Emma Plasschaert: “Ik wil gewoon alles wat ik doe goed doen”

Van binnen zitten wordt de Oostendse zeilkampioene Emma Plasschaert ongelukkig. Ze is er naar eigen zeggen niet voor gemaakt. En kiest voor een leven in openlucht, op het water. “Het weer, de golven en de stroming, de boot, het team… Dat alles proberen te doorgronden én te beheersen: dat is waar een zeiler naar streeft”, vat ze haar passie samen. Daar dan ook nog eens de beste in zijn, vindt ze mooi meegenomen.

Een van de eerste zomerse namiddagen op Oosteroever, het nieuwe, trendy stadsdeel in de historische haven van Oostende. Op een paar terrasjes na, waar een handvol mensen alvast het weekend inzetten, is er weinig leven. De enorme appartementsblokken houden zich opvallend stil. Emma Plasschaert, die hier vlakbij opgroeide, heeft er gemengde gevoelens bij. Helemaal gewonnen voor stadsvernieuwing, al had ze er liever wat meer Oostendenaars hun intrek zien nemen. Ze weet een geslaagd voorbeeld van zo’n woonproject, met een mix van locals en tweedeverblijvers, in het Deense Aarhus. Oosteroever krijgt van haar voorlopig het voordeel van de twijfel, het project staat nog in de kinderschoenen.

Emma heeft de voorjaarswedstrijden afgewerkt, dit najaar wachten haar het Europees en wereldkampioenschap. Ze heeft het even wat kalmer aan gedaan, maar vult nu alweer haar dagen met het testen van zeilmateriaal, fysiek trainen, stages in het buitenland waar ze zich kan meten met collega-zeilers, meetings en het meeorganiseren van zeilprojecten… Ze noemt zeilen een levensstijl.

Tien jaar zeilcarrière heeft ze er intussen opzitten. En daar kijkt ze terecht met trots op terug. Twee wereldtitels en een trits medailles op belangrijke wedstrijden staan op haar naam. “Maar ik vind het ook mooi dat ik kan meewerken aan de uitbouw van een goeie omkadering van de zeilsport in ons land”, klinkt het. “Evi (Van Acker, red.) heeft de eerste stappen gezet naar de professionalisering van onze sport en die mag vandaag echt wel gezien worden: we werken met Belgische experten op het vlak van fysieke en mentale begeleiding en zetten professionele programma’s op.”

En zo krijgt de zeilsport misschien eindelijk wat meer bekendheid? Of blijft het daarvoor een te complexe discipline?

“De zeilsport is inderdaad vrij ingewikkeld. Veel mensen weten niet goed wat ik doe, denken dat ik oceanen oversteek of met een groot jacht vaar, terwijl mijn zeilbootje op het dak van mijn auto past. En zelfs voor wie de zeilsport volgt en weet dat ik deelneem aan wedstrijden in de Laser Radiaal-klasse sinds kort heet die de Ilca 6-klasse is het niet gemakkelijk om zicht te krijgen op wat zich op het water afspeelt. Op dat vlak is een loopwedstrijd inderdaad duidelijker: bij het startsein lopen mensen op een piste van start tot finish. Nochtans is het net dat complexe aspect dat mij boeit in zeilen, maar ik begrijp heel goed dat zo’n wedstrijd minder aantrekkelijk is voor het publiek.”

“O neen, het móést een sport in openlucht zijn. Ik word ongelukkig van binnen zitten. De winters in ons land, met korte dagen en grijs weer: ik kan het echt moeilijk verdragen. En nu zijn er wel meer mensen die niet dol zijn op de winter, maar bij mij neemt het toch proporties aan waarvan ik besef dat een kantoorjob later gewoon niet aan de orde is. Of dat daar dan toch tenminste een belangrijk travel-aspect aan vast moet zitten. (lacht) Bovendien heb ik wat last van astma en allergieën, ook op dat vlak doet de zeelucht mij dus alleen maar goed.”

Voor mij geldt: home is where the heart is

“Dat het zeilen werd, is gewoon zo gegroeid. Mijn vader zeilde, ik trok van jongs af aan mee naar wedstrijden, we waren vaak te vinden in de zeilclub, mijn eerste kampje was als vanzelfsprekend een zeilkamp… En ik deed niets liever.”

Moet ik me dan een meisje voorstellen dat niet stil kon zitten op de schoolbanken?

“Toch niet. Ik was zelfs best een goeie student. Het is meer dat ik alles wat ik doe, gewoon graag goed doe. Ik heb altijd een groot verantwoordelijkheidsgevoel gehad naar mijn ouders toe: als zij bereid zijn om geld te investeren in mijn studies of sport, moet ik daar mijn best voor doen.”

“Het is dus niet dat ik extreem springerig ben of zo, maar ik beschik wel over een flinke portie energie. En hou van een volle agenda: ik vind het prettig om aan allerlei projecten deel te nemen en te plannen hoe ik dat allemaal met elkaar rijm.”

Wanneer besloot je dan dat zeilen jouw beroep zou worden?

“In 2012, ik was 18, reisde ik samen met ons zeilteam naar Londen, waar Evi Van Acker zich voorbereidde op de Olympische Spelen. We mochten er een kijkje nemen in het olympische dorp, zeilen op het olympische water, Evy haalde brons… Het maakte serieus indruk op me. Dat wilde ik ook doen.”

“Het was niet vanzelfsprekend. Ik had al een bachelor geografie maar die richting zag ik mezelf niet uit gaan. Ik begon daarna studies industrieel ingenieur maar die bleken dan toch niet te combineren met mijn alsmaar intensievere zeiltrainingen. Toen ik besloot voluit voor het zeilen te gaan, heb ik mijn ouders daarvan moeten overtuigen. Maar ik heb er nog geen moment spijt van gehad. Misschien krijg ik dat nog wel als ik stop met zeilen, al ben ik vrij zeker dat ik op mijn pootjes terechtkom.”

Sinds ‘De Container Cup’ weet ik dat er atleten zijn die op kracht trainen, en anderen op uithouding. Hoe zit dat met zeilers?

“Wij zoeken een balans tussen die twee. Een wedstrijd duurt zes dagen, waarbij we elke dag twee manches van een uur zeilen. Dat vraagt dus best wat uithoudingsvermogen. Het beheersen van de boot eist dan weer spierkracht, al moeten we tegelijk ons gewicht in de gaten houden om een goeie vaarsnelheid aan te kunnen houden.”

Wanneer zien we jou in dé container?

“Een oude knieblessure heeft me daar tot nu toe van weerhouden. We zijn bang dat die weer gaat opspelen bij het lopen. Maar het fietsen en roeien zouden me wel moeten liggen. Het kriebelt dus om te tonen wat ik in mijn mars heb, om eerlijk te zijn.” (lacht)

Volgens je vader in een eerder interview groei jij mentaal nog altijd. Akkoord?

“Ik denk dat het mentale luik van een sport beoefenen nooit af is. Je kan fysiek op punt staan en alle technieken beheersen, maar het hoofd heeft een constante begeleiding nodig. Zo is er gewerkt op mijn zelfvertrouwen, met resultaat. Maar vervolgens duiken er andere issues op. Naarmate ik op een hoger niveau zeil, moet ik bijvoorbeeld beter leren omgaan met de druk die dat met zich meebrengt.”

“Ik vind het boeiend om op die manier aan mezelf te werken, mezelf te ontplooien. Het gaat verder dan de zeilsport overigens, het heeft impact op hoe ik in het leven sta.”

Geef eens een voorbeeldje?

“Ik heb moeten leren om te zeggen wat ik echt wil zeggen. Als ik vroeger opgebeld werd door een verkoper, bleef ik het hele verhaal aanhoren ook al wilde ik dat helemaal niet. Nu kan ik het al: mij vriendelijk verontschuldigen en het gesprek kordaat beëindigen. (lacht) Klinkt banaal, maar het heeft grote gevolgen. Ik durf nu ook duidelijk te stellen wat ik al of niet zie zitten naar mijn coaches of andere deelnemers toe.”

Wat is dan jouw troef op mentaal vlak?

“Ik heb een hoog concentratievermogen. Als ik me focus is dat totaal. En dat is belangrijk in de zeilsport: er komt in zo’n wedstrijd van alles tegelijk op je af, maar daar mag je je niet door in de war laten brengen.”

“Vooral een doener. Al sta ik met ouder worden wel eens vaker stil bij het leven zelf. We gebruiken ook wel meditatieve technieken om rust te creëren en dat doet me goed. Ik denk dat ik dat later ook zal blijven doen, het zorgt voor levenskwaliteit. Maar te lang in gedachten blijven hangen, leidt volgens mij nergens heen. Daar verdoe ik mijn tijd dan ook liever niet mee.”

Wat houdt jou bezig naast het zeilen?

“Ik maak me toch wel zorgen over het klimaat. Wij ondervinden de klimaatverandering op het water aan den lijve: meer stormen, meer wind.”

Ik heb moeten leren om te zeggen wat ik echt wil zeggen

“Ik lees er veel over, probeer een handje toe te steken bij strandopruimingen, ben ambassadrice voor klimaatacties als me dat gevraagd wordt… Het onderwerp houdt me zeker bezig. Misschien wil ik daar later wel meer mee doen.”

Geeft Oostende jou nog een thuisgevoel?

“Oostende is voor mij vooral de plek waar mijn ouders, mijn twee zussen en hun gezin én een paar goeie vrienden wonen. En waaraan ik mooie jeugdherinneringen bewaar. Maar ik voel me een wereldburger, zeker sinds ik samen ben met Matt: we reizen vaak, voor stages, wedstrijden maar ook tijdens vakanties, want dan gaan we nog het liefst fietsen en watersporten in berggebieden. Of ik verblijf bij Matt in Australië. Ik verlies mijn hart niet zo gauw aan een locatie. Voor mij geldt: home is where the heart is.”

Van harten gesproken: je hebt trouwplannen?

“We zijn verloofd maar willen graag trouwen in Australië en het is een hele puzzel om mijn familie en vrienden die ik er allemaal bij wil daar allemaal tegelijk naartoe te krijgen. We hopen volgend jaar een datum te kunnen prikken.”

Huiselijk geluk staat even hoog op je lijst als zeilwedstrijden winnen?

“Ik wil graag een eigen gezin, al is daar geen haast bij. En het een hoeft het ander niet in de weg te staan. Ik geloof dat je kan blijven presteren op sportief vlak als je ook privé goed in je vel zit. Of dat is toch wat ik nastreef: gelukkig zijn op elk vlak.”

En dan ga je in Australië wonen?

“Allicht wel. Ik voel me er thuis, en de mentaliteit is er toch wat meer ontspannen. Bij ons zit het idee dat je vooral heel hard moet werken om serieus genomen te worden er nog altijd in. En natuurlijk werken Australiërs ook, maar ze leven meer dan velen hier doen. En dat bevalt mij uitstekend.”

Met dank aan Raé, Oosteroever 13A in Oostende – www.rae-oosteroever.com.