemt zich ook een verhalenverteller. “Ik was als kind de stilste van allemaal, maar ik sloeg wel al die verhalen in me op.”

Het eerste boek schreef Donald toen hij de kaap van 40 jaar had gerond. Het maakte in Canada heel wat los. Hij kwam zelfs bij Oprah Winfrey in de praatstoel te zitten, de getuigenis van zijn zus Marina en Donald kun je nog bekijken op de website die sinds het eerste boek online staat. “Er zou normaal geen tweede boek gekomen zijn. Maar de dood van onze jongste broer Erik twee jaar geleden bracht daar verandering in. Hij is gestorven door een overdosis, zijn drugsgebruik is een rechtstreeks gevolg van het misbruik dat hij heeft moeten ondergaan. Ik verzeilde na zijn dood in een depressie, maar aan de hand van zijn brieven en kunstwerken raakte ik ervan overtuigd dat ik ook zijn verhaal moest vertellen. Ondertussen ontdekte ik dat onze moeder, die in 2016 overleed, dagboeken had bij gehouden. In mijn nieuwste boek citeer ik dus ook uit de brieven van mijn broer en de dagboeken van onze moeder.”

Maar ook de brieven van zijn vader komen erin aan bod. “Duizenden heeft hij er geschreven, naar ons en de rest van de familie. Daarin herhaalt hij steeds dat zijn echtgenote hem onrecht heeft aangedaan, ook zijn kinderen. Hij viseert daarbij vooral mijn zus en mij, omdat ik homo ben. Ik heb nooit maar één brief beantwoord, ik ontdekte dat onze stilte het beest voedde.”

Misbruik ging verder

Daniël D’Haene hertrouwde ondertussen en zette zijn misbruik verder. “Tussen vrouw drie en vier, het is moeilijk bij te houden, leidde hij een dubbelleven. Hij woonde ook bij een vrouw die hem als vaderfiguur beschouwde, maar hij kreeg een dochter bij haar. Een halfzus dus van ons, die ook geestelijk gehandicapt is. Maar ook haar verkrachtte hij toen ze acht jaar was. Ook dat verhaal mocht ik doen in ons het boek. Uiteindelijk vluchtte hij met zijn vijfde vrouw, die van de Filipijnen was, naar dat land om in Canada aan de autoriteiten te ontsnappen. Er liepen immers al heel wat gerechtelijke onderzoeken naar hem. In 2022 is hij op 89-jarige leeftijd gestorven.”

Donald zocht zelf contact met onze krant. “In 2002 mocht ik al mijn verhaal doen bij jullie, dat artikel moet hem toen bereikt hebben. Hij heeft toen nog een brief geschreven naar jullie krant, met de vraag om te publiceren. Wat niet gebeurd is, geen enkele krant zou publiceren wat hij daar allemaal neerpende. Ook die brief kun je nog lezen op de website.”

“Mijn vader verandere constant van geloof, hij koos ook telkens religies die zijn persoonlijke doel konden dienen”

Maar het is dus het verlies van de jongste uit het gezin, die de aanleiding vormde voor het nieuwste boek. “Erik ondernam op zijn 15de al een eerste zelfmoordpoging, uiteindelijk is het drugsgebruik voor het wegvegen van zijn herinneringen hem fataal geworden. Mijn vader misbruikte ons seksueel, maar ook mentaal en psychologisch. En hij verschool zich altijd achter zijn godsdienst. Hij was achtereenvolgens katholiek, bij de Getuigen van Jehova, daarna baptist, vervolgens lid van het Leger des Heils en vervolgens weer doopsgezind. Hij koos vooral voor religies die zijn eigen doel konden dienen.”

Donald woont nu nog in het Canadese Londen, een stad van zowat 425.000 inwoners op twee uur rijden van Toronto. “Ik heb ooit twee keer onze West-Vlaamse familie bezocht, ik werd er goed ontvangen, maar realiseerde me er ook dat velen de leugens van mijn vader, de misbruiker dus, hebben geloofd. Maar ondertussen kennen ze de ware toedracht van het verhaal. Heel wat van mijn West-Vlaamse neven heb ik nu al een boek mogen opsturen.”