Ontroerend Goed: Belfort in Kortrijk

Bert Vanden Berghe

Met een eigenzinnige blik op de vaak vanzelfsprekende pareltjes van on(t)roerend erfgoed trekken fotograaf Pieter Clicteur en journalist Bert Vanden Berghe door West-Vlaanderen.

“Precies Manten en Kalle!” Gelach. Bij mij, de generatie voor mij en die daar nog eens voor. Maar wie zijn ze? Sukkelaars? Klungelaars? Nee, het gaat om een onafscheidelijk koppel, zo blijkt. Manten en Kalle zijn de klokkenluiders van het belfort van Kortrijk, waarbij Manten het uur slaat en Kalle het half uur. Vandaar de uitdrukking ‘ze komen overeen als Manten en Kalle.’ Vandaag slijten de originele poppen hun oude dag in… Dijon. Daar staat het koppel bekend als een van de oudste Franse klokkenluiders in de vorm van een pop. Manten werd in 1382 gestolen door Filips De Stoute, die na de Slag van Westrozebeke op plundertocht trok. In Kortrijk nam hij de sporen van de

Guldensporenslag terug mee naar Frankrijk, alsook de helft van het koppel op de toren van het belfort. Dat laatste werd overigens kort na die Guldensporenslag gebouwd en stond symbool voor de economische macht van de stad. De klok gaf de tijd aan en Filips hoopte chaos te zaaien door ze te beschadigen. Maar tijd heelt alle wonden en in de 15de eeuw schonk Kortrijk Kalle aan de stad Dijon, waar Manten al stond. Kwestie van de twee weer te herenigen. Het verhaal van Manten en Kalle werd een soort volkslegende en later kwamen ze in

Kortrijk zelfs tot leven in de vorm van reuzen. Maar de twee werden pas helemaal in ere hersteld begin jaren zestig toen na de restauratie van het belfort een nieuwe Manten en Kalle de lucht werden in gehesen. Het nieuwe koppel is een ontwerp van Frans Van Immerseel, de man die de Kattenstoet in Ieper en de Ros Beiaardstoet in Dendermonde gestalte gaf. Bij de inhuldiging van de nieuwe Manten en Kalle was de burgemeester van Dijon aanwezig en daarmee werd de strijdbijl voorgoed begraven. De twee steden komen nu broederlijk overeen.

Net zoals Manten en Kalle.

Belfort, Grote Markt, Kortrijk.