VLIZ toont nu zondag beenderen van walrussenkerkhof in Oostende

Ook deze walrusschedel wordt op de Dag van de Wetenschap getoond. © Bjorn De Wilde
Redactie KW

Op de Dag van de Wetenschap zondag toont het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) voor het eerst enkele beenderen die zijn aangetroffen in het ‘walrussenkerkhof’ voor de kust van Zeebrugge. In de IJstijden leefden er voor onze kust walrussen, maar ook mammoeten en wolharige neushoorns.

“Op de Dag van de Wetenschap tonen we in ons Marien Station aan de Slipwaykaai in Oostende onder meer de prehistorische zoogdieren die ooit graasden op het nu verdronken landschap op de zeebodem“, vertelt Bart De Smet, marien bioloog en wetenschapscommunicator aan het VLIZ. “In de laatste ijstijd, die duurde van 116.000 jaar geleden tot 28.000 jaar geleden, was het water opgeslagen in dikke ijskappen, waardoor het zeeniveau 20 tot 70 meter lager was dan nu. In die koude periodes was er weinig bos, maar groeiden er wel grassen en struiken.”

In die periode liepen er onder meer reuzenherten en bosolifanten rond en in de nog koudere periodes zelfs mammoeten en wolharige neushoorns. In een minder koude periode van de ijstijd, als het water al wat hoger stond en er kleine eilandjes waren, leefde 45.000 jaar geleden een kolonie walrussen nabij het Scheur, een vaargeul voor zeeschepen voor de kust van Zeebrugge. Dat blijkt uit de vele botfragmenten die er zijn aangetroffen. Op de Noordzeebodem zijn ook resten van de oerwalvis gevonden. Die moeten 40 miljoen jaar oud zijn.”

Ook mensen?

“De eerste vondsten door Nederlandse vissersschepen dateren al van 25 jaar geleden”, weet Bart De Smet. “Veel recenter begonnen Nederlandse wetenschappers de stukjes bij elkaar te leggen en zo startten we in 2016 samen een onderzoekscampagne op. In enkele vierkante kilometers werden meer dan 300 botfragmenten van zeker meer dan 50 walrussen opgevist. We vonden resten van mannetjes, vrouwtjes en jongen, wat wijst op een hele familie. De meeste walruskolonies zijn nog veel groter, 100 tot zelfs 1.000 dieren. Wellicht was dat ook hier het geval, maar het juiste aantal kennen we niet”, klinkt het.

Het is de meest zuidelijke walrussenkolonie die tot nu toe ontdekt werd. We zetten dit onderzoeksproject zeker verder in samenwerking met experten van het Natuurhistorisch Museum in Rotterdam. In het voorjaar volgend jaar komt er een nieuwe campagne naar het Scheur. We vermoeden dat op de huidige zeebodem ook mensenkolonies leefden, maar daarvoor hebben we geen harde bewijzen. In elk geval is het belangrijk om archeologisch onderzoek te voeren, zeker op de plaatsen waar bijvoorbeeld windmolenparken zullen worden gebouwd. Anders gaat veel info verloren.” (HH)

Dag van de Wetenschap in het Marien Station Oostende, Slipwaykaai 2, en in het VLIZ, Wandelaarkaai 7, 450 meter van elkaar, op zondag 25 november van 10 tot 17 uur onder het thema ‘Noordzeemysteries’. Met onder meer onderwaterrobots, scheeps- en vliegtuigwrakken en de zoektocht naar zoogdierfossielen op de Noordzeebodem. Vrije toegang.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier