An Pierlé: “Ik zou een heel goeie rijkaard zijn”

Zangeres en muzikante An Pierlé kijkt met trots terug op 25 jaar carrière. Ze komt daarbij alsmaar dichter bij zichzelf en bij de muziek die ze echt wil maken. Wars van alles wat moet omdat het van haar verwacht wordt of omdat het geld opbrengt. Een tocht die haar leerde dat schoonheid óók in lichtheid kan schuilen. “Ik heb ontdekt dat ik een heel positieve mens ben, en dat besefte ik vroeger niet. Maar ik ben dan ook een gelukzak.”

Vroeger trad ze op in zwarte jurkjes, vandaag hult An Pierlé zich graag ook in kleurrijker outfits. “Al moet het een beetje smaakvol blijven”, stuurt ze meteen weer bij. Innerlijk is ze wél altijd al kleurrijk geweest, vindt ze. En stilaan mag ook de wereld dat zien. Het typeert An: hoe ze het hele gesprek lang naar nuance zoekt, welk onderwerp we ook aanraken. Ze heeft haar mening, en legt die graag uit. Ze staat met beide voeten in het dagelijkse leven maar houdt alles open wat op ‘meer’ zou kunnen wijzen. Ze gebruikt haar hoofd, haar buik én haar hart. En daar had ze het voorbije jaar bovendien alle tijd voor. Voor corona haar muzikale agenda stopzette, had ook borstkanker dat al gedaan. Vandaag heeft ze weer vastere grond onder de voeten en kijkt ze nieuwsgierig uit naar wat nog volgt.

“Ik voel me goed momenteel”, vertelt ze. “Ik ben meer dan ooit doordrongen van de idee dat niets zeker is en ik op elke verandering voorbereid moet zijn. Enerzijds reken ik onszelf tot de gelukzakken die dit alles voorlopig kunnen overbruggen, anderzijds voel ik ook wel spijt omdat we de optredens van het An Pierlé Quartet stilgelegd zagen. De goesting om ons nieuwe, frisse project te delen met ons publiek was zo groot… Maar ik zag snel het positieve van de situatie in. We hebben jaren aan een stuk heel hard gewerkt op muzikaal vlak. Nu even afstand nemen, ervaren wat het betekent om zonder druk en stress te leven: dat doet ons goed. Ik kies ervoor om dat als een cadeau te beschouwen.”

Hoe vul je deze zomer dan wel op?

“Met wat muziek opnemen en experimenteren met ons Quartet, en een occasioneel optreden. Voor de rest vul ik mijn dagen met lezen, inspiratie opdoen, rusten, en met de opleiding energetische healing die ik onlangs gestart ben. Psychologie heeft me altijd geboeid. De impact ervan op iemands gezondheid, hoe je de energie van iemand anders kunt leren ‘voelen’: daar wil ik me in verdiepen. Sinds ruim een jaar rijden mijn man en dochtertje regelmatig paard. Zelf ben ik daar te bang voor, maar ik ga altijd met hen mee en oefen het uitwisselen van energie dan met paarden. Het is verbazingwekkend hoe zij als een spiegel fungeren voor wat wij als mens voelen.”

Heeft die interesse voor healing te maken met je eigen strijd tegen borstkanker?

“Toen de diagnose gesteld werd, viel ons leven stil. Optredens werden geschrapt, alle aandacht ging uit naar mijn behandeling. Maar plots was er ook een zee van tijd, waarin die interesse kwam bovendrijven. Ik kan die kennis linken aan de kanker die me overkomen is, maar ook aan mijn leven als muzikant: omgaan met stress, aan het idee dat je maar zo goed bent als je laatste plaat, aan de vraag hoe je jezelf vernieuwt en uitdaagt…”

Ik mag ook niet té positief zijn, soms is het ook gewoon goed om verdriet te hebben

“Ik heb altijd wel al hard aan mezelf gewerkt. Zo las ik ook het boek Families and how to survive them van Robin Skynner en John Cleese, waarin ze het hebben over wat gelukkige mensen typeert. Je vlot aanpassen aan nieuwe situaties en daar telkens opnieuw de positieve kanten aan ontdekken, speelt daar een belangrijke rol bij.

Blijkbaar kan ik dat écht goed, zo bleek in elk geval toen ik ziek werd. Ik moet zelfs opletten om dat positivisme niet te overdrijven, soms is het ook gewoon goed om verdriet te hebben. Echte gevoelens toelaten: daar komt alles in essentie op neer. Daarnaar streef ik voor mezelf en mijn muziek, en ik denk dat healing me daarbij kan helpen.”

Je kiest bewust voor een rustiger leven?

“Koen en ik hebben samen besloten dat we voortaan alleen nog kiezen voor wat we leuk vinden, in plaats van voor wat moet omdat het nu eenmaal geld opbrengt. We willen net genoeg verdienen om te kunnen leven en om tijd te hebben. Ik zou nochtans ook een heel goeie rijkaard kunnen zijn: dan zou ik het geld gebruiken om anderen te inspireren, mensen op weg te zetten om hun droom na te jagen. We hebben het in deze tijd echt nodig: idealisme als tegengewicht voor alles wat draait om geld en commerciële groei.”

Geloof je dat het anders kan?

“Het is een cliché als een huis, maar ik geloof er zeker in: hoe meer ik aan mezelf werk, hoe meer ook mijn relatie met anderen verandert. Hoe duidelijker maar tegelijk empathisch ik met anderen communiceer, hoe echter alles wordt. Het vraagt wat moed, want soms moet je dan ook over iets beginnen waar je liever niet over praat, maar het loont. Dat geldt voor mij én voor de maatschappij. Heikele onderwerpen aanraken, haalt spanning weg. En ik wil geen ongezonde spanning meer, want die maakt me ziek.”

Het leven als één grote evenwichtsoefening?

“Ja! Ik heb moeten leren luisteren naar mijn eigen grenzen, moeten leren voelen wat goed is voor mij. Een proces dat nog lang niet af is. Waar ik mezelf vroeger vulde met de aandacht van anderen, stel ik me nu de vraag welke leegte ik dan wel wil opvullen. Het is iets wat veel artistieke mensen bezighoudt, waar we inspiratie uit putten en waardoor we de noodzaak voelen om iets te maken wat een mogelijk antwoord biedt. Zo probeer ik alsmaar dichter bij mezelf én bij mijn muziek te komen. Maar wat ik niet had verwacht is dat mijn muziek alsmaar vrolijker en lichter wordt. Ik ben blijkbaar tot de conclusie gekomen dat niet alles in het leven zwaar moet zijn of moeizaam moet verlopen. Is iets wat plezant is per definitie minder diepgaand? Ik geraak er alsmaar meer van overtuigd dat het samen kan gaan.”

Innerlijk ben ik altijd al kleurrijk geweest, stilaan mag de wereld dat ook zien

“Meer dan muzikant of wat dan ook blijk ik iemand te zijn die wil spelen, in elk opzicht. Ik wil ín het moment kunnen staan, zonder schaamte, vertrouwend op mijn intuïtie. Ik wil alle waardeoordelen en innerlijke critici weggooien en dan laten gebeuren wat gebeurt. Nadien pas kan ik mijn metier bovenhalen en wat ontstaan is schaven en bewerken om te komen tot iets wat ik met anderen wil delen.”

Hoe gaat het praten over borstkanker je intussen af?

“Het is dubbel. Ik wil zeker geen medelijden, of koketteren met de ziekte of zo, maar het is wel iets waar veel vrouwen mee geconfronteerd worden en dus wil ik ook niet doen alsof er niets is gebeurd. Voor zover er nog schaamte over bestaat, wil ik die voort helpen afbreken. Goed wetende dat het een delicaat onderwerp is, want ik ben er goed doorgekomen. Ik ben een borst kwijt, maar daar kan ik tot nu toe goed mee om. Ik bedoel maar: ieder verhaal is anders en heel persoonlijk. Ik kan alleen dat van mij vertellen, maar ik deel het graag met wie daar iets aan heeft.”

Was muziek belangrijk voor je tijdens je ziekte?

“Het viel compleet weg! De dag dat ik de definitieve diagnose kreeg, waaruit bleek dat de kanker behandelbaar was, viel er een enorme last van mijn schouders. En verlangde ik niets anders meer dan rust. Hoe ziek ik me soms ook voelde, ik heb werkelijk genoten van het legitiem nietsdoen.

Ik heb geen muziek gemaakt, ik luisterde niet naar andermans muziek, ik ben zelfs gestopt met nagelbijten toen. Alsof alles in mij zich louter focuste op genezing.”

Is iets wat plezant is per definitie minder diepgaand?

Kun je eigenlijk uitleggen waarom je muzikant werd?

“Zingen heb ik altijd gedaan, van zodra ik me ervan bewust was dat dat kon. De piano is er pas bijgekomen toen ik al op Studio Herman Teirlinck zat, die had ik nodig om zelf liedjes te kunnen maken. Het ging me minder vanzelfsprekend af dan zingen, al begin ik me nu ook daarin vrijer te bewegen, zeker met ons jazzquartet. We hebben onze nummers, maar laten die tijdens een sessie alsmaar vaker los en verrassen onszelf keer op keer daardoor. Ons leven hangt niet af van de juiste noten. Dóé gewoon iets en zie wat ervan komt. Misschien moet ik daar toch eens les in gaan geven.” (lacht)

Primeert voor jou de tekst die je zingt of het gevoel dat je muziek oproept?

“Tekst is belangrijk, al hou ik die graag open. Iemand anders mag er gerust iets anders in horen dan ik bedoelde. Dat maakt een tekst ook voor iedereen herkenbaar, vind ik. Maar belangrijker is dat mijn muziek anderen raakt. Zelfs een telefoonboek kan zo intens gezongen worden dat het mensen beroert, en ik weet intussen dat ik dat kan.”

Je klinkt trots als je over je carrière vertelt.

“Ik ben er trots op, ja. Ik vind het fantastisch dat we in september mijn eerste cd Mud Storiesgaan hernemen in de AB. Het is een terugblik maar het klopt om dat nu te doen. En tegelijk is het verfrissend om intussen heel andere muziek te maken met onze jazzband, met mensen die zoveel jonger zijn dan ik. Mijn muziek wordt niet meer op de radio gedraaid, maar het ís dan ook geen hapklare kost. Toch hebben we een eigen publiek opgebouwd, in binnen- en buitenland. Koen heeft me altijd op het hart gedrukt om consequent mijn eigen weg te blijven volgen. ‘Dan kom je ooit vanzelf wel weer in de mode‘, zei hij.” (lacht)

Waar droom je nog van?

“Van totale vrijheid, op elk vlak. En dat die er voor iedereen zou mogen zijn. Ik verlang naar een soort nieuw hippiedom, maar dan beter doordacht en realistischer dan destijds. Een onderbouwd idealisme, kortom. Ik zou zo graag een paar mensen kunnen aanzetten om hun eigen weg te volgen. En als zij dat dan op hun beurt ook zouden doen, dan krijgen we een positief virus dat zich exponentieel vermenigvuldigt. Niet?”

An Pierlé (45) is zangeres, pianiste en actrice.

Ze groeide op in Deurne en woont nu met muzikant Koen Gisen en hun dochtertje Isadora (10) in Gent.

In 1996 nam ze deel aan Humo’s Rock Rally, drie jaar later kwam haar eerste album Mud Stories uit en in 2002 haar tweede, Helium Sunset. Daarmee brak ze ook internationaal door.

Met een titelloos album onder de naam An Pierlé & White Velvet in 2006 maakte ze duidelijk dat ze voortaan naar voren komt als frontvrouw van haar begeleidingsband. Ze ontving toen ook een ZAMU-award voor beste zangeres van het jaar.

Met het An Pierlé Quartet een samenwerking van An Pierlé, Koen Gisen en het jonge jazzduo SCHNTZL – heeft ze volgend jaar een 30-tal optredens gepland.

www.jazzlab.be