Oostendse luchthaven: passagiers in de lift, nog meer vracht gezocht

Ostend-Bruges International Airport is met enkele investeringen bezig. (Foto JRO)
Hannes Hosten

De luchthaven van Oostende stevent voor 2017 af op een mooie stijging van het aantal passagiers, maar niet echt op een groei van de vracht. Privé-uitbater Egis en partners zijn bezig aan een investeringsprogramma van alles samen zo’n 6 miljoen euro en maakten op de luchthavens van Antwerpen en Oostende in 2016 winst. Ceo Marcel Buelens pleit intussen voor een halte van de Kusttram voor de deur van de luchthaven.

Op 1 november 2014 werd de uitbating van de luchthavens van Oostende en Antwerpen overgenomen door het Franse Egis, onder de leiding van Marcel Buelens. Drie jaar na de overname door de privépartner blijkt een duidelijke stijging van het aantal passagiers op de Oostendse luchthaven, maar nog niet echt van het vrachtvervoer. Dat is nochtans van belang voor het financiële evenwicht, omdat vracht de luchthaven meer opbrengt dan passagiers, zegt onder meer burgemeester Johan Vande Lanotte van Oostende.

Vel duur verkopen

“Wat passagiers betreft, zullen we dit jaar eindigen op zo’n 375.000”, verwacht Marcel Buelens. “In 2016 waren er ruim 434.000 passagiers, maar dat had alles te maken met het noodgedwongen uitwijken van veel vluchten naar Oostende na de aanslagen op Zaventem. Meer dan de helft van de winst van toen zullen we ook dit jaar noteren. We mogen zeggen dat de regionale luchthavens zich vorig jaar op de kaart hebben gezet. Wij hoeven geen nieuwe maatschappij aan te trekken die dezelfde, zuiderse bestemmingen aandoet als TUI. We kijken wel in de richting van het Verenigd Koninkrijk, zeker nu we na de Brexit zowat de laatste luchthaven op het continent worden. Er zijn zeker kansen, maar we willen ons vel duur verkopen. Alleen een mooie dame kan mij gek maken.”

Binnenkort tweede cargo-afhandelaar Fenair naast Aviapartner

Om de passagiers nog vlotter op de luchthaven te krijgen, is Buelens voorstander van een halte van de Kusttram aan de luchthaven. “Dat houdt auto’s uit het verkeer, er is meer parkeergelegenheid rond de luchthaven en wij worden meteen een bestemming van 67 km. Vanuit de hele kust wordt de luchthaven vlotter dan ooit bereikbaar”, motiveert hij. Burgemeester Vande Lanotte vindt die piste ‘de logica zelve’, maar moeilijk realiseerbaar. De Lijn is ook op de hoogte van het voorstel, maar heeft het nog niet diepgaand onderzocht.

Cargo promoten

“Op het vlak van cargo waren de eerste drie maanden van 2017 zwak”, weet de luchthavenmanager. “Maar de laatste maanden van 2016 waren wel heel goed. Dat hangt fel af van Egyptair, die heel wat fruit uit Egypte naar hier overvliegt. Maar dat fruit was vorig seizoen heel vroeg klaar. Vorig jaar steeg de cargo van 16 miljoen naar 22 miljoen ton, maar dat cijfer gaan we dit jaar misschien niet halen. Hoewel, de vooruitzichten voor de komende weken zijn heel goed.”

“Wij hebben iemand aangeworven om de cargo te gaan promoten. We merken immers dat er iets aan het gebeuren is in die sector. Koen Servaes is heel bekend in de cargowereld en gaat er Oostende promoten. Dat moet resultaat opleveren. Onze handicap is de capaciteit van Aviapartner. Er is twaalf jaar roofbouw gepleegd op de luchthaven en Aviapartner heeft al die jaren de tering naar de nering gezet. Dat proberen wij nu te keren, maar iedereen moet volgen. Op dit ogenblik komen we onszelf wat tegen.”

Extra afhandelaar

“Maar we hebben gewerkt aan een oplossing”, vervolgt Marcel Buelens. “Met Fenair hebben we nu een bijkomende cargo-afhandelaar aangetrokken op de luchthaven, die zich hier de komende maanden zal installeren. Wij hebben niets tegen Aviapartner, maar Europa is gebouwd op het vrije ondernemen. De klant moet de keuze hebben. Met Fenair werken we ook samen in Antwerpen en zo is dat gegroeid.”

Positieve cijfers

“Hoewel ik tot nu toe vooral geld opdoe, zorgden we toch voor een positieve evolutie in onze eigen cijfers”, zegt Marcel Buelens. “In een eerste periode van november 2014 tot eind 2015 noteerden we een gecumuleerd verlies van 1,8 miljoen euro, Antwerpen en Oostende samen. In 2016 konden we dat omkeren tot een winst van 700.000 euro. En voor 2017, zonder de opbrengsten van de tijdelijke uitwijking van passagiersvluchten na de aanslagen, denk ik dat we niet ver van een break-even zullen eindigen, weer voor beide luchthavens samen.”

Luchthaventopman Marcel Buelens:
Luchthaventopman Marcel Buelens: “Laat de Kusttram tot voor de luchthaven rijden.”© HH

“En ik moet voorzichtig zijn, maar 2018 ziet er nog beter uit. We beginnen de resultaten te zien van onze inspanningen om cargo aan te trekken en er komt een uitbreiding bij TUI. We praten nog met andere passagiersmaatschappijen en daar moet ook wel iets uitkomen. Bovendien verwachten we volgend jaar inkomsten van de zakenvluchten en van onze investeringen in de vertrekhal en de eet- en drankmogelijkheden daar. Dat alles moet nu zijn vruchten afwerpen.”

Subsidies

REPLO, de actiegroep die de luchthaven ondersteunt, vindt dat de Vlaamse overheid de luchthaven nog meer zou moeten ondersteunen, zoals Wallonië doet in Luik en Charleroi. Op dit moment neemt Vlaanderen de veiligheids- en beveiligheidskosten op zich en de investeringen in de basisinfrastructuur. In 2016 was dat goed voor ruim 10,7 miljoen euro. “Commerciële investeringen zijn echter voor rekening van de privé-uitbater”, stelt het kabinet van Vlaams minister Ben Weyts. WILOO, de actiegroep tegen de luchthaven, stelt dan weer kritisch dat Egis het zonder de Vlaamse subsidies niet kan rooien.

“Verlies van 2015 konden we in 2016 ombuigen naar winst”

“De kritiek dat we de luchthaven met subsidies draaiend houden? Die kan me echt kwaad maken”, zegt Marcel Buelens. “Bij de regionalisering van de luchthavens is afgesproken dat de regionale luchthavens geen luchthaventaks aanrekenen voor security en safety. Maar dat betekent dat de regering ook zijn verantwoordelijkheid moet opnemen. Zaventem heft wel taksen. Als het voor alle luchthavens geldt, wil ik ook 17 euro security fee aanrekenen aan elke passagier. Maar we moeten weten wat we willen.”

“Toegevoegde waarde voor stad”

Professor Georges Allaert, Raversijdenaar en emeritus hoogleraar Ruimtelijke Planning aan de Universiteit Gent, zegt dat de luchthaven van Oostende moet mikken op 1 miljoen passagiers per jaar. “We gaan dan ook naar 1.000 jobs“, zegt hij. “Dat wordt de grote core business voor de volgende 20 jaar. We zien een verzadiging op de grote luchthavens, waardoor de regionale vestigingen in de lift zitten. Ook de filegevoeligheid rond de grote luchthavens speelt daar uiteraard in mee. Regionale luchthavens die niet te ver van de grote luchthavens liggen, kunnen hiervan profiteren. Zeker Oostende, dat maar een 100 km van Zaventem verwijderd is.”

“Oostende moet mikken op 1 miljoen passagiers per jaar”

“Met lawaaihinder verwacht ik geen grote problemen meer. De nieuwe generatie vliegtuigen zijn stiller en de luchtvaart evolueert naar andere brandstoffen dan kerosine. Ik verwacht integendeel een toegevoegde waarde voor de stad. Er zijn de jobs, maar ook de mogelijkheden voor hotelletjes en horecazaken in de buurt. Veel vluchten vertrekken al ‘s morgens vroeg. Er zijn zeker mensen die de avond voordien al naar de luchthaven zullen afzakken, in de buurt overnachten en er ‘s avonds iets eten.”

“Vracht in dip”

Ook luchtvaartexpert Luk De Wilde denkt dat Oostende een belangrijke rol te vervullen heeft als passagiersluchthaven. Hij denkt wel niet dat er snel een andere speler dan TUI zal “komen. “Het is niet makkelijk voor Oostende om andere spelers te lokken omdat vooral routes naar het zuiden succesvol zijn en TUI daar al sterk op inzet. Het is moeilijk maatschappijen aan te trekken die in dezelfde vijver vissen. En voor noordelijke bestemmingen is er onvoldoende vraag in Oostende.”

Vrachtvervoer is een ander verhaal. “Dat zal heel regionaal blijven”, vermoedt Georges Allaert, “maar dat betekent niet dat we het moeten afbouwen.” Luk De Wilde zegt dat de vrachtluchtvaart momenteel in een dip zit. “Maar het zou kunnen dat de sector weer aantrekt en dan kan Oostende daarvan profiteren. De Franse groep Egis, die de uitbating eind 2014 overnam van de Vlaamse overheid, ontwikkelde een dynamiek die nooit eerder is gezien en toonde zich een loyale partner. Oostende gaat nog een mooie toekomst tegemoet.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier