Zo’n 500 van de 8.000 Gezellebrieven die worden bewaard in het Guido Gezellearchief van de Brugse Openbare Bibliotheek kun je nu online lezen via Gezelle.be.Samen met een groep enthousiaste vrijwilligers en wetenschappelijke partners zoals de KANTL maakte de bibliotheek een online-editie van de briefwisseling tussen Gezelle en de leraars van het Sint-Lodewijkscollege.
Het Sint-Lodewijkscollege was een belangrijke katholieke school in het 19de-eeuwse Brugge. Prominente figuren als Leonard Lodewijk De Bo en Hugo Verriest waren er leraar. Ze gaven hun bewondering voor Gezelle en hun passie voor taal en cultuur door aan collega’s en leerlingen. 51 leraars van het college correspondeerden met Gezelle. In de regel priester, vormden ze samen een intellectuele elite in Brugge en West-Vlaanderen.
Uit de 500 brieven blijkt dat Gezelle een centrale rol vervulde binnen dit netwerk. Hij bewerkte hun publicaties en gaf hen raad.Ze schrijven bijvoorbeeld over de vernederlandsing van wiskundige termen voor het onderwijs, of over Latijnse werken, maar ook over Middelnederlandse literatuur, de Vlaamse liederenschat, religieuze stoeten, de studentenbeweging enzovoort. Deze leraars waren vaak de medewerkers en lezers van Gezelles tijdschriften. Zo geven de brieven ons een goed inzicht in de voedingsbodem en doelgroep van ‘t Jaer 30, Rond den heerd, Loquela en Biekorf.
Wetenschappelijke digitale editie
De brieven van het Sint-Lodewijkscollege zijn nu beschikbaar in een online-editie op de website Gezelle.be waarbij je zowel de afbeelding van de brief als de tekst zelf te zien krijgt. Die is vlot leesbaar voor een eerste kennismaking. Je kan ook kiezen voor een meer historisch-kritische versie, waarbij je de verschillende tekststadia en de tekstvarianten kan zien. Uniek hierbij is dat ze ook alle ingrepen van Guido Gezelle zelf weergeven. Hij herwerkte de tekst tot artikels voor zijn tijdschriften, hij schreef er poëzie op of verknipte ze tot taalkundige fiches.
Om de brieven beter te kunnen begrijpen, is de brieftekst verrijkt met commentaar bij personen, verenigingen, plaatsen, titels van Gezelles werken en gedichten en gebeurtenissen uit Gezelles leven. Er zijn ook bibliografische verklaringen en inhoudelijke verduidelijkingen.
Briefschrijfactie
De initiatiefnemers van dit project nodigen ook iedereen uit om zelf een brief aan Gezelle of je dierbaren te schrijven. Ter promotie van het brievenproject vind je in de Brugse bibliotheken nog tot begin januari Gezelle-briefpapier dat je hiervoor kan gebruiken. Want of het nu via negentiende-eeuws briefpapier of via Whatsapp is, meningen en gevoelens met elkaar delen is van alle tijden.
