Piet Huysentruyt wordt zestig: “De balans van mijn leven en carrière is positief”

Piet Huysentruyt wordt zestig en die verjaardag wordt gevierd met een lijvige biografie, een bijzonder kookboek, een nieuwe reeks van zijn meest succesvolle tv-programma SOS Piet en een gastoptreden tijdens het Kortrijkse boekenevenement Boektopia. Hij kende successen maar donderde ook een paar keer van zijn voetstuk. Voor op zijn tijd, doorzetter, moeilijk karakter, “een boze Piet wil je niet meemaken”. Maar vandaag naar eigen zeggen vooral een man die rust heeft gevonden.

Tien tot twintig herinnert Piet Huysentruyt zich als blij, twintig tot dertig als “zeg maar normaal”, dertig tot veertig voelde hij zich in de fleur van zijn leven, van veertig naar vijftig groeide het besef dat hij stilaan ouder werd dan mensen die hij vroeger zelf oud vond. Vijftig werd een kaap waar hij maar moeizaam rond geraakte. Maar kijk, op 7 december wordt hij zestig en daar heeft hij opnieuw vrede mee. Zijn lijvige biografie draagt daar allicht toe bij. In Piet ongezouten vertelt hij zijn verhaal, vanuit zijn eigen standpunt. Vlijmscherp soms, ook voor zichzelf. “Ik vond dat mijn bewogen leven en carrière wel een woordje uitleg mochten krijgen”, verklaart hij die biografie. “Ik verkocht vier miljoen kookboeken, kende succes in mijn restaurants en op tv, maar ik heb zeker ook dieptepunten gekend en iedereen mag dat weten. Als ik vandaag content ben met wat ik bereikt heb, heeft dat veel te maken met passie en doorzettingsvermogen. Maar het is er allemaal niet vanzelf gekomen, en dat is wat ik met dit boek wil meegeven.” Dat, en het soms eenzijdige beeld bijstellen, dat van hem werd opgehangen. Al begint dat hoe dan ook bij…

Piet, de chef-kok

Nog één keer voluit gaan in een eigen restaurant zit er niet meer in. Zijn vrouw Véro, met wie hij als startend koppel een restaurant uitbaatte in Wortegem-Petegem en later Likoké in het Franse Les Vans, houdt het restaurantwezen voor bekeken, en alleen begint Piet er niet meer aan. “Dat typeert meteen ook onze relatie: we doen het samen of we doen het niet.” Bovendien waarschuwde een herseninfarct hem eerder al om ook op fysiek vlak zijn grenzen te bewaken. Maar hij sluit niet uit dat hij op dat vlak nog wel iets onderneemt samen met hun zoon Cyriel, die momenteel Likoké runt.

Wel al concreet is een nieuw seizoen dit najaar van zijn meest succesvolle tv-programma, SOS Piet. En dat vindt hij: “Zalig! Ik ben zottenhalf dat ik de kans krijg om mijn tv-carrière op deze manier af te ronden. De huidige bazen bij VTM geloven in me, het voelt alsof ik opnieuw langs de grote poort word binnengehaald.” Eerherstel? “Neen, zo wil ik het niet zien. Het verleden is afgesloten, dit voelt als iets positiefs.” En als iets wat nog altijd nodig blijkt, want de Vlaming leert dan toch niet zo gauw bij in de keuken: “We krijgen nog altijd dezelfde problemen voorgelegd, ja. Behalve dat het programma hedendaagser oogt, is er aan de inhoud niets veranderd”, lacht hij.

Ik heb fouten gemaakt, maar ik vind excuses daarvoor sterker dan spijt

Piet geniet van koken, nog altijd. Hij kookt thuis zelf, voor vrienden steevast veel te veel. Het is een talent dat hij altijd zal blijven koesteren, maar dat hij naar zijn gevoel te laat ontdekte. “En daar heb ik toch moeite mee. Toen ik jong was werden talent en inventiviteit in de keuken nog niet gewaardeerd.”

“Maar ik keek op naar een visionaire kok als Willy Slawinski destijds, en ik wilde doen wat hij deed maar dan op mijn manier. Ik wilde mijn eigen signatuur ontwikkelen, geen eenheidsworst brengen. En daarmee was ook ik voor op mijn tijd, het publiek was evenwel nog niet overtuigd van vernieuwende combinaties als kreeft met bloedworst en varkenspoten met oesters en rode kool. Ik was bijna dertig toen die mentaliteit kantelde en ik besefte dat ik wel degelijk goed was in wat ik deed.” Een overtuiging die bevestigd werd met een Michelinster voor zowel zijn eerste restaurant als voor Likoké. Kunst op een bord, maar ook op doek?

Piet, de kunstenaar

Dertig jaar lang al schildert Piet Huysentruyt. Ook een passie? “Eerder iets wat door de jaren heen uitgroeide tot een passie”, lacht hij. Het gebeurde toen hij tijdens een kunsttentoonstelling, oog in oog met een abstract werk, tegen zijn vrouw liet vallen dat hij dat ook kon. Waarop ze hem meetroonde naar een winkel waar materiaal voor kunstschilders werd verkocht. Of hij acryl- of liever olieverf wilde? Olie blinkt meer, legde de verkoper hem uit. Doe dan maar olie. Penselen of paletjes? Hij kocht vijf penselen en vijf paletjes. “Want ik kende het verschil niet. Maar thuis ging ik ermee aan de slag en ik kreeg de smaak te pakken. Toen ik televisie ging maken, geraakte schilderen op de achtergrond, maar ik heb het de voorbije jaren weer opgenomen – ik heb nu zelfs een atelier – en binnenkort stel ik voor het eerst werk tentoon.”

Kunstkenner intussen? “Namen zeggen me niets en interesseren me ook niet. Stijlstromingen ook niet. Maar als ik iets graag zie, koop ik het. Weliswaar een goeie West-Vlaming zijnde: de prijs moet niet boven mijn budget gaan.”

Het kan om het even wat zijn, maar abstract geniet zijn voorkeur. Kamagurka kan hij zeer appreciëren en ook van Koen Vanmechelen heeft hij een en ander hangen. “Koen en ik zijn al vrienden sinds we samen in de keuken van Roger Souvereyns werkten. Hij is voor mij een échte kunstenaar, zijn hele leven is ervan doortrokken.” Piet zelf hoeven we geen ‘echte’ kunstenaar te noemen.

“Nog één keer ‘SOS Piet’ voelt alsof ik door de grote poort weer word binnengehaald”

“Ik wil met mijn werk niets zeggen, neen. Ik doe wat ik graag doe, en als iemand dat graag ziet, kan hij of zij het kopen. Ik maak een reeks met citaten uit protestsongs, van Metallica en Therapy? tot Rage Against the Machine, maar ook een met interpretaties van mijn destijds controversiële gerechten. En ik broed op een paar ideeën voor enkele heel grote schilderijen.”

Andere artistieke disciplines boeien hem minder. “Ik vrees dat ik zelden een toneelstuk heb gezien, en ik was 37 toen ik voor het eerst een boek volledig heb uitgelezen. Dat was er een van de betreurde Pieter Aspe, van wie ik sindsdien wel álles gelezen heb.”

Piet, de familieman

Véronique was 16, Piet 18, en hij noemt het love at first sight. Een liefde die bleef duren ook, ondanks de schijnwerpers. “Véro heeft dat heel goed gemanaged”, vertelt Piet daarover. “Ze bleef al die tijd bewust uit de aandacht, wilde die aandacht ook echt niet. Doordat we in Frankrijk woonden was dat ook niet zo moeilijk vol te houden. Als er iets te doen was rond mij speelde zich dat altijd in België af. Op die manier hield ze ook de kinderen weg uit de media. Ze groeiden daar op tot wie ze nu zijn, in Vlaanderen zouden ze altijd ‘de kinderen van’ zijn gebleven. Cyriel heeft mijn restaurant overgenomen een paar jaar terug en dat is nu zijn zaak. In het begin dacht ik nog dat het goed zou zijn als ik elke avond even binnenliep, maar na drie dagen liet hij me al verstaan dat dat nergens voor nodig was. Dat was even schrikken, maar hij had gelijk”, lacht hij.

De band met zijn vrouw maar ook met de kinderen noemt hij hecht, ook al wonen Piet en Véro nu tien maanden per jaar in Zuid-Afrika, Cyriel in de Ardèche en vindt dochter Marie haar weg in de brouwerijwereld in Amerika. Ze zien elkaar niet dikwijls, maar wel graag. Onlangs kwamen ze allemaal samen in het restaurant van Cyriel, vier jaar na de dood van Piets moeder, “die momenten koester ik.” Al ging het familieleven niet altijd over rozen. “Ik was er niet altijd als vader. Ik had succes op de Vlaamse televisie, en aanvankelijk volstond het ook dat ik af en toe een weekje van thuis weg was voor opnames. Maar naarmate dat succes groeide, was ik langere periodes weg, er rekenden ook alsmaar meer mensen op mij. Je hoort me niet zeggen dat we die periode als familie probleemloos overbrugd hebben, maar het is ons wel gelukt.”

Piet, vat vol onrust ook

“Waar die onrust vandaan kwam? Ik heb een formidabele jeugd gekend, met prachtige ouders. Maar er was ook altijd iets wat schuurde. Onze vader verloor op zijn dertigste alles wat hij had opgebouwd in Congo en heeft dat nooit verwerkt, hij dronk meer dan goed was en dat had gevolgen voor ons gezin. Mijn broer heeft het ook zo ervaren: we waren gelukkig, maar er hing ook altijd een soort spanning bij ons thuis. Voor mij kwam daarbovenop dat ik op school altijd de kleinste was, en niet de slimste. En dat er leraren waren die mij daarvoor en public vernederden, het zou vandaag niet meer denkbaar zijn. Weet jij nog hoe je leraar uit het zesde jaar heette? Neen, hé? Ik zal me die van mij tot op mijn sterfbed herinneren, zo’n slechte mens was dat.”

Hij zucht. Zo creëer je dus onrustige mensen, maar voor alle duidelijkheid: dat is hij nu niet meer, benadrukt hij een paar keer. Hij heeft daar geen hulp bij gezocht: “Neen ‘t gij! Dat ging toen ook nog niet op die manier, wij gingen niet naar een psycholoog.” Ook later niet. Een ster krijgen voor zijn kookkunst, dát hielp hem af van het idee dat hij niks kon. En ook: misschien was hij zonder dat verleden nooit geworden wie hij nu is. Als alles hem zomaar in de schoot was geworpen, was hij nooit zo’n vechter geworden. “Ik ben toch altijd ook blijven denken: we gaan hier een keer zien wie er gaat winnen.”

Spijt heeft hij niet, nergens van. “Maar in mijn biografie excuseer ik me wel voor sommige momenten. Ik vind excuses sterker dan spijt. Want het is gebeurd: ik heb mensen gekwetst, fouten gemaakt. Ik kan die niet wegknippen uit mijn leven, maar ik verontschuldig me er wel voor.” En er zijn ook fragmenten die het boek níét haalden, geeft hij toe. “Ik wil niet alles wat fout ging blijven oprakelen, van rancune wordt geen mens beter. De balans van mijn carrière is positief. Maar omdat ik Piet Huysentruyt ben, zijn het steevast de mindere aspecten die belicht worden. Dat wil ik niet langer, en ik hoop dat de media me daarin zullen willen volgen.”

“Nog altijd bourgondiër, maar met mate. Ik ben diabeet en voer een eeuwige strijd met de weegschaal. Ik heb me twee maanden lang wat meer gepermitteerd, en ik heb er tien kilo bij.” Die gaan er weer af, verzekert hij me. Hij drinkt een maand lang geen alcohol. Voor het eerst in zijn volwassen leven is dat. Hij vindt dat niet moeilijk, ook al is bekend dat hij graag een glas drinkt. En dat ik gerust mag zijn, hij zal er nog drinken. “Maar die trend naar gezonder eten is goed. Het moet alleen niet doorslaan in die richting. Zelfs van mijn dokter mag ik nog altijd côte à l’os met bearnaise eten, maar niet elke dag.”

Voor mij zit een gelukkig man, zegt hij. En hij vindt dat geluk in schilderen, golfen en gewoon thuis zijn in Zuid-Afrika, met Véro. “Ik was zo bang om vijftig te worden, maar sinds ik het ben wordt het leven alleen maar mooier.” Ouder en wijzer? “Dat moogt ge gerust boven mijn kop zetten, ja.”