Watertrappelen in een woeste zee

Laura Schuyesmans (27) leeft met een deadline. De jonge West-Vlaamse lijdt aan een chronische ziekte waardoor ze wellicht maar tien jaar meer te gaan heeft. Laura werkt bij Oxfam, engageert zich als covoorzitster voor Jong Groen en maakt tweewekelijks een openhartige column voor deze krant. Ze wisselt af met Jan Devriese, de stukjesschrijver die leeft tussen deadlines.

De onderwijskwaliteit daalt. Leerlingen presteren elk jaar minder. De kloof tussen scholen wordt elk jaar groter. Zowel zwakke als sterke scholieren scoren steeds slechter. Onderwijsministers bijten hun tanden stuk op de onderwijshervormingen, de leerplannen en het structurele lerarentekort. Dit maakt mij ongerust, en ook jullie zouden er wakker van moeten liggen.

Waarom? Onderwijs bepaalt niet alleen de toekomst van alle kinderen. Het bepaalt ook mee de ongelijkheidskloof. Goed onderwijs creëert gelijke kansen. Het daagt uit om jezelf te leren kennen en het maximale uit jezelf te halen. Maar nu schiet ons onderwijs ferm tekort. Voor zowel leerlingen als leerkrachten.

Ik stapte zelf al na een jaar lesgeven uit het onderwijs. Sindsdien kijk ik met lede ogen toe hoe ook studiegenoten het onderwijs verlaten. Zelf gaf ik les in drie verschillende scholen en gaf ik in negen maanden tijd zeven verschillende vakken in verschillende richtingen. Ik merkte dan ook snel dat, hoe graag ik ook lesgaf, het onderwijs mij helemaal leegzoog. Mijn vol energievat was negen maanden later helemaal leeg.

Na negen maanden in het onderwijs was mijn vol energievat helemaal leeg

Maar vanwaar komt die grote uitval bij leerkrachten? Ten eerste, de hoge werkdruk. Wil je dat leerlingen zoveel mogelijk competenties ontwikkelen, dan moet je differentiëren. Dit betekent dat je oefeningen voor verschillende niveaus in elkaar steekt, mét aandacht voor eventuele leerstoornissen. En dat voor elk lesuur en vaak helemaal alleen. Bergen administratie horen nu ook bij het leraarschap.

Op Smartschool moet je niet alleen stand-by staan voor (soms ongepaste) mails van leerlingen of ouders, maar moet je ook extra oefeningen online zetten en de voor- of achteruitgang van elke leerling nauwgezet ingeven. Dit zijn dus vele uren werk die niet kunnen gaan naar leuke, interessante lessen uitdenken. Als startende leerkracht zoek je je weg in dit systeem, maar zonder goeie begeleiding, gekoppeld aan langere interims, is het vaak een kwestie van watertrappelen in een woeste zee.

Ik hoop dus oprecht dat beleidsmakers echt op zoek gaan naar oplossingen. In plaats van anderstalige ouders te criminaliseren wegens een mindere kennis van het Nederlands, wil ik dat de onderwijsministers van de toekomst zich bezighouden met de structurele problemen. Te beginnen met het lerarentekort.