Plant-powered-chef Julie Van den Kerchove: “Onderschat impact van voeding op mentaal welzijn niet”

Gezond leven kost veel tijd én veel geld. Die bewering haalt Julie Van den Kerchove, intussen aan haar achtste boek Low Carb on a Budget toe, genadeloos onderuit. Gezond leven vraagt vooral om de juiste mindset, we moeten het zélf graag willen. En Julie zet ons daarbij graag op de goeie weg, met eenvoudige recepten, tips en eigen ervaringen. De rest moeten we niettemin zelf doen, want het vergt vooral bewustzijn en wilskracht om niet elke dag naar de chips en suiker te grijpen.

Niemand beter dan Julie Van den Kerchove kan je vertellen wie Julie is, en dat doet ze dan ook met brio in de inleiding op haar podcast Perfectly Imperfect. Ze vervelt daarin in een half uur tijd van zoekende twintiger, worstelend met haar gezondheid, tot een jonge vrouw die haar eigen oplossingen zoekt en vindt, en hoopt dat het delen van haar ervaringen ook anderen vooruit kan helpen. Ze wil niet op een piëdestal worden gezet, zegt ze. Ze heeft de wijsheid niet in pacht. En is niet te beroerd om eerdere bevindingen bij te sturen. “Maar de kern van wat ik de voorbije 15 jaar vertel, is altijd dezelfde gebleven”, klinkt het.

Het ideale voedingspatroon bestaat niet. Ontdek wat voor jóú het beste werkt

“Ik ben vertrokken vanuit een zoektocht naar meer gezondheid en energie, en dat doe ik nog altijd. Ik was twintig en voelde me alleen maar moe. Niets leek me te kunnen helpen, tot ik de raw food en vegan keuken probeerde. Dat voedingspatroon hielp me er wel degelijk bovenop. Mijn omgeving kon er niet naast kijken, alsmaar meer mensen stelden er vragen over en zo rolde ik – die eigenlijk van plan was om iets met talen te gaan doen – de foodwereld in.

Maar ik ondervond dat wat me destijds had geholpen, dat een tijd later niet meer deed. Ik wil nu duidelijk maken dat zoiets als het ideale voedingspatroon niet bestaat. Iedereen moet uitzoeken wat voor hem of haar het best werkt, afhankelijk van lichaamstype, leeftijd, de omstandigheden waarin je leeft en werkt… Ik kan dus niet zeggen wat voor een ander werkt. Ik kan intussen wél de juiste tools aanreiken, waardoor je je eigen lichaam en wat het nodig heeft om je goed te voelen, beter leert kennen. Ik zweer vandaag niet langer bij louter raw food, maar natuurlijke voeding en veel groenten blijven het grootste deel van mijn voedingspatroon innemen. Het is echt eenvoudiger dan we vaak denken: kies zoveel mogelijk voor natuurlijk voedsel en probeer bewerkt en geraffineerd eten te vermijden.”

Maar 15 jaar geleden was jouw keuze voor vegan en raw food nog verre van vanzelfsprekend.

“Op restaurant mocht je inderdaad al blij zijn als er een vegetarische spaghetti op de kaart stond. Bij een van onze eerste workshops voor familie over raw food verwachtte de grootvader van mijn toenmalige partner Simon een bord americain voorgeschoteld te krijgen. (lacht) Maar hij vond de paté van walnoten die hij in plaats daarvan mocht proeven óók lekker.”

“Mijn familie en vrienden zagen intussen wel dat ik door de keuze voor vegan veel beter in mijn vel zat. Ze waren eerder nieuwsgierig dan afwijzend. Ik ben toen mijn foodblog gestart om een antwoord te geven op al hun vragen.”

Vandaag ben je een populaire foodblogger, scoor je met je podcast, creëer je zelf recepten, ontwikkelde je het Food Freedom-programma en ligt je intussen achtste boek in de winkel, ‘Low Carb on a Budget’.

“Alles wat te maken heeft met gezondheid, fysiek maar ook mentaal, is een ware passie geworden. En daar wil ik me nog meer in verdiepen. Het jongste boek kwam er doordat ik tijdens workshops en lezingen alsmaar vaker hoorde dat mensen wel gezonder willen eten, maar dat het zoveel tijd of geld kost.”

“Dat hoeft niet zo te zijn. Met wat je uitgeeft aan een takeawaykoffie en een traiteurmaaltijd – waar velen vandaag naar grijpen – zet je een hele dag gezonde en eenvoudig te bereiden maaltijden op tafel. Dat wou ik meegeven in het nieuwe boek, met recepten maar ook met tips om geld en tijd te besparen in de winkel en in de keuken. Want ik beweer niet dat gezonder leren eten gemakkelijk is. Het vergt zeker de eerste weken een bepaalde klik in je hoofd om je planning wat aan te passen, een en ander te proberen… Maar eens je daar je draai in vindt, ben je vertrokken.”

Is West-Vlaanderen ‘mee’? Vindt de gezonde kok hier wat hij of zij zoekt?

“Toch wel. Het bioaanbod groeit, er zijn zelfpluktuinen en projecten waarbij je groenten rechtstreeks bij de producent kunt afhalen, er zijn apps als Too Good To Go, ga ook eens kijken op de markt… Dat zijn allemaal haalbare en betaalbare kanalen.”

“Zeker jongeren staan er ook bij ons voor open, merk ik. Ze houden niet meer vast aan het klassieke patroon van ‘aardappelen, vlees en een beetje groenten’. Er kan nu creatiever gekookt worden, met kruiden en nieuwe smaken. Bovendien is gezond eten het geitenwollensokkenimago nu wel ontgroeid.”

Lowcarbpionier in Vlaanderen, een groeiende interesse voor mentaal welzijn, budgetkoken… Je activiteiten zitten pal op de tijdsgeest. Beschouw je jezelf als een trendsetter?

“Mensen vragen me wel eens waar ik de inspiratie haal. Maar ik hou gewoon mijn ogen en oren open, ik wil altijd weten wat er leeft in de maatschappij. De signalen die ik opvang, zet ik om in concrete projecten. Ik zie het meer als een soort creatieve flow waarin ik mijn plaats heb.”

Had de jonge Julie een idee van hoe ze op haar 36ste zou leven en werken?

“Echt niet. Al hield ik als kind al van proeven en smaken ontdekken. Mijn mama stond open voor de natuurlijke keuken, mijn vader is eerder het klassiek bourgondische type: en ze zitten allebei in mij. Ik zoek naar gezond én lekker. Ambitieus? Eerder perfectionistisch, en die eigenschap heeft me wel altijd vooruit gedreven in mijn passie.”

Tot je een paar maanden geleden besloot om het bewust kalmer aan te doen.

“Het ging plots allemaal zo hard dat ik over mijn grenzen ging, op de rand van een burn-out stond zelfs. Sindsdien ben ik ervan doordrongen dat leven veel meer is dan werken. Ik scherm me bewust af als het te veel wordt, maak elke dag tijd om met onze hondjes te gaan wandelen… Het leek me zo onlogisch om anderen te vertellen hoe ze gezonder kunnen leven terwijl ik zelf achter de schermen opgebrand geraakte.”

Maar intussen blijven fans je claimen, kijkt de uitgever al uit naar het volgende boek…

“Precies. Als je niet oplet, zit je zo weer in de ratrace. Maar ik probeer meer grenzen te stellen. Hoe ouder ik word, hoe beter dat lukt.”

Het is geen drama als het even minder goed loopt dan verwacht

“Daarnaast vind ik het belangrijk om te durven kiezen voor wat je echt wil doen, ook al brengt het financieel niet meteen iets op. De podcast was zoiets, ik wilde dat gewoon doen. En daar kan ik inderdaad niet van leven, maar het geeft me voldoening én ik leer er mensen door kennen, waardoor weer nieuwe deuren opengaan. Dat boeit en intrigeert me. Vandaag handel ik veel meer vanuit mijn hart en buik, waar ik me vroeger toch vooral de vraag stelde hoe ik de rekening zou betalen. Ik wil mijn dagen zoveel mogelijk vullen met wat me energie geeft in plaats van energie slorpt: dat is de belangrijkste les die het leven me tot dusver leerde.”

Pascale Naessens, Sandra Bekkari, Claudia Van Avermaet, Ellen Charlotte Marie, Charlot Pauwels, Delphine Steelandt… Wat onderscheidt jou van al die andere gezondekookboekenauteurs?

“Allemaal hebben ze hun eigenheid en insteek volgens mij. Voor mij betekent dat dat ik altijd vertrek vanuit wat goed was of is voor míj. Vroeger was dat vegan, maar toen dat na enkele jaren toch niet meer bleek te zijn wat ik nodig had, evolueerde ik naar een lowcarbvoedingspatroon, met vooral veel groenten en gezonde vetten maar ook af en toe een stukje vis of gevogelte. Mensen die geïnteresseerd zijn in gezond eten en leven kiezen de aanpak die hen het meest aanspreekt, maar halen ook ideeën bij verschillende auteurs. Dat moet kunnen, het gaat erom dat je ontdekt wat voor jóú het beste werkt.”

Waar blijven de mannen trouwens in dat gezonde avontuur?

“Mannen focussen inderdaad meer op lekker koken tout court. Maar hoe dat komt? Misschien zijn vrouwen toch wel meer bezig met hoe ze zich voelen in hun vel, met hun energiebalans, met hun gewicht ook… De aandacht voor gezond neemt over het algemeen toe. Ik denk dan aan Ottolenghi of Jamie Oliver, of Seppe Nobels en Servaas Bingé bij ons. Zij gaan ook voor natuurlijk en veel groenten. Maar inderdaad, voorlopig blijft het vooral een vrouwelijke aangelegenheid.”

En wat denk jij dan bij de nieuwste dieethype: het carnivorendieet, of dertig dagen vlees eten?

“Het klinkt heftig. (lacht) Maar ook daar weiger ik met het vingertje te zwaaien. Er zijn mensen die daar baat bij hebben. Al lijken die extremen me toch iets wat je best in samenspraak met een holistisch arts of voedingsdeskundige probeert. Het echte gevaar van zo’n hype schuilt erin dat mensen er zo vast in komen te zitten dat ze geen oor meer hebben voor wat hun lichaam vraagt. Dat deed ik vroeger ook: ik zwoer bij vegan – omdat dat me jarenlang goed heeft gedaan – tot mijn lijf op een bepaald moment aangaf dat het meer nodig had. Luisteren naar je lichaam: dat is de enige regel waaraan je je écht moet houden. Hoe beter je jezelf leert kennen, hoe gemakkelijker het wordt om evenwicht te vinden. Daarvoor is het wel belangrijk dat je ook leert welke voeding wélk effect heeft op je lichaam. Als je dag in dag uit snelle suikers en geraffineerde koolhydraten zoals wit brood en pasta eet, dan zal je lichaam daarnaar vragen. Intuïtief eten werkt alleen als je uit die suikerafhankelijkheid stapt.”

Je hebt het in je podcast ook over de impact van voeding op mentaal welzijn. En hoe ook dat jou als twintiger parten speelde.

“Ik had last van faalangst, paniekaanvallen, sliep slecht… Dat bleek grotendeels samen te hangen met mijn voeding – vooral van suiker word ik gauw onrustig – maar ook met negatieve gedachten. Het heeft jaren geduurd voor ik die knop kon omdraaien, onder meer de boeken van Eckhart Tolle hebben me op dat vlak veel geleerd. Zo dacht ik vroeger dat perfectionisme een goeie eigenschap is. En perfectie nastreven is ook goed, het geeft je de drive om iets te ondernemen. Maar het is ook geen drama als het even minder goed loopt dan verwacht. Ik vond het tijd om ook daar open over te praten. Niet in het minst naar jongeren toe, want zij leven in deze maatschappij onder grote druk. Ik hoop een beetje te kunnen helpen om het taboe op mentale gezondheid te doorbreken, of tenminste de drempel om het erover te hebben, te verlagen.”

Is dat de weg die je ook in de toekomst verder op wil?

“Toch wel, ja. Want ik kan toch niet de enige zijn die met twijfels en angsten kampt? (lacht) We zijn allemaal mensen, laat ons praten over wat ons echt bezighoudt. Al die schone schijn is nergens voor nodig.”