Examenfraude schudt de West-Vlaamse gerechtelijke wereld momenteel grondig door elkaar. De Hoge Raad voor de Justitie (HRJ) eist een strafonderzoek nadat is gebleken dat de vragen voor het magistratenexamen van januari vooraf bezorgd werden aan minstens één kandidaat, de zoon van een koppel magistraten uit West-Vlaanderen. Ook degene die de vragen doorspeelde, is een magistraat uit onze provincie. De affaire kan gevolgen hebben voor tientallen magistraten in onze provincie en daarbuiten.
Het schandaal wordt door insiders beschreven als een stinkende beerput die eindelijk opengetrokken wordt. Eindelijk, want de geruchten over de manier waarop het examen voor heel wat West-Vlaamse kandidaten de voorbije jaren verliep, doen al veel langer de ronde.
Vraagtekens bij resultaten
Het is een advocate uit het Brugse die de moed had om de kat de bel aan te binden en haar nek uit te steken. Bij de advocate liep tot voor kort een jonge advocaat stage: N. S. De jongeman toonde echter interesse om net zoals zijn vader – afdelingshoofd van het Brugse parket – en zijn moeder – rechter in Ieper – magistraat te worden en schreef zich daarom in voor het magistratenexamen bij de Hoge Raad voor de Justitie. De jongeman slaagde in januari met glans maar bij zijn resultaten worden vraagtekens geplaatst, nu gebleken is dat N. S. minstens drie dagen op voorhand de vragen voor het magistratenexamen wist te bemachtigen. Bron van het lek is C.B., advocaat-generaal in Gent en daarvoor procureur in Brugge, als collega van de vader van N. S. Hij zetelde in de jury voor het examen en bekende ondertussen dat hij de vragen doorspeelde. De man nam per direct ontslag uit de Hoge Raad en is door het Gentse parket-generaal ook voorlopig geschorst.
“Wij zijn diep geschokt en teleurgesteld” – Hilde Melotte van de Hoge Raad
Hoe de Brugse advocate de mogelijke fraude opspoorde, is onduidelijk. “Ik heb beloofd aan de Hoge Raad voor de Justitie om voorlopig niets te zeggen om het onderzoek niet te schenden, maar het klopt dat ik één van de twee advocaten ben die een melding van de zaak hebben gedaan”, klinkt het. Er lopen momenteel twee onderzoeken: één bij de Hoge Raad, om te zien of er nog kandidaten zijn die op voorhand de vragen kregen en een strafonderzoek bij het Gentse parket-generaal naar de rol van C.B. De man zetelde namelijk al drie jaar in de examencommissie van de Hoge Raad. Daardoor zijn niet alleen de resultaten van het examen van januari verdacht, maar kan men zich vragen stellen bij alle examens waarvoor hij in de commissie zetelde.
Topje van de ijsberg
Anders gesteld: bij elke benoeming van elke magistraat, zeker de West-Vlaamse, van de voorbije drie jaren kan men grote vraagtekens stellen. Zo is bijvoorbeeld ook de dochter van C.B. vorig jaar in het examen geslaagd en is ze momenteel in opleiding als magistraat. “Het is in ieders belang dat uitgezocht wordt wie terecht geslaagd is in het examen en wie fraudeerde, maar het lijkt erop dat dit ene geval nog maar het topje van de ijsberg is. Er zullen nog koppen rollen binnen het gerecht”, zegt een goedgeplaatste bron.
Bij de Hoge Raad zit men bijzonder verveeld met de zaak. “Wij zijn diep geschokt en teleurgesteld. We betreuren het ook dat door deze fraude de geloofwaardigheid van andere magistraten in een slecht daglicht komt te staan”, zegt voorzitter Hilde Melotte. In het persbericht dat de Hoge Raad uitstuurde, wordt ook verwezen naar de specifieke gezinssituatie van de kandidaat-magistraat die tegen de lamp liep. De jongeman is de zoon van een West-Vlaams koppel magistraten. Vader is afdelingshoofd van het parket van Brugge, moeder is rechter in Ieper.
“Vanuit het parket West-Vlaanderen zullen we nagaan of er deontologische fouten zijn gebeurd en zullen dan maatregelen nemen”
Vooral de vader is volgens ingewijden een goeie kennis van advocaat-generaal C.B., jarenlang zijn collega-procureur in Brugge. Of hij die connectie zou gebruikt hebben om zijn zoon de vragen door te spelen, zal onderzocht worden. “Over het strafrechtelijk onderzoek kan ik niets zeggen, dat wordt in Gent gevoerd. Maar met het deontologische luik, daar ben ik mee bezig”, zegt West-Vlaams procureur Filiep Jodts. De betrokken procureur – én zijn vrouw – zijn momenteel met vakantie in het buitenland.
“We zijn enorm teleurgesteld dat dit is kunnen gebeuren. Discretie is hier nu absoluut noodzakelijk om het onderzoek in alle sereniteit en onafhankelijkheid te laten plaatsvinden”, reageert Jodts nog. “Wij zullen zelf geen strafonderzoek voeren, gelet op het voorrecht van rechtsmacht. Het strafonderzoek wordt gevoerd door het parket-generaal. Vanuit het parket West-Vlaanderen zullen we wel nagaan of er deontologische fouten zijn gebeurd en zullen dan, indien nodig, de gepaste (tucht)maatregelen nemen.”
Nietig verklaard
Ook West-Vlaams rechtbankvoorzitter Paul Dauw, de rechtstreeks baas van de moeder van N. S., moet de zaak nu grondig bekijken. “Ik ben pas gisterenmiddag (zondag, red.) ingelicht. Ik ga mij verder informeren en zal de gepaste maatregelen nemen”, klinkt het.
De resultaten van het examen van januari zijn alvast nietig verklaard. Binnenkort wordt een nieuw examen uitgeschreven. Alle kandidaten van januari kunnen zich daarvoor opnieuw inschrijven, behalve de zoon van het West-Vlaamse magistratenkoppel. “Die kandidaat wordt uitgesloten”, zegt de Hoge Raad.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
