Brugse wijst stad Brugge op gebrek aan openbare toiletten: “Ga naar een horecazaak is vaak het antwoord”

© Davy Coghe
Stefan Vankerkhoven

Ondanks het plasplan telt Brugge te weinig openbare wc’s voor vrouwen en personen met een beperking. Toeristen spreken er schande over, schepen voor Welzijn Martine Matthys beaamt het gemis. Hebben de heren in het college geen oor voor hoge vrouwennoden?

Recent werd de Brugse Marijke Korteweg tijdens een wandeling in de binnenstad aangesproken door Duitse toeristes die blijkbaar ‘dringend’ moesten, maar niet wisten waar ze hun overvolle blaas konden legen in Brugge. “Die dames waren terecht woedend over het gebrek aan openbare toiletten voor vrouwen, kinderen, andersvaliden en ouderen”, zegt Marijke.

Ik vertelde hen dat ik sinds november 2019 bezig ben met de verantwoordelijken van de stad Brugge hierop te wijzen. Van het stadsbestuur kreeg ik slechts een flauw antwoord dat er voor de volgende legislatuur een beleidsplan zal opgemaakt worden. De nood aan veilige, hygiënische toiletten is er vandaag. Niet morgen of de volgende jaren.”

In de bosjes

De teleurstelling van Marijke Korteweg was groot toen zij vaststelde dat er bij de heraanleg van de kinderspeelplaats in het Astridpark niet van de gelegenheid gebruik gemaakt werd om fatsoenlijke automatische openbare toiletten te plaatsen.

Ik woon hier al 13 jaar en geregeld zie ik ouders met kleine kinderen in de bosjes verdwijnen. Niet alle kinderen die hier spelen, wonen om de hoek. Vaak zijn er hier ook schoolklassen en toeristen die lunchen aan de tafels. Ik ben beschaamd dat er in de buurt geen fatsoenlijke wc is.”

“Ook volwassenen verdwijnen aan de zijkant van de kerk achter de eerste struiken om hun dringende behoefte te doen. De stadswachten, die ik er over aansprak, hebben het al meerdere keren doorgegeven aan de beleidsverantwoordelijken. Het antwoord is: ga naar een horecazaak of download de app Hoge Nood.”

“Er is nood aan wc’s op alle plaatsen waar kinderen spelen”

“Ouders en onderwijzers gaan geen horecazaken binnen met één kind dat dringend moet plassen, terwijl de andere kinderen achterblijven op het speelplein. En ik denk niet dat de horecazaken gelukkig zijn met hele klassen die binnenstormen om van hun toilet gebruik te maken.”

“Via HOPLR weet ik dat ik niet de enige Bruggeling ben die op dit vlak graag actie ziet vanwege het gemeentebestuur. Vroeger waren onze zuiderburen met hun aparte Franse wc’s geen schoolvoorbeeld, nu vind je geen enkele gemeente meer zonder openbaar toilet. Wanneer volgt Brugge?” vraagt Marijke Korteweg zich af.

Deze Brugse vrouw stuurde zelf een stappenplan naar het stadsbestuur, met de meest ‘gevoelige’ plaatsen. Ze plaatste op de meest gebruikte wildplas- en wildkakplaatsen aangepaste bordjes.

Schepen voor Welzijn Martine Matthys (CD&V) kan de kritiek van Marijke Korteweg alleen maar beamen. “Ik heb gelijkaardige noodsignalen ontvangen van de seniorenadviesraad en de raad voor personen met een handicap. Tijdens mijn eerste legislatuur als schepen waren wij met een werkgroep van de emancipatieraad bezig om een ‘plasplan’ te maken, met een aantal suggesties om de hoeveelheid geschikte locaties uit te breiden, maar onder burgemeester Renaat Landuyt (SP.A) werd dit werkpunt overgenomen door preventie. We hebben toen wel kunnen bereiken dat de toegankelijke plaslocaties op de toeristische stadsplannen aangeduid werden.”

In 2018 werd een plasplan opgemaakt, de app Hoge Nood werd gelanceerd. Op het plan staan er 26 urinoirs, maar die brengen enkel soelaas voor de mannen. De voorbije jaren werd vooral geïnvesteerd in pisbakken in uitgaansbuurten, om het nachtelijk wildplassen tegen te gaan. Er zijn in Brugge amper negen ‘bemande’ toiletten: zes openbare en drie private voor 7 miljoen toeristen en shoppers in de Brugse binnenstad. De app verwijst de dames zelfs naar de wc’s van de Hema in de Steenstraat, het kunstencentrum Oud Sint-Jan en het Historium op de Markt! De echte publieke wc’s bevinden zich enkel aan het Station, het Vestibuleplein nabij het Minnewaterpark, de ondergrondse parking op ‘t Zand, de stadshallen op de Markt en ‘t Brugse Vrije op de Burg. Schepen Martine Matthys beseft dat de app Hoge Nood nog te weinig gekend is en dat niet alle beoogde doelgroepen met smartphones werken.

“De burgemeester verwijst naar de vage plannen van Yot om aan de Magdalenakerk toiletten te bouwen, maar de hoge nood is er nu. Als er op de Zeebrugse dijk mobiele toiletten kunnen geplaatst worden, waarom niet in de Brugse parken”, stelt Marijke Korteweg.

De pijnpunten zijn volgens deze actievoerdster het Astridpark, de vesten, het Minnewaterpark, de fietsknooppunten, het Visartpark en alle plaatsen waar kinderen spelen. Ze laakt dat door corona de wc’s aan het Vestibuleplein en in het Oud Sint-Jan tijdelijk gesloten zijn.

De pop-up bar in het Visartpark heeft wel mobiele toiletten. “Maar die hebben een hoge drempel en zijn moeilijk toegankelijk voor personen met een beperking. Vorig weekend moest een dame met een rolstoel dringend naar het toilet. Omwille van het virus wou niemand haar helpen om over die drempel te geraken“, hekelt Lieve Mus, voormalig schepen van Welzijn.

Plasplan wordt geactualiseerd


Het probleem houdt ook gemeenteraadslid Pascal Ennaert (SP.A) bezig. Hij bestookte het stadsbestuur met een nijpende vraag. “In coronatijd zijn de horeca en de winkelketens niet meer zo welwillend als vroeger om hun toiletten open te stellen voor niet-consumerende klanten. Veel toiletten in semi-publieke gebouwen zoals het Sint-Janshospitaal, het Belfort en ‘t Brugse Vrije zijn door corona onbeschikbaar. De nood aan extra publieke, veilige en hygiënische toiletten is door corona groter geworden. Niet in het minst bij de speelplaatsen en de publieke parken.”

Volgens burgemeester Dirk De fauw (CD&V) werkt de stad aan een breed plan om de toegankelijkheid van het publiek sanitair de komende vijf jaar te optimaliseren: “Eind juni is er al een multidisciplinaire stuurgroep samengekomen om het bestaande plasplan te actualiseren. De doelstelling is om te komen tot een meer toegankelijk sanitair dat voldoet aan de minimale kwaliteitsvereisten inzake hygiëne en comfort, aangepast aan de doelgroep. Ze moeten ook eenvoudig te vinden en goed aangeduid zijn. De nieuwe toegankelijkheidsambtenaar heeft als opdracht een strategisch beleid rond toegankelijkheid vorm te geven. Rolstoeltoegankelijk publiek sanitair is een belangrijk onderdeel.”

Om de vindbaarheid van toiletten te verhogen, ontwikkelde de preventiedienst een plasplan voor het centrum (https://www.brugge.be/publieksanitair). Daarnaast is er de app Hoge Nood (https://www.hogenood.nu/index.php). Beide tools hebben pictogrammen voor rolstoeltoegankelijke toiletten, de aanwezigheid van een luiertafel en mannen en/of vrouwentoilet.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier