Onderzoekers vinden verrassend veel ketamine in ons rioolwater: illegale drug komt evenveel voor in Brugge als in Antwerpen

In totaal werd het rioolwater in 26 Vlaamse en Brusselse waterzuiveringsstations drie jaar lang gecontroleerd om de consumptie van ketamine in kaart te brengen. © Getty/Archief UAntwerpen
Phebe Somers

Ketamine is aan een stevige opmars bezig, ook in West-Vlaanderen. De illegale drug komt al lang niet meer louter voor in Hollywood of grote steden als Antwerpen en Brussel, maar ook in Brugge, Oostende en zelfs Harelbeke en Menen. Dat blijkt uit onderzoek van het rioolwater.

Veel mensen kennen ketamine vooral door de dood van Matthew Perry, de Amerikaanse acteur die het personage Chandler vertolkte in de razend populaire sitcom Friends. Perry overleed in oktober 2023 aan een overdosis.

Toch is de illegale partydrug al lang geen ver-van-mijn-bedshow meer. Dat blijkt uit onderzoek van Natan Van Wichelen van de Antwerpse universiteit, die drie jaar lang dagelijks stalen van het rioolwater op 26 locaties in Vlaanderen en Brussel analyseerde. “De algemene perceptie is nog vaak dat drugs enkel gebruikt worden in grootsteden. Maar in België werd al langer een stijging van inbeslaggenomen ketamine en ziekenhuisopnames door overmatig ketaminegebruik geobserveerd, niet enkel in de grote steden”, aldus Van Wichelen.

“Ketamine is al lang geen drug meer die enkel in grootsteden circuleert”

Dat bleek ook uit zijn studie. De onderzoekers troffen in de stalen van álle meetlocaties restanten van de drug aan. Ook op de vijf plaatsen in West-Vlaanderen waar gemeten werd: Brugge, Oostende, Roeselare, Harelbeke en Menen. Brugge is de weinig benijdenswaardige koploper in West-Vlaanderen. Uit het onderzoek blijkt dat daar dagelijks zo’n 20 milligram ketamine per 1.000 inwoners door het riool passeert. Dat is evenveel als in het meetstation van Antwerpen-Zuid en ongeveer dubbel zoveel als dat in Antwerpen-Noord.

Ook tijdens de week

In Oostende, Roeselare, Harelbeke en Menen werd per dag ongeveer 10 milligram per 1.000 inwoners aangetroffen in het rioolwater. Opvallend: zowel in Brussel-Zuid als in Brussel-Noord ligt de consumptie lager dan in Oostende, Roeselare en Harelbeke, en loopt die gelijk met het gebruik in Menen. “Dit is een signaal dat ketamine echt wijdverspreid is”, aldus nog Natan Van Wichelen.

“Eerlijk gezegd hadden we vooraf niet meteen verwacht dat de concentratie van ketamine zó substantieel zou zijn in kleine steden als Harelbeke en Menen. Vooral het beperkte verschil met bepaalde grootsteden is frappant. Voorts leerden we ook dat het gebruik niet geïsoleerd is tot het weekend: ook tijdens weekdagen vinden we – weliswaar in lagere mate – ketamine in het afvalwater terug.”

“We hadden niet verwacht dat de drug zo aanwezig zou zijn in kleine steden als Harelbeke en Menen”

Los van de resultaten, botst het onderzoek ook op limieten. Zo werden niet overal stalen afgenomen. We kunnen dus niet weten hoeveel gebruikers er zijn in pakweg de Westhoek. Al is de trend wel duidelijk: er wordt meer gebruikt. Op nationaal niveau kunnen de onderzoekers spreken van 7 tot 11 keer meer gebruik in vergelijking met tien jaar geleden, in onze provincie kan er geen evolutie in kaart gebracht worden. “Elf jaar geleden werd er enkel afvalwater gemonitord in Brussel en Antwerpen. Doorheen de jaren werd dit onderzoek uitgebreid, zodat er ook andere locaties konden worden onderzocht.”

Partner Content