Geen haast bij onderhandelaars voor Oostendse coalitie

De coalitieonderhandelaars bij de start van de gesprekken maandag. © GLO
Hannes Hosten

De onderhandelingen over een ‘vernieuwingscoalitie’ met Open VLD, N-VA, Groen en CD&V zijn maandagavond begonnen. De onderhandelaars mikken op een akkoord tegen half november, maar het kan ook later worden. Er is duidelijk geen haast bij. Over de mandaten is nog niet gesproken, luidt het. Bart Tommelein wordt burgemeester, maar laat zich mogelijk in de eerste maanden vervangen omdat hij nog minister zal zijn. Al kan het ook nog dat hij meteen als effectief burgemeester start.

“De onderhandelingen verlopen in een uiterst positieve en constructieve sfeer“, hoor je unisono bij alle onderhandelaars. Maar ook: het zal wat tijd vragen. “Er is niet zo veel ervaring bij de onderhandelaars”, verklaart toekomstig burgemeester Bart Tommelein. “Grote tegenstellingen zijn niet het probleem, maar de voorbije 24 jaar werd de stad geleid door mensen die het apparaat door en door kennen. Nu zijn er heel wat nieuwelingen, voor wie niet altijd alles even duidelijk is. Maar ook voor mij is het soms nog kennismaken met bepaalde facetten van het stadsbestuur die ik niet van zo nabij gevolgd heb.”

De vlucht is goed opgestegen. Het is een lange-afstandsvlucht, maar met heel weinig turbulenties“, blijft Tommelein in het luchtvaartjargon. “En wij hebben ook nog onze dagtaak: ik als minister, Wouter De Vriendt in het federaal en Björn Anseeuw in het Vlaams Parlement. En ook de andere mensen werken overdag. Dat was anders met de SP.A, die heel wat voltijdse schepenen telde. We werkten maandag van 18 tot 00.30 uur en dinsdag van 21 tot 00.30 uur. Woensdag startten we weer om 21 uur. Ook in het weekend gaan we door, in de voormiddag toch. In de namiddag nemen we tijd voor familiale en andere verplichtingen.”

Wanneer burgemeester?

“Over de schepenzitjes is nog niet gesproken. Daar houd ik heel sterk aan: we moeten eerst een inhoudelijk akkoord hebben voor we over de bevoegdheden beginnen te praten“, benadrukt Bart Tommelein. “Over het burgemeesterschap is weinig discussie, verder zullen de schepenzetels volgens de sterkte van de partijen toegekend worden. En dan komt er uiteraard ook nog de verdeling van de bevoegdheden, maar daar zijn we nog niet aan begonnen.”

De kritische blog ‘De Stoetsten Ostendenoare’ meende vorige zondag te weten dat er plannen waren om Björn Anseeuw als interimburgemeester in te schakelen voor de maanden dat Bart Tommelein nog minister is. Wat later luidde het dat Tommelein, onder druk van de kritiek op een N-VA’er als burgemeester, de tricolore sjerp toch vanaf 1 januari zelf zal omgorden. Bart Tommelein zelf houdt het er op dat er nog niets beslist is.

Bart Tommelein: “Nog niet beslist of ik eerst enkele maanden minister blijf of meteen burgemeester word”

“Ik word in elk geval titelvoerend burgemeester”, zegt hij daarover. “De minister-president en ook mijn partij heeft mij gevraagd om minister te blijven tot het einde van de regeerperiode. De facto valt het regeringswerk stil in maart en dan gaan we in lopende zaken. Dan zal ik al veel meer tijd hebben voor Oostende. Normaal zal de nieuwe Vlaamse regering ten laatste in juli wel gevormd zijn. Maar ook al zal ik het schepencollege niet officieel kunnen voorzitten zolang ik minister ben, ik zal me veel met Oostende bezighouden.”

CD&V: één schepen

“We willen een vrij gedetailleerd bestuursakkoord maken”, legt CD&V-voorzitter Cyriac Borloo de lange duur van de onderhandelingen uit. “Twee van de vier partijen doen voor de eerste keer mee en nu onderhandelen we met alle vier samen, terwijl er vroeger één partij domineerde. We zijn nog niet toe aan de verdeling van de mandaten, maar twee schepenzetels voor onze partij zullen we niet meer als eis op tafel leggen, zoals de vorige keer. We zijn nu met vier partijen en bovendien moeten alle Vlaamse gemeenten het met één schepen minder doen.”

Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen waren twee schepenzetels voor CD&V nog een breekpunt, “omdat je met amper één zetel in het college niet kan wegen op het beleid”. Hoewel de christendemocraten toen maar drie zetels in de gemeenteraad haalden, kregen ze hun twee schepenen. Deze keer gingen ze nog wat achteruit, maar behielden hun drie zetels. De twee schepenzitjes zijn vandaag blijkbaar geen eis meer, al is de context natuurlijk anders. Nu gaat het om een coalitie met vier en zonder één partner met het overwicht van de SP.A toen.

Maar wie wordt dan die ene CD&V-schepen? Opvallend: voorzitter Cyriac Borloo schoof aan de onderhandelingstafel met schepen Krista Claeys, niet met haar collega Bart Plasschaert, die nochtans meer stemmen haalde op 14 oktober. “Krista was onze lijsttrekker. En er is afgesproken om de groepen niet te groot te maken”, legt Cyriac Borloo uit. “N-VA is met drie, Groen komt met twee en Open VLD eigenlijk ook met twee. Hun voorzitter Jean Surmont fungeert als secretaris van de onderhandelingen, niet als derde onderhandelaar. Maar dit zegt totaal niets over wie wij als schepen naar voren schuiven. Daar zijn we nog niet aan toe.”

“Woord voor woord”

“We zitten op schema, maar dit is niet iets wat we tussen de soep en de patatten doen”, zegt Wouter De Vriendt van Groen over de Oostendse coalitievorming. “Wij willen een nauwkeurig document. We houden een strak tempo aan en hopen rond 15 november te landen, maar als we meer tijd nodig hebben, dan is dat maar zo. Het waren alleszins al boeiende gesprekken, in een constructieve sfeer en met de wil om vernieuwing te realiseren waar Oostende zo naar snakt.”

Ook alleen maar positieve geluiden bij de N-VA. “We hebben al een aantal hoofdstukken afgewerkt en nog een aantal te gaan”, aldus Björn Anseeuw. “De sfeer is open en constructief en we werken aan oplossingen, niemand onderhandelt met de handrem op. We benutten elk vrij moment om verder te werken en het te doen vooruitgaan. Ik denk dat het half november zal lukken. Maar je mag niet vergeten dat er de voorbije 24 jaar nooit echt over een bestuursakkoord onderhandeld is in Oostende. Wij zijn echt een nieuw verhaal aan het schrijven en dat doen we woord voor woord. We hebben de ambitie om een goed akkoord te maken.”

Wie zit er aan tafel?

Even verduidelijken wie aan de onderhandelingstafel zit, aan de hand van de foto. We beginnen uiterst links en gaan dan volgens de wijzers van de klok: CD&V met voorzitter Cyriac Borloo en lijsttrekker en uittredend schepen Krista Claeys, N-VA met lijsttrekker Björn Anseeuw, Open VLD met uittredend schepen Kurt Claeys, lijsttrekker en normaliter toekomstig burgemeester Bart Tommelein en voorzitter Jean Surmont, opnieuw N-VA met gemeenteraadsleden Charlotte Verkeyn en Steven Nagels en Groen met gemeenteraadslid Natacha Waldmann en lijsttrekker Wouter De Vriendt. Dit is de groep die maandag aan tafel zat. De delegaties kunnen wisselen naargelang het onderwerp dat besproken wordt en natuurlijk ook de agenda’s van de betrokkenen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier