Sander Loones 27 dagen minister, nu werkloos

27 dagen. Langer heeft het ministerschap van Sander Loones niet geduurd. N-VA zit niet meer in de federale regering en dus is de West-Vlaming werkloos. “Ik heb sinds zondag geen job meer en ik heb ook geen recht op een vergoeding, wat ik logisch vind”, zegt de ex-minister van Defensie. “Plezierig is anders, maar ik heb wel de ambitie om in mei tot parlementslid te worden verkozen.”

“Echt waar, tot donderdagavond dacht ik dat we erdoor zouden geraken”, vertelt Sander Loones, twee dagen na zijn ontslag als minister. “Wij hadden een onthouding in Marrakech over het VN-migratiepact als landingspiste aangeboden. Maar CD&V en Open VLD waren dermate gretig om ons eruit te zetten, dat premier Michel die deur dicht gedaan heeft. Na donderdag voelden we wel dat het wellicht niet meer goed kwam. Maar onze bedoeling was niet – en is nog altijd niet – om verkiezingen uit te lokken.”

U bent nu werkloos?

“Dat kan je zo zeggen. Net als de andere ex-N-VA-ministers ben ik nu eerst bezig met mijn kabinetsmedewerkers, voor wie dit ook totaal onverwacht komt. We helpen hen een nieuwe job zoeken. Daarna zal ik bekijken hoe ik de komende maanden best vul. Als ex-minister heb ik geen recht op een vergoeding en ik kan ook niet terug naar het Europees Parlement. Dat is even zoeken, want op het einde van de maand moeten de rekeningen worden betaald. Maar ik heb wel genoeg bezigheden.”

Zoals?

“Ik wil in elk geval een sterke rol spelen bij de komende verkiezingen, wanneer die ook vallen. Er is nog niet beslist welke plaats ik krijg op de lijst. Dat is voor midden januari. Ik wil ook graag inhoudelijk werken, zoals schrijven aan het Europese verhaal van onze partij. En er is de oppositie in Koksijde. De burgemeester werft een extra medewerker aan op zijn secretariaat. Wellicht bereidt hij zich voor op een stevige oppositie. Hopelijk heeft hij aan één medewerker genoeg.” (lacht)

Als minister had u een vliegende start genomen.

“Ik probeerde wat media-aandacht te krijgen voor mijn departementen Defensie en Ambtenarenzaken. Enerzijds om het schitterende werk van die mensen in de kijker te zetten, anderzijds om achter de schermen te kunnen werken. Ik had een lijstje klaar met nieuwjaarsvoornemens, concrete zaken die we nog konden afwerken tegen 26 mei, met ook enkele West-Vlaamse dossiers. Daarbij de afbraak van de zeven pylonen in Middelkerke. De discussie over wie de pylonen moest afbreken, blokkeerde de verkoop van die gronden aan de gemeente. Daarom nam Defensie de afbraak op zich.”

Wat met dat dossier uit uw eigen gemeente, de luchtmachtbasis Koksijde?

“Ook daar wist ik welke puzzel te leggen. Het grootste deel van de basis kon aan de gemeente worden verkocht, terwijl de reddingshelikopters toch in Koksijde bleven. Het is niet goedkoper als Defensie de helikopters vanuit Oostende zou doen vliegen. Wel wilde ik de NH90-helikopters – waarvan één vlieguur dubbel zoveel kost als een vlieguur met een F35-straaljager – vervangen door leasinghelikopters. Die konden ook het werk overnemen van de MUG-heli, waar zoveel rond te doen is.”

“Ik heb geen recht op een vergoeding. Dat is even zoeken, want op het einde van de maand moeten de rekeningen betaald worden”

“De NH90, eigenlijk een militair toestel, zouden we dan militair inzetten, op de fregatten. Zo sloegen we vier vliegen in één klap: Koksijde kreeg de grond terwijl de basis kon blijven, de NH90 wordt gebruikt waar hij voor gemaakt is, de reddingsopdrachten konden goedkoper gebeuren en het probleem van de MUG-heli was opgelost.”

Maar dat was te mooi om waar te zijn?

“Ik reken nu op de verantwoordelijkheid van de Vlaamse partijen in de regering én van de burgemeesters van CD&V en Open VLD om dit te realiseren. Hun partijen hebben ons eruit gezet. Zij moeten nu hun connecties in Brussel waarmaken.”

U klinkt teleurgesteld?

“Ik ben vooral teleurgesteld in CD&V. We investeerden veel in veiligheid, maar de CD&V-burgemeesters waren altijd de eersten om te zeggen dat het niet genoeg was. Nu sluiten ze blijkbaar liever deals met PS en PVDA. Ach, elk kiest zijn vrienden. Maar we hadden nog mooie dingen kunnen doen. “

Wat is volgens u de oorzaak van deze breuk?

“De premier, onder druk gezet door de PS, wou tonen dat hij niet de marionet van de N-VA is. Dat is hij écht niet en dat beeld wilde hij bijstellen. Ik begrijp dat. Alleen jammer dat hij het met dit dossier deed. Veiligheid en migratie waren het fundament van het regeerakkoord. Met zijn minderheidsregering eindigt hij nu als marionet van alle partijen.”

Stelde N-VA zich ook niet harder op door de goede score van het Vlaams Belang bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober?

“Oprecht niet. Wij schrijven ons eigen verhaal. Wij zijn niet tegen mensen en niet tegen migratie. Wel moet migratie op een degelijke manier worden aangepakt: beheerst, gecontroleerd en eerlijk tegenover wie komt. We willen dat nieuwkomers Vlaming onder de Vlamingen worden. Dat kan perfect, maar niet als het ongecontroleerd, onbeperkt en al te snel ineens gebeurt. Natuurlijk zal dat VN-migratiepact niet alles veranderen, maar het past in een hele stroom die al bezig was. En dat willen wij niet meer. Tot hier en niet verder, hebben we gezegd.”

Jullie harde campagne op Facebook vorige week kon van het Vlaams Belang komen, vond zelfs Filip Dewinter.

“Die was fout, echt fout. We trokken die campagne dan ook meteen terug. Wij hebben kritiek op het migratiebeleid, niet op migranten. Maar die beelden wekten een andere indruk. Het is helemaal niet juist dat N-VA de facto Vlaams Belang is geworden. Wel zien we dat partijen als het Vlaams Belang overal in Europa scoren. Dat komt juist door die ongecontroleerde migratie. Het is bijna een mirakel dat ze bij ons nog niet zo sterk staan. Europa moet tot het inzicht komen dat het de grenzen moet bewaken. Zolang dat niet gebeurt, gaan partijen als het Belang het goed doen. Dat hangt niet af van foute foto’s van de N-VA.”

U hebt even geproefd van het ministerschap. Smaakt het naar meer?

“Het klinkt cliché, maar ik doe het niet voor de mandaten. Als ik goed wil scoren, invloed en macht wil verwerven, dan is het om Vlaanderen vrijer en zelfstandiger te maken. Ik ben beschikbaar voor elke rol met die drijfveer.”

Iets geleerd uit die 27 dagen?

“Hoe sterk het heersende systeem wel is. Net op het moment dat wij ons vragen stelden bij de gevolgen van het VN-migratiepact, kwam er een brief van de VN dat het pact niet bindend is. Aan welke touwtjes moet je al niet trekken om dat mogelijk te maken? Het netwerk van de traditionele partijen is fenomenaal robuust, niet transparant en ondemocratisch.”