Racisme, te weinig eten en slapen op de grond: hierover klagen de Brugse gevangenen

© Lalmand Chris Lalmand Chris
Laurens Kindt

Discriminatie door cipiers, te weinig en ondermaats eten en vooral: de schrijnende overbevolking. Dat zijn de voornaamste klachten van de gevangenen die opgesloten zitten in de Brugse gevangenis.

De Commissie van Toezicht voor de Brugse gevangenis ontving in 2021 maar liefst 424 klachten van gedetineerden en mensen die in voorhechtenis zitten in de Brugse gevangenis. Die klachten kwamen voornamelijk per brief, in één van de twaalf brievenbussen die in de gevangenis hangen. Zestig klachten kwamen uit de vrouwenafdeling, de rest uit de twee mannenafdelingen.

In het jaarverslag van de Commissie blijkt ook waarover de gevangen voornamelijk klagen. Maar liefst 81 klachten gaan over het personeel, 24 daarvan specifiek over de racistische en discriminerende houding van sommige penitentiair beambten. Zo klaagden gedetineerden dat er vriendjespolitiek heerst in de wasserij, dat cipiers weigeren hen in het Frans te woord te staan en dat er soms dagenlange scheldpartijen en zelfs fysiek geweld is.

Microgolf

Nog een pijnpunt voor de gedetineerden is de voeding. De keuken van de gevangenis van Brugge is na 31 jaar compleet uitgeleefd en wordt dit jaar eindelijk vernieuwd. Daardoor zal er in 2022 voornamelijk diepgevroren voeding aangeboden die de gedetineerden dan zelf moeten opwarmen in een microgolfoven. Maar ook in 2021 waren er heel wat klachten over het voedsel, zo blijkt uit het jaarverslag. Amper drie stukken fruit op twee weken tijd, één groot brood om de twee dagen, te weinig eten in de aluminium bakjes, … Bijna negentig procent van de gedetineerden geeft zowel het middag- als het avondeten ruim onvoldoende.

Veel klachten (26) gaan over de kantine. Dat is het aanbod aan producten dat gedetineerden zelf kunnen kopen. Vooral de hoge prijzen en het beperkte aanbod aan witte producten is een doorn in het oog. Er zijn ook klachten op sanitair gebied. Zo blijkt dat gedetineerden die positief testten op het coronavirus geen douche mochten nemen, dat er soms wekenlang geen warm water uit de douches kwam en dat de verwarming in de strafcellen soms niet werkt.

‘Grondslapers’ in de gevangenis van Brugge. (foto Chris Lalmand)
‘Grondslapers’ in de gevangenis van Brugge. (foto Chris Lalmand)

Hét grote pijnpunt van de Brugse gevangenis – en zowat alle gevangenissen in ons land – is echter de onderbezetting van het personeel en de overbevolking van de gedetineerden. Bij de mannenafdeling was er maar liefst 17,6 procent overbevolking, wat ertoe leidde dat er elke nacht minstens tien en maximaal 40 gedetineerden op een matras op de grond moesten slapen. Het personeelskader van 516 voltijdse equivalenten werd in 2021 nooit gehaald. Dat leidde tot in totaal zes stakingsdagen, een pak minder dan de jaren ervoor.

Volgens de Commissie van Toezicht is de overbevolking de knoop die moet ontward worden vooraleer men alle andere pijnpunten kan aanpakken. “Deels ook door de overbevolking blijft bijvoorbeeld weinig of niets meer over van de oorspronkelijke bedoeling van de gevangenis: door opsluiting en begeleiding komen tot reflectie, schuldinzicht en re-integratie”, klinkt het.

Kortere straffen

De Commissie stelt zich dan ook de vraag of er in België niet te veel en te lang gestraft wordt. “Moet onze samenleving niet kiezen voor minder en korter? Gevangenisstraf alleen inzetten als het echt niet anders kan. De publiek opinie moet weg van ‘In de gevangenis zitten ze op hun plaats’, ‘ze moeten het maar weten’, eigen schuld, dikke bult’ of ‘hopelijk komen ze er niet meer uit’”, schrijft ze in het jaarrapport.

Om aan die clichés over de gevangenis iets te doen, wil de Commissie dan ook een bezoek organiseren in de gevangenis voor alle West-Vlaamse volksvertegenwoordigers. “We willen onze wetgevers inviteren voor een bezoek aan het PCBrugge. Door hen uit te nodigen om ter plaatse het leven in de gevangenis te zien, te horen, te voelen en te ruiken, en door hen te informeren over de vaststellingen die de Commissie er doet, kan misschien een eerste stap worden gezet om de publieke opinie te keren”, klinkt het.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier