De tuchtrechtbank voor magistraten heeft het ontslag van ambtswege uitgesproken voor de voormalige advocaat-generaal C.B. van het Gentse parket-generaal. De magistraat uit Gits bij Hooglede lekte in januari vorig jaar de examenvragen van het magistratenexamen. Hij lekte die onder meer via Y.S., voormalig chef van het parket van Brugge. Die mag van de tuchtrechtbank aanblijven, al zal het niet langer in een leidinggevende functie zijn. De vrouw van Y.S., die rechter is en ook wist van de fraude, verliest haar wedde voor één maand.
Ter opfrissing: op 3 maart vorig jaar maakte de Hoge Raad voor de Justitie (HRJ) – dat jaarlijks de aartsmoeilijke examens organiseert voor de toegang tot de magistratuur – bekend dat er in januari gesjoemeld werd op het examen. Minstens één kandidaat, een jonge advocaat-stagiair uit Jabbeke, had op voorhand de opgave van het examen gekregen. Dat gebeurde via jurylid C.B., een hoge magistraat uit Gits bij Hooglede. De kandidaat is bovendien de zoon van een rechter en een procureur en dus sloot de HRJ niet uit dat de examenopgave via de ouders bij hem was geraakt. Naast het strafonderzoek naar de fraude startte meteen ook een tuchtonderzoek.
Klokkenluider
De tuchtrechtbank boog zich eerder al over zaken rond het magistratenkoppel uit Jabbeke en de advocaat-generaal uit Gits. Het openbaar ministerie vroeg er telkens om het ontslag van de drie magistraten. Zij voeren echter aan dat de fraude aan het licht kwam door een misdrijf: de advocate bij wie kandidaat N.S. stage liep en de fraude als klokkenluider meldde bij de HRJ zou het gesjoemel ontdekt hebben door de computer van N.S. te hacken. N.S. en zijn ouders dienden daarvoor klacht in en recent besliste het parket in Brussel om de advocate daar ook effectief voor te vervolgen. In september zal de raadkamer daar uiteindelijk over oordelen.
Ongeschikt als magistraat
Vrijdag deed de tuchtrechtbank uitspraak in de tuchtzaak tegen het frauderende jurylid C.B. De man wordt ontslagen van ambtswege. Dat betekent dat hij geen magistraat meer mag zijn, maar dat hij wél de opgebouwde pensioenrechten mag behouden. “Dat laatste leek ons een onmenselijke straf”, aldus de voorzitter van de tuchtrechtbank. In het vonnis stelt de tuchtrechtbank dat C.B. flagrante inbreuken maakte op zijn plicht als magistraat om waardigheid, rechtschapenheid en integriteit uit te stralen. “Door kandidaten te bevoordelen heeft hij andere kandidaten geschaad én heeft hij het vertrouwen van de burger in Justitie en in de HRJ geschonden. Deze inbreuken maken hem ongeschikt om terug te keren naar het ambt van magistraat”, aldus het vonnis.
Toegang vervalsen
De tuchtrechtbank heeft ook uitspraak gedaan in de zaak tegen Y.S. Hij is de vader van de frauderende kandidaat N.S. en was op dat moment chef van afdeling Brugge van het parket van West-Vlaanderen. Via C.B. vernam hij last-minute een wijziging aan het examen en gaf die door aan zijn zoon. De tuchtrechtbank stelde dat ook hiervoor een ‘zware tuchtsanctie’ gepast is en dat ‘justitie het niet kan toelaten dat de toegang tot justitie vervalst wordt’. Desalniettemin mag Y.S. wél aanblijven als magistraat. Als tuchtsanctie trok de tuchtrechtbank twee van zijn mandaten in: dat van eerste substituut-procureur des Konings en dat van afdelingsprocureur.
Aangifte verplicht
Ook voor de moeder van N.S. heeft de tuchtrechtbank uitspraak gedaan. Zij wist pas achteraf dat haar zoon voorkennis had toen hij op 13 januari 2024 deelnam aan het examen. “Toen had ze moeten weten dat hierdoor andere kandidaten waren benadeeld. De rechtbank heeft er begrip voor dat het moeilijk was om haar man en zoon te incrimineren maar ze blijft een magistrate. Zij was ambtshalve verplicht om aangifte te doen”, motiveerde de rechtbank. De vrouw verliest nu haar wedde voor één maand maar mag dus, ondanks haar rol in de gepleegde examenfraude, aanblijven als rechter.
In de drie zaken kunnen alle betrokkenen, ook het openbaar ministerie, nog beroep aantekenen. In dat geval zal het de tuchtrechtbank in hoger beroep in Brussel zijn die uitspraak zal doen.
