Tsjif skuone

De Tieltse schrijfster Ann De Craemer geeft tweewekelijks een inkijk in haar leven.

Hoe zullen we hem noemen? Onze West-Vlaamse bard? Nonkel Willem? Een tovenaar met het mooiste aller dialecten – het onze? Ik kies voor het laatste, want toveren kon Willem Vermandere. Vorige week kondigde hij aan ermee te stoppen. Het rondtrekken voor optredens wordt hem te zwaar, en, zo gaf hij ook toe in een afscheidstekstje, ‘de verwarring slaat toe tussen mijn rijmen, muziekskes en vertellementen’. Wat de Amerikaanse president Joe Biden niet kan, doet Willem hem in al zijn eenvoud voor: toegeven dat wanneer je ouder wordt, je geest niet meer zo helder is. Waardig afscheid nemen is een kunst.

“Waardig afscheid nemen is een kunst”

Ik leerde Willem als jong meisje kennen door mijn nonkel Gabriël. Hij was gek op zijn muziek, en wanneer ons gezin samen met het zijne ging fietsen, zong hij al eens een liedje van hem. ‘Lat mie moar lopen langs de stroaten / Ik en mijn lief, da ‘k zo geiren zie / En dansen doen we tot ’s avonds loate / En dichte vrijen, ik en zie.’ Het is een lied waarin hij een eenvoudig leven omarmt, weg van luxe en verre reizen – en die eenvoud droeg mijn nonkel in zich. Vermandere wist als geen ander onze volksaard in woorden te vatten.

Willem verdween een tijd uit mijn leven, tot ik mijn vriend leerde kennen, die hem graag imiteerde, samen met zijn beste kameraard. Het deed me gieren van het lachen. Veel van zijn liedjes zullen altijd actueel blijven. ‘Duizend soldaten’ gaat niet alleen over WOI, maar ook over Oekraïne en Gaza. En ook ‘Bange blanke man’ bevat zeker vandaag en helaas nog steeds zoveel waarheid. Het ga je goed, Willem. Geniet van de rust, van je Westhoek, en van de tsjif skuone woorden in je hoofd.