Politie beschikt al over 220 bodycams in West-Vlaanderen

Het gebruik van bodycams door de politie, waarbij interventies gefilmd worden, neemt in onze provincie in een razendsnel tempo toe. Tegen de zomer zal de lokale politie in West-Vlaanderen over tweehonderd bodycams beschikken, hoewel de regelgeving daarover nog niet op punt staat. “Door die bodycams is er na een interventie veel minder discussie”, klinkt het.

De grootste gebruiker van bodycams in onze provincie zal binnenkort de politie van Oostende zijn. Tegen de zomer moeten daar 64 bodycams in gebruik zijn, zo maakte de politiezone onlangs bekend. De aankoop van de toestellen zit in de lift. Zo krijgen de agenten van de zone Damme/Knokke-Heist 28 camera’s vanaf juli, die van de politiezone Polder acht stuks in juni, in Blankenberge twintig toestellen tegen de zomer en in Bredene/De Haan loopt de politie vanaf deze maand met 16 bodycams rond. Tel daar de 21 bodycams van de politiezone Riho, de 53 camera’s van de politie in Brugge en de acht toestellen van de politiezone Westkust bij en dan beschikt de lokale politie in West-Vlaanderen tegen de zomer al over 220 bodycams.

Minder discussie

Met zulke toestellen kunnen agenten opnames maken van hun interventies. De compacte camera hangt vast, meestal aan een kogelwerend vest, en moet door de politieman of -vrouw geactiveerd worden. De politieagent moet ook eerst laten weten dat hij of zij zal filmen. De beelden kunnen dan achteraf gebruikt worden in rechtszaken. Dat kan zowel ten laste zijn van de mensen die gefilmd worden, zoals bij zware rellen bijvoorbeeld, of ten ontlaste van bijvoorbeeld een agent die onterecht beschuldigd wordt van politiegeweld. Voor de Oostendse politie was dat een van dé redenen om over te gaan tot de aankoop. “Door interventies zelf te filmen, is er nadien minder discussie mogelijk. We zorgen zelf voor objectieve beelden. Uiteindelijk hopen we dat het dragen van bodycams het wantrouwen en het geweld voor een stuk afneemt”, zegt korpschef Philip Caestecker.

Rampen

Zijn collega Nicolas Paelinck van de politiezone Westkust ziet nog andere voordelen en mogelijkheden. “Wij beschikken al sinds 2009 over bodycams en zijn nu toe aan de derde generatie. Die zijn in staat om de beelden live te streamen bij grote evenementen of rampen zodat wij alles kunnen volgen vanuit de commandoruimte. Ze kunnen ook ingezet worden bij risicovolle interventies of interventies waarbij fysieke agressie mogelijk is”, klinkt het. Bij de politie van Brugge hebben ze ook al twee jaar ervaring met de bodycam. “Onze mensen vinden ze wel nuttig, ze werken ook ontradend. Nadien is er ook geen discussie meer over wat er precies gebeurd is. De bodycams worden nu al gedragen door alle interventieploegen, de motor- en scooterrijders en de teams die bezig zijn met weekendoverlast”, klinkt het.

Meerwaarde?

Aan de aankoop van bodycams hangt een stevig prijskaartje vast. Er is niet alleen het toestel zelf, dat om en bij de 500 euro kost, er is ook nog de software, de serverruimte om de beelden op te slaan, het laadstation, enzovoort. Daardoor stijgt de prijs per toestel al snel ruim boven de 1.000 euro. Veel kleinere zones in onze provincie kunnen of willen dat voorlopig niet betalen. “Wij hebben het voorbije jaar al enorm geïnvesteerd op digitaal vlak en we hebben nu eenmaal een begroting waar we ons aan moeten houden”, zegt korpschef Kenneth Coigné van de zone ARRO Ieper. “Bovendien zijn wij een zeer uitgestrekte, vooral landelijke zone. Ook onze mensen komen soms in precaire situaties terecht – bodycams kunnen voor hen dus ook nuttig zijn – maar we willen eerst zien of ze echt wel een meerwaarde zijn”, klinkt het. Ook de meeste andere kleinere politiezones zitten op die lijn.

Geen norm

Naast de financiële en praktische bezwaren, speelt er ook een juridisch element. “Er is nog altijd geen nationale richtlijn over die bodycams opgesteld”, zegt provinciaal voorzitter Kris Blomme van politievakbond NSPV. “Vergelijk het met een kogelvrije vest: die moeten aan bepaalde normen voldoen. Die normen liggen voor bodycams nog altijd niet vast. Wat mogen ze filmen, hoe lang mogen ze filmen, wat mag er met de beelden gebeuren? Kunnen die ingezet worden in bijvoorbeeld tuchtprocedures tegen politiemensen of niet? Dat ligt allemaal nog niet vast, hoewel veel korpsen al met bodycams werken. Wij adviseren om te wachten met bodycams aan te kopen tot die richtlijnen er zijn”, klinkt het. Ook het Controleorgaan op de Politionele Informatie van het parlement waarschuwde vorig jaar al dat de wetgever nog heel wat werk heeft. Zo wijst het Orgaan erop dat er ook al beelden en klank worden opgenomen als de camera in standby-modus staat en dat de wettelijkheid van die beelden te betwisten valt.

Maatwerk

Nicolas Paelinck, naast korpschef van de politiezone Westkust ook voorzitter van het Vast Comité van Toezicht op de Politiediensten, zegt dat de onderhandelingen over een dergelijke richtlijn volop aan de gang zijn. “De vraag is of de bodycam een vast onderdeel van de uitrusting wordt of dat we de korpschefs laten beslissen wanneer die ingezet wordt. Ik pleit voor maatwerk in plaats van confectiewerk. Een korpschef moet zelf kunnen beslissen welke technologie hij inzet voor specifieke situaties. De technologische evolutie gaat razendsnel. Wie dat wil, moet daarin mee kunnen gaan. Anderzijds heeft zulk een richtlijn wel het voordeel van de duidelijkheid. Nu moet elke gemeenteraad het gebruik van bodycams op zijn grondgebied goedkeuren, met een ministeriële richtlijn is dat meteen geregeld voor het hele grondgebied”, klinkt het.