Tweede procesdag Bart De Pauw – Drie dames nemen laatste woord: “Het was geen onstuimig gedrag, waarom stop je dan niet wanneer je dat gevraagd wordt?”
Bart De Pauw mag donderdag zijn versie van de feiten geven op het proces tegen hem over vermeende stalking van verschillende vrouwen. “Ik denk dat jullie gaan verschieten van een aantal dingen”, zei hij bij aankomst aan de rechtbank. Ook de West-Vlaamse Maaike Cafmeyer nam het woord. “Ik zag Bart graag, nog steeds”, zei ze met knikkende stem toen ze hem aankeek, “maar ik begrijp echt niet waarom je al die jonge vrouwen in zo’n positie hebt gebracht.”
De televisiemaker kwam samen met zijn vrouw naar de rechtszaal in Mechelen. Woensdag, toen de verhalen van de vrouwen aan bod kwamen, was zij er nog niet bij.
De advocaten van de burgerlijke partijen schetsten een beeld van de televisiemaker als seriestalker zonder schuldinzicht. Het parket vorderde een celstraf van een jaar met probatieuitstel.
“Je kan vanalles beweren, maar je hebt ook de feiten”, aldus De Pauw. “Dat gaan we vandaag aantonen.” De getuigenissen gisteren waren voor De Pauw “een serieuze rollercoaster”, zei hij. “Ik heb vandaag vanalles mogen lezen. Maar nu gaan we de puntjes op de i zetten.”
Of De Pauw zijn schuld zal erkennen, zoals de vrouwen en het openbaar ministerie vragen, is onduidelijk. “Het is nooit te laat om het juiste te doen”, zei Christine Mussche, advocate van de burgerlijke partijen, voor aanvang van de zitting.
Mussche kondigde ook aan dat de vrouwen die ze verdedigt, zelf het woord zullen nemen. “Ze gaan zeggen wat het voor hen betekend heeft, zowel op het moment van de stalking als in de hele periode die ze moesten doorlopen van 2017 tot vandaag.”
Volgens de advocate was het belangrijk voor haar cliënten dat de procureur hun stelling heeft bevestigd. Dat de gevorderde straf “toch wel stevig is”, is voor Mussche een vorm van erkenning.
Nog enkele vrouwen aan het woord
Op de tweede dag van het proces tegen Bart De Pauw zijn enkele vrouwen zelf kort even aan het woord gekomen. Vijf onder hen vertelden in enkele minuten hoe ze zich voelden. Maaike Cafmeyer zei dat de berichtenstroom voelde alsof ze langzaam gewurgd werd en wilde weten waarom hij dit met andere vrouwen had gedaan. “Ik zag Bart graag, nog steeds”, zei ze met knikkende stem toen ze hem aankeek, “maar ik begrijp echt niet waarom je al die jonge vrouwen in zo’n positie hebt gebracht.”
Cafmeyer kwam als laatste aan het woord. Ze sprak over feiten die lang geleden gebeurden, zo’n 15 jaar terug. “Maar het voelt alsof het gisteren was. Ik was niet zo’n volwassen vrouw toen dan de dames die hier nu naast me zitten”, zei ze. “Wat je ook doet – neen, ja, misschien zeggen – het is toch nooit juist. Het voelde alsof ik langzaam gewurgd werd, alsof ik de adem uit mijn lichaam voelde stromen. Ik heb je graag gezien, en nog steeds, maar hoe is het toch mogelijk dat zoiets is gebeurd? Je hebt altijd gehoopt dat ik nooit iets zou zeggen, dat ik nooit de moed zou hebben. Ik begrijp niet waarom dit is gebeurd.”
Elle-June Henrard beet eerder de spits af door te vertellen hoe het voelde om een hele nacht bestookt te zijn met berichten over het krappe jurkje dat ze aan moest trekken voor haar rol in ‘It’s Showtime’ en daarna een volledige draaidag in datzelfde jurkje voor de regisseur te moeten gaan staan die haar de hele nacht had belaagd. “Dat is vernederend, geeft een gevoel van onmacht en deed me twijfelen over mezelf”, zei ze.
Daarna nam Helena De Craemer het woord. “Het was heel emotioneel belastend”, zei ze. “Ik heb me in elke bocht gewrongen om met deze situatie om te gaan, om die vriendschap te onderhouden, maar ik vond geen manier om met die amoureuze tsunami om te gaan. Ik werd belast met zijn melancholie, met zijn verlangens die onbeantwoord bleven. Ik hoop dat hij vandaag beseft dat zijn gedrag heel schadelijk is.”
Lize Feryn zei dat ze nog heel goed voelde wat er door haar heen ging toen ze de eerste berichten kreeg die heel diep in haar privéleven inbraken. “Ik was zijn favoriete one night stand, zei hij, en ik heb me de voorbije jaren enorm geschaamd. Maar wat heb ik fout gedaan? Ik hoop dat vandaag blijkt dat hij nu eindelijk ook naar zichzelf heeft gekeken.”
Dymphne Poppe vond dan weer dat ze twee jobs moest combineren. “Een job was gewoon mijn werk, maar daarnaast moest ik ook die honderden berichten beantwoorden. Het maakte me heel onzelfzeker, ik voelde me geïsoleerd”, zei ze.
“Onderzoek heeft niet opgeleverd wat men had gedacht”
Het onderzoek naar Bart De Pauw is op gang gekomen toen de “Vlaamse pers op zoek was naar een Vlaamse Harvey Weinstein”. Dat heeft de advocaat van de televisiemaker gezegd in zijn pleidooi op het stalkingproces tegen De Pauw.
Advocaat Michaël Verhaeghe begon zijn pleidooi met een verdediging tegen wat de burgerlijke partijen woensdag hadden verklaard: dat De Pauw er een complot tegen hem van maakt. “Daar hebben wij het nooit over gehad. Al sinds het begin hebben we het over de dynamiek die heeft gespeeld in dit dossier. Het is een op hol geslagen dossier”, legde hij uit.
De advocaten van burgerlijke partijen, de verschillende vrouwen die naar voren zijn getreden met beschuldigingen van stalking, hadden woensdag de nadruk gelegd op het grote aantal vrouwen dat door De Pauw zou zijn lastiggevallen. Dat maakt van de tv-ster een “seriestalker”, klonk het.
Maar volgens Verhaeghe is er na twee aangiften bij de VRT – van Maaike Cafmeyer en Liesa Naert – “een trein vertrokken” en is er “een organisatie gegroeid”, waarmee hij insinueert dat de zaak opgeblazen is. “Die collectieve dimensie doet me op strafrechtelijk vlak huiveren. Strafrecht is individueel, het is een individuele oefening. Er een groep van maken is gevaarlijk.”
De advocaat meent dat het onderzoek is opgestart na verhalen over een “mogelijke Vlaamse Harvey Weinstein”, verwijzend naar de Amerikaanse filmproducent die van seksueel misbruik wordt beschuldigd. “De pers was op zoek naar een Vlaamse Harvey Weinstein. Uiteindelijk is Bart de enige die in dergelijk onderzoek betrokken is geweest.”
Er is een onderzoek geweest naar “telegeleide aanranding” van een actrice, legde Verhaeghe uit. “Ze zou kusscènes opnieuw moeten hebben spelen voor zijn genot. Ze moest een andere dame kussen en de onderzoeksrechter vroeg zich af of dat wel in het scenario stond. Dan hadden we een soort Vlaamse Weinstein gehad. Dat is onderzocht, maar het onderzoek heeft niet opgeleverd wat men had gedacht.”
De belaging bleef over. Daarover zegt de verdediging dat enkelen met “een kampvuurtje een bosbrand hebben veroorzaakt” en dat zij “niet bereid geweest zijn om de zaak terug te brengen tot de werkelijke proporties”. Volgens de verdediging van De Pauw hadden gesprekken tussen betrokkenen de zaak nochtans “kunnen ontmijnen”.
“Vijf versnellingen in dossier dat symbooldossier moest worden”
Meester Michaël Verhaeghe heeft donderdag voor de correctionele rechtbank van Mechelen verklaard dat er vijf versnellingen waren in het dossier tegen Bart De Pauw waardoor het dossier is uitgegroeid tot een symbooldossier dat men niet mag verliezen. “Er is gepoogd een gevoel van walging te creëren rond de persoon van Bart De Pauw”, klonk het.
De aangifte die Maaike Cafmeyer in oktober 2017 deed bij de preventie-adviseur van de VRT, heeft haar doel voorbij geschoten, zei Verhaeghe. “Het is op een moment tot een point-of-no-return gekomen, ze wilde zijn ontslag niet maar toen dat gebeurde, heeft ze de vlucht vooruit genomen. Kort daarna volgde een inval van de onderzoeksrechter bij de VRT en ging de bal helemaal aan het rollen.”
Volgens Verhaeghe waren er vijf versnellingen in het dossier, waardoor die bal steeds sneller ging rollen. “Het begint in november 2017, met de impulsieve beslissingen van Paul Lembrechts om de samenwerking tussen de VRT en De Pauw stop te zetten. Hij had toen nood om zijn dossier te stofferen en is actief op zoek gegaan naar bijkomend materiaal. Daarna ontstond een ware mobilisatie, iedereen was tegen Bart De Pauw. Dat hij mensen heeft opgebeld, is toch normaal als je geconfronteerd wordt met zulke beschuldigingen? Hij wilde informatie, heeft absoluut niemand willen manipuleren om te zwijgen. Ik zie hierin een organisatie die ik ‘De Chinese Muur” noem, en waarbij iedereen wordt opgeroepen om gesprekken onmogelijk te maken.”
Een tweede versnelling kwam er volgens de advocaat in de zomer van 2018. Toen bleken bij een eerste lezing van het dossier dat er ongerijmdheden zaten in de verklaringen van Maaike Cafmeyer en Liesa Naert.
De derde versnelling kwam er toen de eerste burgerlijke partijstelling volgde. De dames werden allemaal opnieuw verhoord en het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen werd partij. “Later is ook gebleken dat zij de rechtplegingsvergoeding van alle burgerlijke partijen op zich nemen”, zegt Verhaeghe. “Wanneer een federale instelling met algemeen belang zich in de procedure moeit, krijg je natuurlijk meer gewicht.”
De vierde versnelling kwam er in 2020, toen de raadkamer besliste om De Pauw naar de correctionele rechtbank te verwijzen voor belaging en elektronische overlast. “Wij hebben toen aangegeven dat we het debat wilden aangaan maar dat is niet hetzelfde als een schuldbekentenis. Sindsdien is er een heuse perscampagne ontstaan, waarbij systematisch artikels verschenen over het dossier en zogezegde bijkomende info.”
De vijfde en laatste versnelling kwam er in juni 2021, toen de allereerste conclusies op papier werden gezet. “Toen hebben wij voor de allereerste keer onze visie en ons verhaal op papier gezet”, zegt Verhaeghe. “Ineens worden we dan geconfronteerd met bijkomende slachtoffers, waarover we ook pas kennis krijgen door een artikel in de krant.”
“Dit dossier is uitgegroeid tot een symbooldossier, waarin men niet mag verliezen. Maar het metadossier rond het eigenlijke dossier heeft louter tot doel om een gevoel van walging te creëren rond de persoon van Bart De Pauw. Wij gaan dit allemaal rechtzetten en nuanceren.”
“Gedrag was soms inderdaad onaangepast”
Bart De Pauw heeft “op sommige ogenblikken inderdaad onaangepast gedrag” vertoond. Dat heeft zijn advocaat gepleit. “Het klopt dat er momenten geweest zijn dat hij misschien een pets verdiende. Maar daarover gaat het niet meer.”
John Maes, een van de twee advocaten van De Pauw, zei dat de televisiemaker wel wil praten, “maar niet over een misdrijf”. “Dat is het grote probleempunt. Er is misschien, waarschijnlijk, zeker op sommige ogenblikken gedrag geweest dat onaangepast was. U zal ons niet horen pleiten dat we licht gaan over alles wat gestuurd werd”, zei hij.
De vrouwen die De Pauw zou hebben lastiggevallen met een stroom aan ongepaste berichten, willen dat hij een fout erkent. “Dat zou hij wel willen, en dat doet hij ook”, zei Maes. Volgens de advocaat is er “zeker en vast” een schuldbesef. Het openbaar ministerie verklaarde woensdag het omgekeerde, en vorderde daarom een celstraf van 1 jaar met probatieuitstel.
Volgens Maes heeft de persbelangstelling tot een gerechtelijk onderzoek geleid. “En dan spreken we niet meer over het erkennen van een fout, over het erkennen dat je op bepaalde ogenblikken misschien onaangepaste, verwarrende of onaanvaardbare berichten hebt gestuurd. Dan spreken we over het feit dat die nu plots ook een misdrijf zijn”, zei hij. “De vraag is nu of het stalking of elektronische overlast was. Dat is de vraag, en niet of het verkeerd was. Dat is een ander debat.”
“Bart is geen narcist en geen psychopaat”
Een onderzoek van een gerechtsdeskundige heeft uitgewezen dat Bart De Pauw geen narcist is en geen psychopaat. Dat zegt de verdediging van de televisiemaker. Het gevoerde onderzoek naar de psychische schade bij de vermeende slachtoffers, vond de verdediging dan weer “niet ernstig”
Advocaat Michaël Verhaeghe legde uit dat professor Lieve Dams De Pauw grondig heeft onderzocht om na te gaan of het beeld van hem als seriestalker en narcist steek houdt. “Dat was niet zonder risico. Daar kunnen ook negatieve zaken uit voortkomen.”
Volgens de verdediging wordt De Pauw weggezet als psychopathisch narcist, wat moet bijdragen aan “het creëren van walg en een beeld van seriële stalker”. Uit het psychologisch onderzoek, dat volgens Verhaeghe acht uur heeft geduurd, zou echter duidelijk blijken dat De Pauw geen persoonlijkheidsstoornis heeft en geen psychopaat is.
Het onderzoek naar posttraumatisch stresssyndroom door het gedrag van De Pauw bij de vrouwen, vonden de advocaten dan weer niet ernstig. Een psycholoog onderzocht zes vrouwen. “Ze hebben allemaal een twee uur durend gesprek gehad met hem. Hij heeft het verhaal van die dames opgeschreven. Dat vind ik niet ernstig qua psychologisch, laat staan psychiatrisch onderzoek”, pleitte Verhaeghe.
De verdediging ziet er geen bewijs in dat de betrokkenen grote psychische schade hebben geleden door het gedrag van De Pauw. “Ze konden normaal functioneren. Voor Maaike Cafmeyer was het geen probleem om te brainstormen met Bart De Pauw. Ook hem feliciteren met zijn verjaardag was geen probleem”, klonk het.
Verdediging trekt verklaringen toenmalige stagiaire in twijfel
De verdediging van Bart De Pauw heeft verklaringen van een ex-stagiaire die zich burgerlijke partij stelde in het proces tegen hem, zwaar in twijfel getrokken. “Het geheugen is geen videorecorder”, zei advocaat Michaël Verhaeghe.
Helena De Craemer was in 2017 stagiaire bij het productiehuis van De Pauw. De twee wisselden honderden berichten uit. Die zijn gerecupereerd en er blijkt volgens de advocaat van De Pauw uit dat er “een totaal genormaliseerde vriendschappelijke relatie bestond”.
Van “pornografische berichten” was geen sprake, pleitte Verhaeghe. “U zal er het woord ‘neuken’ niet in vinden.” Dat woord gebruikte De Pauw wel in een conversatie met actrice Ella-June Henrard, naar wie hij “ik wil je neuken” stuurde. Dat was “zeer jammerlijk”, maar volgens Verhaeghe “niet de rode draad die men ervan wil maken in dit dossier”.
Naar zijn stagiaire stuurde De Pauw wel “grapjes die voor verwarring zorgen” en “rare berichten”, maar de jonge vrouw vond volgens de advocaat van De Pauw uiteindelijk “een modus vivendi” om daarmee om te gaan en contact te blijven houden. “Ze heeft heel duidelijk gemaakt dat ze geen amoureuze connectie wilde.”
Verhaeghe trachtte aan te tonen dat de berichten niet onder de juridische definitie van stalking kunnen vallen. Zo zei hij dat De Craemer Bart De Pauw als “Superbarry” of “Roland” had opgeslagen op haar telefoon. “Dat verwacht men niet bij iemand die ernstig in de rust is gestoord.”
Volgens de verdediging nam de ex-stagiaire bovendien bij herhaling zelf opnieuw contact op met De Pauw. Dat ze uiteindelijk geen contact meer wilde, lag volgens de advocaat niet aan de berichten maar wel aan het feit dat de zaak-De Pauw was uitgebarsten. De “beïnvloeding” is een belangrijk luik in de verdediging van De Pauw.
Verklaringen van De Craemer in het onderzoek zouden de gerecupereerde berichten tegenspreken. Zo zou de vrouw in 2018 verklaard hebben dat ze tijdens haar stage berichten had gekregen van De Pauw over een mooi kleedje dat ze aanhad. “We moeten vaststellen dat het kleedje niet in de berichten staat”, aldus de advocaat.
In een latere verklaring zou De Craemer gezegd hebben dat De Pauw bleef aandringen op een afspraak terwijl zij dat niet wilde. “Het was eerder het omgekeerde”, aldus Verhaeghe. “Helena kwam speciaal voor Bart kijken naar een voetbalmatch in de reeks ‘Jani Gaat’. Daar is ook sms-verkeer over. Ze kwam ook naar een opname van “Twee tot de Zesde Macht” en naar Koeken Troef (het productiehuis van De Pauw, red.).”
“Jenka legde tweede, compleet valse, verklaring af op eigen verzoek”
Vijftien maanden na haar eerste verklaring legde Jenka Van de Voorde een tweede verklaring af die totaal tegenstrijdig was met wat ze eerst had verklaard. “Dat bewijst dat er sprake is van collaborative storytelling en dat de verklaring gestoeld is op afspraken met de andere burgerlijke partijen” Dat zegt John Maes, een van de advocaten die de verdediging van Bart De Pauw op zich neemt.
Maes opende zijn pleidooi door enkele zinnen te citeren uit een verklaring die was afgelegd in het dossier kort na het uitbreken van de zaak. “Het contact met De Pauw was goed en aangenaam. Ik merkte dat hij het moeilijk had met het ‘baas-zijn’. Hij zocht naar een vriendschappelijke werksfeer. Ik heb wel contacten met hem gehad, maar steeds werkgerelateerd. Toen het nieuws uitbrak, heb ik hem een bericht gestuurd om hem te steunen. Hij heeft nooit berichten naar mij gestuurd over seks, nooit zijn macht misbruikt en hij was ook niet bezig met macht. We stuurden allemaal nachtelijke berichten naar elkaar.” Pas na de quote bleek dat het woorden waren van Jenka Van de Voorde, een van de burgerlijke partijen.
Meer dan een jaar later stuurde ze zelf een bericht dat ze een nieuwe, juiste verklaring wilde afleggen. “Plots was Bart De Pauw een akelige man, was Koeken Troef! een akelige plek. Jenka verklaarde in haar tweede verklaring dat ze in 2018 verschillende keren was gecontacteerd door Helena en dat ze wist dat die het wilde hebben over Bart De Pauw. Naar eigen zeggen besefte ze dat het niet oké was dat ze gelogen had in haar eerste verklaring en nu een eerlijke verklaring wilde afleggen. Ze zou nachtmerries hebben door toedoen van Bart De Pauw nadat ze de reportage had gezien over Michael Jackson. Ze zou gezegd hebben dat ze zich achteraf zo vuil voelde.”
Volgens Maes is die tweede verklaring volledig niet waarheidsgetrouw. “Ze heeft na haar zogezegd vreselijke ervaringen met De Pauw in Londen en Zweden zelf verschillende keren contact met hem gezocht. Als dit een stalker is, en je er niet meer mee te maken hebt, contacteer je hem toch niet?”
Maes weerlegde ook de stelling dat Van de Voorde vertrokken was bij Koeken Troef! omwille van Barts gedrag. “Ze vertrok omdat ze een andere aanbieding had gehad, ze heeft De Pauw hiervan op de hoogte gesteld in een berichtje en hij reageerde dat hij het jammer vond en nog leuke plannen voor haar had maar dat hij haar succes wenste en dat ze nadien altijd mocht terugkeren naar Koeken Troef!. Haar psychologische problemen hebben niets te maken met Bart De Pauw, haar tweede verklaring is niet geloofwaardig want er werden dingen bewust uit hun verband getrokken en plots was De Pauw een akelige man”, besloot Maes.
“Valsheid in geschrifte in attest Ella-June Henrard”
In hun pleidooi zijn de advocaten van De Pauw donderdagnamiddag bij het hoofdstuk Ella-June Henrard aanbeland. Over de situatie van die actrice zouden de burgerlijke partijen een vals attest hebben toegevoegd aan het dossier, pleitten ze. Het veroorzaakte commotie in de zittingszaal.
“Een ronduit schandalig element”, noemde meester Michaël Verhaeghe het. “Volgens mijn analyse gaat het om valsheid in geschrifte, gemaakt om de rechtbank te misleiden over een therapie.” Het gaat over een attest waarin staat dat de psychische klachten die de actrice had, verband hielden met de feiten rond Bart De Pauw.
De advocaten menen dat er een andere reden was voor die klachten en beweerden daar bewijs over te hebben, gekregen van iemand die zich spontaan bij hen was komen melden. Toen Verhaeghe die private informatie over Henrard wilde toelichten, werd het rumoerig in de zaal.
De rechtbankvoorzitter greep in en maande de advocaat aan om de uitleg over te slaan. Ze zou het wel lezen in het dossier. De burgerlijke partijen kregen een uitbrander voor hun reactie in de zaal: “We zitten hier niet in een theaterzaal”.
De Pauw stuurde Henrard in een bericht dat hij haar wilde “neuken”. De verdediging kon niet anders dan toegeven dat dat “zeker niet aangenaam” moet zijn geweest. “Maar de vraag blijft of het om een ernstige verstoring gaat van de rust”, aldus Verhaeghe. Om juridisch van stalking te kunnen spreken, moet dat zo zijn.
Verhaeghe deed vervolgens zijn beklag over de uitgebreide telefoontap waarvan De Pauw het onderwerp was. Die gebeurde in 2018 en duurde vijf weken, en uitspraken die De Pauw deed in gesprekken met zijn vrouw worden tegen hem gebruikt door de burgerlijke partijen.
In de afgeluisterde gesprekken viel te horen hoe de televisiemaker aan zijn echtgenote toegaf dat Ella-June Henrard mogelijk wel een probleem kan vormen. “Er is veel bewijslast”, zei hij tegen Inès De Vos. “Zij is de enige die ik echt elektronische overlast heb bezorgd.”
Verhaeghe voegde er nog aan toe dat De Pauw volgens hem geen archetype stalker is, maar dat hij enkel zijn hart had opengegooid voor Ella-June.
“Moeilijk te begrijpen dat Lize zich burgerlijke partij stelt”
“Ik vind het maar moeilijk te begrijpen dat Lize Feryn zich burgerlijke partij stelt.” Dat zei meester John Maes donderdag in zijn verdediging van Bart De Pauw. “Feryn verklaarde zélf aan de onderzoeksrechter dat ze zich geen slachtoffer van belaging voelde, enkel dat ze de berichten soms als ongemakkelijk aanvoelde.”
“Feryn kreeg uit het niets berichten via Facebook. Tijdens haar verhoor verklaarde ze dat ze zich nooit slachtoffer voelde, zich niet door de berichten liet intimideren en ze er nooit zou op ingaan. Ook zei ze dat het spijtig was dat er hierdoor nooit een normale werkrelatie zou kunnen zijn”, zegt Maes. “Ze was wel gestoord in haar positie als actrice tegenover een regisseur, maar voelde zich niet belaagd.”
“Ik denk dat dit een zeer eerlijke verklaring is “, ging Maes verder. “Daarom begrijp ik ook niet waarom ze zich burgerlijke partij heeft gesteld. Haar verklaring is toch alleszeggend. Ze hebben nooit samengewerkt, ze ging zelfs nooit naar castings. Als je de berichten ziet, zie je dat er dingen/grappen verdraaid worden. ‘Gaan we poepen?’ is een quote uit Buiten de Zone, dat was voor iedereen zeer duidelijk. Het ging om dwaze amoureuze berichten, en veel mopjes die niet meer zijn dan dat. Mopjes. Punt.”
Maes betreurt dan ook dat volgens hem achteraf een heel ander verhaal werd opgehangen voor de onderzoeksrechter en die mopjes plots een zwaardere betekenis kregen.
“Verhaal van Dymphne klopt op verschillende punten niet”
Het verhaal van Dymphne Poppe, de eerste vrouw die zich burgerlijke partij stelde in het dossier tegen Bart De Pauw, klopt niet. Dat zei zijn advocaat Michaël Verhaeghe donderdag tijdens de zitting. “Ze beweert dat ze 2,5 jaar een seksuele relatie hadden, wat wij ontkennen, en ze heeft verschillende onwaarheden verklaard tijdens haar verhoren.”
Volgens de verdediging kwam de burgerlijke partij in haar conclusies met vier nieuwe getuigen die het verhaal van Dymphne Poppe zouden staven. “Maar die verklaringen, afgelegd in juni 2012 door haar toenmalige partner en drie vriendinnen, werden niet afgelegd bij een onderzoeksrechter of politie, waardoor ze niet echt als correct kunnen worden beschouwd. Bovendien bevatten ze verschillende onjuistheden of inconsistenties”, zegt Verhaeghe. “Telkens zien we trouwens dezelfde ingefluisterde trefwoorden terugkomen: ‘ze wilde dat het stopte, ze werd mentaal misbruikt, hij heeft geen enkel schuldbesef’. Wij ontkennen die seksuele relatie bovendien ten stelligste. Er waren inderdaad seksuele contacten, maar zeer occasioneel. Als Poppe naar details over de relatie wordt gevraagd, bijvoorbeeld waar ze afspraken of hoe alles verliep, antwoordde ze enkel ‘dat het nogal moeilijk lag’ zonder uit te leggen hoe het ging.”
Verhaeghe ziet nog andere onjuistheden in haar verklaring, bijvoorbeeld wanneer ze zegt dat ze zou zijn buitengewerkt omdat hij dat wilde nadat zij de vermeende seksuele relatie had stopgezet. “Haar contract werd stopgezet omdat ze niet voldeed aan de job, dat was een louter professionele reden, die Bart niet alleen heeft genomen”, klonk het. “Hij liet zelfs weten de beslissing te betreuren. Enkele dagen later vroeg Poppe hem een aanbevelingsbrief te schrijven en sloot haar e-mail af met ‘ik ga je zo missen, liefs’, waarop De Pauw reageerde ‘ik ga je ook missen, ben zo kwaad om de situatie’.”
“Er is geen enkel bericht van Bart De Pauw naar Dymphne Poppe dat wijst op een ernstige verstoring van haar rust”, besluit Verhaeghe. “We vragen dan ook met vertrouwen voor wat de feiten tegenover haar betreft de vrijspraak.”
De Pauw aan het woord: “Ondersteboven dat Maaike betrokken was in dit dossier”
Op het proces tegen Bart De Pauw is de televisiemaker donderdag zelf voor het eerst aan het woord gekomen. Hij schetste hoe hij Maaike Cafmeyer leerde kennen en hoe een innige vriendschap tussen hen ontstond. Hij geeft ook aan totaal ondersteboven te zijn geweest toen hij vernam dat zij een van de dames was die over hem was gaan praten bij de preventie-adviseur van de VRT.
“Ik leerde Maaike kennen in 2003, toen we grootschalige audities deden om onbekende acteurs en actrices te casten voor de opnames van Het Geslacht De Pauw”, zei De Pauw. “Het klikte onmiddellijk, Maaike is een fantastische actrice: komisch, grappig. We hadden met de crew vrij snel door dat zij diegene was die de rol van televisie-echtgenote van De Pauw zou worden. We hebben heel intens samengewerkt maar het klikte ook als mens. We praatten veel, we konden het goed met elkaar vinden.”
Er was een wederzijdse appreciatie volgens De Pauw. “Er was genegenheid, een verliefdheid tegen het einde van de eerste reeks. Maar we wisten dat het een ondraaglijke situatie was. We hadden allebei een relatie en biechtten aan Frans en Inès op wat er gebeurd is. We hebben het toen afgenepen.”
Er kwam een tweede reeks en ook nadien werkten De Pauw en Cafmeyer nog heel vaak samen. “Ik heb haar vaak gevraagd voor samenwerkingen, ze heeft nooit geweigerd. Als ik dan toch een vreselijke stalker ben, dan kan je toch door je manager laten weten dat je geen tijd hebt voor dat project”, zei De Pauw.
Hij keerde zich naar Cafmeyer, die achterin in de zittingszaal zit. “Ik was er compleet ondersteboven van toen ik hoorde dat Maaike plots zei dat het eenrichtingsverkeer was. Ik begrijp niet waarom je dat zei. Ik vind het jammer dat ze anoniem naar de preventie-adviseur is gestapt en niet naar mij is gekomen, we waren toch vrienden?”, besloot hij.
Advocaten De Pauw scherp over Cafmeyer
De advocaten van Bart De Pauw hebben scherp uitgehaald naar actrice Maaike Cafmeyer. Ze legde een “valse verklaring” af, stelden ze. “Hij heeft haar niet gestalkt, het was een affaire.”
Na een emotionele getuigenis van Bart De Pauw zelf over Cafmeyer, die bij de VRT een klacht indiende tegen de televisiemaker, trokken zijn advocaten flink van leer. Cafmeyer heeft een valse aangifte gedaan, menen ze. Ze zien zich daarin gesteund door een verslag van rechtspsycholoog André De Zutter.
Wat de advocaten van Cafmeyer beweerden over een telefoongesprek van De Pauw naar haar rond de tijd dat de zaak publiek werd, houdt volgens het kamp-De Pauw geen steek. Hij zou helemaal niet gedreigd hebben met een klacht wegens laster en eerroof.
Ook hechten de advocaten van De Pauw geen geloof aan de verklaringen van Cafmeyer, die volgens hen tot drie keer toe gewijzigd werden. Dat de actrice aangifte deed omdat ze hoorde van de ervaringen van Ella-June Henrard met De Pauw, zou niet kloppen. “Ze heeft voor zichzelf aangifte gedaan en dat proberen te verdoezelen.”
Over Cafmeyer zeiden de advocaten van de burgerlijke partijen woensdag dat ze tijdens de opnames van “Het Geslacht De Pauw” poëtische berichten kreeg van De Pauw. Dat zou haar erg overstuur gemaakt hebben. Ze voelde zich “gewrongen”, klonk het. “Het was ongewenst, intrusief gedrag.” En dat in een eenzijdige dynamiek, zonder wederkerigheid.
De verdediging van De Pauw zegt daarentegen dat die wederkerigheid er wel was. “Er is een affaire geweest tussen Bart De Pauw en Maaike Cafmeyer”, zei Michaël Verhaeghe, een van de advocaten van De Pauw. “Hij heeft haar nooit gestalkt. Er zijn berichten gestuurd in het kader van een verliefdheid aan beide kanten. Die kan alleen maar oprecht geweest zijn. Daar kan je je moeilijk vragen over stellen.”
“Spijt van gevoelens van ongemak die ik heb veroorzaakt”
Op zijn proces nam Bart De Pauw donderdag het woord. “Ik wil me excuseren bij alle mensen die ik gekwetst heb”, startte hij zijn uiteenzetting. De Pauw had een krakende stem en moest zich bedwingen om niet te huilen.
“Ik wil graag mijn excuses aanbieden aan alle mensen die ik heb gekwetst, die mijn gedrag storend vonden en die ik in een situatie heb gebracht die ze niet wensten. Ook mijn vrouw, kinderen en familie heb ik meegesleurd in een verhaal waar zij geen schuld aan hadden. Ik wilde dat mensen zich goed voelden in mijn omgeving, wilde geen baas zijn maar een vriend. Ik ben niet de persoon waarvoor ze me hier laten doorgaan. Ik heb hen niet opzettelijk pijn gedaan. Ik heb hen niet willen storen in hun rust, ik vind het verschrikkelijk dat dit gebeurd is.”
“Alle vrouwen die hier tegenover mij staan zijn zeer fijne madammen”, ging hij verder. “Het zijn sterke, verstandige, boeiende vrouwen. Ik wou gewoon dat zij me graag hadden. Ik was ook geen goede echtgenoot en heb buiten de lijntjes gekleurd, wat niet oké is. Ik heb daar veel te weinig bij stilgestaan.”
De Pauw zei dat hij het oprecht jammer vond dat hij nooit de kans kreeg om hierover in gesprek te gaan met de vrouwen. “Ik heb steeds opengestaan voor een gesprek maar heb die kans nooit gekregen. Ik heb hen niet altijd goed ‘gelezen’, verkeerd aangevoeld ook. Soms waren de gevoelens wederzijds, maar spijt hebben van een relatie is geen misdaad he. Ik hoor nu dat het niet altijd wederzijds was, dat het vervelend en ongepast was, maar dat mijn status hen weerhield om duidelijk te zijn tegen mij.”
“Ik heb met humor de grenzen opgezocht, kreeg plots aandacht toen ik beroemd werd en wou meer zijn dan het plezante tv-figuurtje dat iedereen kende. Ik wilde dat ze me graag zagen voor wie ik echt ben, daarom stuurde ik boekentitels, liedjes, films en gedichten door. Ik heb er oprecht spijt van dat ik gevoelens van ongemak en verdriet heb veroorzaakt”, besloot hij.
“Liesa werd gekwetst, niet belaagd”
De verdediging van Bart De Pauw vraagt de vrijspraak voor de feiten jegens Liesa Naert. Die zou zelf hebben aangegeven in haar eerste verhoor dat ze zich doorgaans niet belaagd voelde. Ze had ook geen rancune of kwaadheid tegenover hem, zou ze hebben verklaard. “Ze wil dat hij hier niet mee wegkomt omdat hij haar gekwetst heeft, niet omdat ze werd belaagd”, zei advocaat John Maes.
Liesa Naert was een van de aangeefsters bij de VRT. In het verslag dat de preventie-adviseur achteraf maakte en aan CEO Lembrechts overhandigde, was er sprake van ‘meerdere personen die van verschillende scènes bij Willy’s en Marjetten vonden dat er dingen waren gebeurd die niet door de beugel konden. “Het dossier dat toen bij de VRT is gestart was compleet overdreven, maar gelukkig is dat verifieerbaar: de onderzoeksrechter heeft alles onderzocht, er is ruw beeldmateriaal van die opnames bekeken en er bleek niets aan de hand. Deze zeer ernstige betichting verdwijnt ook later uit de conclusies van de burgerlijke partij, wellicht omdat men beseft dat men dat niet meer kan hard maken.”
“Er zijn ongetwijfeld sms’en verstuurd, maar dat valt niet meer te checken want ze bestaan niet meer”, gaat Maes verder. “Plots is er sprake van een schriftje waarin alles berichten handgeschreven werden geschreven door mevrouw Naert. Maar wat doen we daarmee? Er was nooit eerder sprake van dat schriftje, en plots duikt dat op. Toch raar dat dat ineens bovenkomt?”
Maes wees de rechtbank erop dat er geen vaststaand bewijs van de berichten is. “Het is niet de bedoeling dat u over fundamentele bewijsregels in het strafrecht heen stapt”, zei hij. “Als dát bewijsmogelijkheid is, dan gaat er nog veel op u afkomen. We kunnen enkel onze wenkbrauwen fronsen over het bestaan van dat schriftje.”
Volgens Maes is Naert enkel gekwetst omdat de relatie die ze met De Pauw had door hem werd stopgezet, ook al voelde ze dat ergens ook aan ‘als een opluchting omdat er toen niemand meer in mijn nek stond te hijgen’. “Hij heeft ook maar één keer aan haar deur gestaan, en dat was niet de pièce de résistance van dit dossier. Zij dreigde hun affaire aan zijn echtgenote bekend te maken, dat wilde hij vermijden en daarom ging hij langs. Dat was een turbulente periode, maar het was eenmalig.”
De Pauw vermoedde dat Naert een van de aangeefsters bij de VRT was en belde haar op 6 november 2017 om dit te achterhalen. Toen uit het gesprek bleek dat het inderdaad klopte, heeft hij het gesprek afgebroken volgens Maes. “Zij heeft zich enkel burgerlijke partij gesteld omdat ze wil dat hij zijn fout erkent, omdat ze gekwetst is maar niet belaagd”, besluit Maes. Hij vraagt de vrijspraak.
“Ik heb nooit mijn macht gebruikt”
Tijdens een korte ondervraging door de rechtbankvoorzitter heeft Bart De Pauw gezegd dat hij nooit zijn macht heeft gebruikt tegenover de vrouwen die hem beschuldigen van belaging. De Pauw zei ook dat hij twee therapieën volgt.
De televisiemaker zei dat hij en zijn gezin in therapie gingen. “De hemel valt op uw hoofd. Drie maanden hebben we niet geweten wie of wat. Dat was een heel moeilijke periode”, zei hij. “Ik ben ook naar een psychiater gegaan die mij geholpen heeft om de eerste klap op te vangen en goed na te denken. Waarom ik bepaalde contacten zoek met mensen, ondanks het feit dat ik eigenlijk een hele goeie vrouw heb.”
De rechtbankvoorzitter wilde weten wat De Pauw daaruit heeft geleerd. Daar kwam een verwarrend antwoord op. “Dat ik niet nachtenlang in mijn kamer scenario’s zit te schrijven om mensen te destabiliseren. Ik had die mensen graag. Ik heb nooit een baas willen zijn, ik wilde op gelijke hoogte blijven.”
De Pauw zei dat hij beseft dat hij te omstuimig is geweest. “Het is een nieuwe realiteit voor mij. Het is heel raar dat als je bekend bent, mensen niets durven zeggen. Als mensen het mij duidelijk maakten, dan ben ik ook gestopt.”
De rechter wilde ook weten of De Pauw een verklaring heeft voor het feit dat hij mensen “niet goed gelezen” heeft. “Daarvoor zijn we nu in therapie”, reageerde De Pauw. “Ik moet weten waar het vandaan komt. Er is een soort autismespectrumstoornis vastgesteld. Ik wil me er niet achter verbergen, maar dat kan inhouden dat je bepaalde boodschappen niet goed leest.”
Drie dames nemen laatste woord tegen De Pauw
Drie vrouwen die zich burgerlijke partij hebben gesteld, hebben gebruik gemaakt van hun ‘laatste woord’ dat ze van de rechtbank kregen. Ze noemden de houding van Bart De Pauw schokkend, storend en zeer kwetsend.
Ellen Lloyd nam als eerste het woord. “Wanneer je een liefdesverklaring krijgt van iemand die je overste is, is dat zeer bizar”, zei ze. “Je gelooft dat dat echt is, je probeert een manier te vinden om er discreet mee om te gaan. Je kan wel ventileren bij andere mensen, maar niemand staat in jouw schoenen. Als je dan later hoort dat je niet de enige bent, ga je met die mensen in contact. Dat is geen activisme, dat is een normale reactie als je in die positie zit.”
Ook Helena De Craemer wilde nog iets kwijt. “Ik wil heel duidelijk zeggen dat ik de verontschuldigingen van Bart De Pauw van vandaag ga afwijzen. Nu alle camera’s op hem gericht staan, komt hij met excuses… dat is volstrekt ongeloofwaardig. Het was geen onstuimig gedrag, waarom stop je dan niet wanneer je dat gevraagd wordt?”
Liesa Naert tot slot kwam als laatste aan het woord. “Er wordt hier vaak gealludeerd op de aantasting van het geheugen bij feiten die meer dan tien jaar geleden zijn gebeurd”, zei ze als snikkend. “Dat is omdat wij die nog glashelder herinneren omdat ze een enorme impact hebben gehad. De afgelopen tijd is alles heel expliciet aan jou uitgelegd en verteld, ik snap niet dat je vandaag zegt dat je het niet begrepen had en niet duidelijk vond. Humor gebruiken om grenzen te doorbreken is slopend”, besloot ze.
Vonnis wellicht op 25 november
Het vonnis in het dossier De Pauw wordt ten vroegste verwacht op 25 november. Die dag zal de rechtbank het volledige vonnis bezorgen aan de betrokken partijen, de pers krijgt een persmededeling waarin de beslissing te lezen valt en ook een korte motivatie van de rechters hoe ze tot dat besluit kwamen.
De rechtbank spreekt wettelijk uit vier weken nadat de debatten gesloten worden. Dat is op 11 november, een wettelijke feestdag. “Maar u zult begrijpen dat dit een groot dossier is en dat wij veel tijd nodig hebben om alles grondig na te lezen, met elkaar te bespreken en tot een conclusie te komen”, zei de voorzitster. Er zal geprobeerd worden het vonnis tegen 25 november klaar te krijgen.
Bij het verlaten van de rechtbank wilde het kamp van De Pauw geen verklaringen meer afleggen. “We gaan nu niet meer reageren, de zaak is volledig gepleit en we wachten nu het vonnis van de rechtbank af.”
Procureur ziet “begin van schuldinzicht” bij De Pauw
Procureur Ken Van hoogenbemt meent bij Bart De Pauw “een begin van schuldinzicht” gehoord te hebben, zo zei hij donderdagavond in de rechtbank in Mechelen. Zijn advocaten repliceerden dat De Pauw geen misdrijf heeft bekend.
Volgens procureur Ken Van hoogenbemt heeft De Pauw in zijn verklaringen in de zittingzaal toegegeven dat hij had moeten beseffen dat hij de jonge vrouwen in hun rust verstoorde. “Dat is een eerste stap. Het is een materieel en moreel bestanddeel van belaging. Hij geeft in algemene termen toe dat er sprake was van belaging, zonder te zeggen voor welke dames wel en welke niet. Hij heeft duidelijk meer berouw bij de ene dan bij de andere.”
“Het staat wel in schril contrast met de pleidooien, waarin alles werd betwist”, merkte de procureur op. “Het zijn die conclusies die kwaad bloed zetten bij de burgerlijke partij.”
“Noem mij naïef, maar ik denk dat er vandaag een begin van schuldinzicht was. Geen totaal schuldinzicht, maar ik had dat toch nog niet eerder gezien”, zei Van hoogenbemt.
De procureur vond het daarom ook jammer dat de verdediging enkel de vrijspraak heeft gevraagd, en niets in ondergeschikte orde heeft voorgesteld. “Men moet akkoord gaan om aan zichzelf te werken”, zei de procureur, die een voorwaardelijke celstraf had gevorderd, met als voorwaarde dat De Pauw zich zou laten begeleiden.
De verdediging reageerde dat uit de verklaringen van De Pauw geen bekentenis van een misdrijf mag worden afgeleid. “Dat is iets anders. Hij heeft in een aantal gevallen ernstige fouten gemaakt, maar de vraag is of het stalking en elektronische overlast was. Hij heeft zeker mensen gekwetst, maar dat is het debat niet”, zei advocaat John Maes.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier