Familie Serge Berten kijkt zelfs na veertig jaar uit naar proces: “Onze broer mag niet voor niets gestorven zijn”

Serge Berten werd in januari 1982 in Guatemala ontvoerd. Hij werd nooit teruggevonden… © Archief Belga
Noël Maes
Noël Maes Medewerker KW

Op 19 januari 1982 werd de toen 30-jarige scheutist Serge Berten uit Menen in Guatemala ontvoerd en gedood. Nu raakte bekend dat er 40 jaar later mogelijk in België een assisenproces komt tegen de verantwoordelijken. “We hebben hiervoor met de familie en vele anderen al die jaren inspanningen gedaan”, zegt broer Stefaan Berten. “Het betekent heel veel voor onze familie” zegt broer Stefaan Berten. “Zo zou Serge toch niet voor niets zijn leven gegeven hebben.”

Volgende maand, op 13 juni, zou Serge Berten 70 jaar geworden zijn. Hij is nog geen 30 geworden. Hij had maatschappelijk werk gestudeerd aan Ipsoc in Kortrijk. Hij trad daarna binnen bij de congregatie van Scheut en wilde missionaris worden. In 1975 trok hij naar Guatemala om daar zijn priesteropleiding voort te zetten. Hij koos er snel de kant van de arme boerenbevolking tegen het regime dat aan de kant stond van de grootgrondbezitters. Samen met twee ander Belgische missionarissen – Walter Voordeckers uit Turnhout en Ward Capiau uit Brakel koos Serge de kant van de lokale en inheemse bevolking. Ze werden alle drie uit de weg geruimd. Alleen van de Menenaar is het lichaam nooit teruggevonden.

Familieleden zijn meer dan eens naar Guatemala geweest, zelfs ook moeder Agnes Parret. Zij is helaas vorig jaar op 91-jarige leeftijd overleden, zonder te weten wat er met haar zoon is gebeurd. Vader Roger was al eerder overleden. Met Luc, Stefaan en Patrick heeft Serge nog drie jongere broers.

Genocidewet

De voorbije 40 jaar hebben vrijwilligers, politici, familie en het Serge Bertencomité in Menen heel wat energie verzet om te waarheid te achterhalen én het werk van de vermoorde scheutist niet te laten vergeten.

De familie Berten begin 2020, nadat Serges broers Stefaan (links) en Patrick (rechts) in het Vaticaan op privéaudiëntie ontvangen waren door Paus Franciscus. Onderaan moeder Agnes, die toen wegens ziekte niet naar Rome kon reizen en voor wie de paus een gehandtekende foto van de paus mee gaf. Moeder Berten is in februari vorig jaar overleden.
De familie Berten begin 2020, nadat Serges broers Stefaan (links) en Patrick (rechts) in het Vaticaan op privéaudiëntie ontvangen waren door Paus Franciscus. Onderaan moeder Agnes, die toen wegens ziekte niet naar Rome kon reizen en voor wie de paus een gehandtekende foto van de paus mee gaf. Moeder Berten is in februari vorig jaar overleden. © Archief NOM

“Sinds de genocidewet van 1999, waarbij dergelijke misdaden nooit verjaren, loopt er officieel een rechtszaak rond de omstandigheden van de ontvoering”, zegt broer Stefaan. “Dit gebeurde mede onder impuls van het Serge Bertencomité en wordt opgevolgd door de vzw Guatebelga, opgericht samen met de andere families. Er zijn sindsdien diverse rogatoire commissies en onderzoekers naar Guatemala getrokken en nu is er blijkbaar een doorbraak.”

Misdaden tegen de mensheid die in een ander land gepleegd zijn, kunnen sinds 1999 ook in België worden vervolgd. Het federaal parket wil nu vijf personen vervolgen voor de dood van de drie missionarissen. Het zijn niet de echte daders, wel verantwoordelijken of opdrachtgevers, onder wie een oud-minister. Drie andere verdachten zijn overleden.

Gerechtelijke primeur…

De Brusselse raadkamer zal op 14 juni – uitgerekend daags na Serges 70ste verjaardag – beslissen of er een doorverwijzing komt naar assisen voor moord, ontvoering en foltering. Als dat gebeurt, is het een gerechtelijke primeur, niet alleen op Belgisch maar ook op Europees niveau.

Broer Stefaan Berten: “Het is voor ons belangrijk, opdat dit soort regimes en machthebbers zouden weten dat zij zoiets niet langer ongestraft kunnen doen. Ze moeten zich realiseren dat ze niet ongenaakbaar zijn en dat ze jaren later toch ter verantwoording kunnen worden geroepen. Voor onszelf betekent het ook dat er gerechtigheid geschiedt voor onze broer en dat hij niet voor niets zijn leven heeft gegeven.”

De gedachtenis aan Serge Berten wordt nog altijd levendig gehouden. Er is in Menen al meer dan 25 jaar een Serge Bertenpark met een gedenkzuil en een Serge Bertenpad. Elk jaar wordt een wandeling georganiseerd. In februari 2021 werd de missionaris ook tot ereburger van Menen uitgeroepen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier