Ivan Top is een Provenaar in hart en nieren. En hij blijft alles uitpluizen over zijn dorp. Nog maar net schreef hij een boek over Proven rond de fusies in 1971 of er is al een nieuw boek over zijn dorp tijdens de Eerste Wereldoorlog. Er was toen zelfs actie onder de grond en ook in de lucht.
Wanneer over de beide wereldoorlogen wordt gesproken in Poperinge, gaat de meeste aandacht naar de Hoppestad zelf en heel wat minder naar de dorpen eromheen. In die dorpen bevinden zich wel heel wat militaire begraafplaatsen, en er was ook wel activiteit tijdens de oorlogen. Heel wat mensen weten dat de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog V1-bommenwerpers opstelden in de Canadabossen in de schaduw van ’t Couthof. Velen weten echter niet dat in dezelfde omgeving, maar dan in de wijk Gapaard, een ondergrondse basis van de Engelsen in 1916 werd geïnstalleerd. En die zit daar nog altijd in de grond.
Ivan Top wist wel dat Proven tijdens de Eerste Wereldoorlog heel wat oorlogsbeweging had gekend, maar eerder toevallig vernam hij iets over ondergrondse bunkers. En zo kwam zijn interesse om een boek te schrijven.
Militair hospitaal
“Proven lag natuurlijk op ideale afstand van de IJzer met daarbij de onderwaterzetting van de streek. Proven was een heel belangrijke locatie inzake verkeer. Er was hier een heel belangrijk station met een dubbele spoorlijn naar Duinkerke, Veurne, Poperinge en ook naar twee plaatsen op het front, zelf voor de bevoorrading en dergelijke. En dan was er daarnaast nog de tramstatie. Proven was dus tijdens WO I een echt netwerk. En het moet hier ook een echte heksenketel zijn geweest. Er was een militair hospitaal gespecialiseerd in mensen die aan het hoofd geraakt waren. Maar in de buurt waren er ook andere hospitalen in Haringe, Poperinge en aan De Lovie. De in Proven gekazerneerde soldaten verbleven in kampementen langs de weg naar Poperinge. Proven was een echt kruispunt tijdens de eerste oorlog en zo hebben de Engelsen nabij de Gapaard een ondergrondse uitvalsbasis gemaakt. Het front was het dichtst in Ieper en iets in Proven opzetten, werd toen als goed en realistisch beschouwd. In Proven zaten er trouwens meer dan 10.000 soldaten”, zegt Ivan die uren kan vertellen over zijn zoektocht naar de juiste info.
Net voorbij de woningen in de Blekerijweg was er op de locatie waar nu de Blekerijhoek is, ook een vliegveld. “Daar was geen aangelegd vliegveld in beton, maar gewoon een weide. Er zijn veel vliegtuigen overkop gegaan en ook uitgebrand. De piloten hier waren onervaren en moesten de stiel eigenlijk nog leren. Veel piloten stierven al na een drietal maanden. Met het heel druk treinverkeer was een vliegplein dan ook heel logisch”, weet Ivan terwijl er eigenlijk geen sporen van dat vliegveld werden aangetroffen.
Ook Chinezen in Proven
Tijdens de Eerste Wereldoorlog waren er ook Afrikaanse en Aziatische soldaten actief in onze regio. In Proven was er een klein aantal Chinezen gekazerneerd en zij waren niet zo actief aan het front.
“Zij waren hier vooral om de treinen te helpen laden en lossen, wat een hele karwei was met al dat zwaar materiaal. Ze waren hier met enkele tientallen en waren ook gekazerneerd langs de baan naar Poperinge, maar wel op een andere locatie dan de Engelsen. Er werd op de velden daar zelfs een Boeddhabeeldje gevonden, wat natuurlijk altijd leuk is als bewijs van hun aanwezigheid.”
(PC)
Het boek ‘WWI-oorlog: onder en boven de grond en in de lucht te Proven’ van Ivan Top kost 20 euro en is te koop in winkel SAKO in Proven, bij Ivan thuis in de Obterrestraat 65 of door overschrijving op BE66 3850 0567 2543.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
