“Dat zijn woorden blijven voortleven was altijd zijn grootste wens”: nieuwe bundel eert vorig jaar overleden dichter Fernand Florizoone uit Koksijde

Er hangt iets plechtigs in de lucht wanneer Koksijdenaar Karel Florizoone terugblikt op het leven van zijn vader Fernand. De dichter, die op 14 februari 2024 overleed, had zijn honderdste verjaardag nét niet mogen meemaken. “Maar ik weet dat hij op 21 juli 2025 daarboven een stralend hemels feest vierde, omringd door licht en liefde”, vertelt Karel. Het is een beeld dat perfect past bij de man die zijn hele leven lang woorden polijstte tot ze bijna begonnen te ademen.

De nieuwe bundel Van eeuwen steen is een eerbetoon, samengesteld uit stapels notities, schriftjes en losse bladen die Fernand overal in huis achterliet. Het waren stille sporen van een leven lang zoeken naar het juiste woord. Samen met Jozef Ameeuw dompelde Karel zich onder in dat verborgen archief. “We werden geraakt door de hartstocht en toewijding waarmee hij zijn poëzie vormgaf”, zegt hij. “Het zwoegen, het worstelen met woorden… Het was een openbaring, tastbaar in elke regel.” Even leek het alsof Fernand zelf tussen de papieren stond te fluisteren.

Fernand Florizoone werd in 1925 geboren in Veurne, als telg van een familie die al sinds de 16de eeuw onlosmakelijk met de Westhoek verbonden is. Het verhaal van de Florizoones leest bijna als een streekroman: generaties die zich verankeren in Wulpen en Veurne-Ambacht, de verhuis naar Brugge tijdens de Franse bezetting, en de terugkeer naar de polders waar de familie definitief wortel schoot. Dat landschap, met zijn open horizon en zilte wind, werd voor Fernand een levenslange inspiratiebron.

Herhaaldelijk bekroond

Als ornitholoog en dichter dwaalde hij graag langs de weidegronden, luisterend naar het wijsje van de geelgors, die hij tot zijn pastorale omdoopte. De natuur vormde bij hem nooit zomaar een decor. Ze was een personage, een ademend wezen dat zijn verzen richting gaf. In die zin stond Fernand in een traditie die aan Guido Gezelle deed denken, al was zijn taal eenvoudiger, helderder, soms bijna stil.

Zijn debuutbundel In de branding verscheen in 1955. Het was het begin van een oeuvre dat vertaald werd in vele talen en herhaaldelijk bekroond. De Vijfjaarlijkse Guido Gezelleprijs, de J.L. De Belderprijs voor Poëzie, de Gulden Kokkel van het Davidsfonds… De lijst is indrukwekkend, maar Fernand bleef vooral een dichter van het nederige woord. “Hij bezat de macht over het geschreven woord”, schreef Thierry Deleu daarover. Hij polijstte taal tot ze teruggebracht was tot haar essentie.

De bundel Van eeuwen steen verzamelt ongebundelde gedichten, teksten die soms jarenlang sluimerden in lades en dozen. De titel verwijst naar het gedicht Kei, waarin de dichter de traagheid van tijd en erosie bezingt, symbolisch voor zijn eigen schrijverschap. “Hij droomde nog van een nieuwe bundel, maar het geheugen liet hem los”, vertelt Karel. “Honderden gedichten bleven liggen. Het voelde alsof we verplicht waren dat onzichtbare werk eindelijk naar de wereld te brengen.”

Ook zijn vroege gedichten komen opnieuw aan het licht. Zo schreef hij op zijn achttiende het gedicht De stilte, waarin al zijn latere rust en mijmering herkenbaar zijn. Het is ontroerend om te zien hoe een jongensstem al de diepte van een volwassen dichter droeg.

Beperkte oplage

Naast dichter was Florizoone opvoeder-bibliothecaris, vader van drie kinderen en meer dan zeventig jaar lang de echtgenoot van Ida Demyttenaere. Voor haar schreef hij ontroerende liefdesgedichten, waaronder Liefde heeft een zachte huid, uitgegeven naar aanleiding van haar tachtigste verjaardag. Hun levensverhaal, verweven met taal, loopt als een zachte onderstroom doorheen zijn oeuvre.

Voor de honderdste verjaardag van Fernand verschijnt Van eeuwen steen in een beperkte oplage van 300 exemplaren. “Fernand Florizoone, weer dichter bij ons”, glimlacht Karel. “Dat zou hem echt gelukkig gemaakt hebben”, zegt hij. “Dat zijn woorden blijven voortleven was altijd zijn grootste wens.”