REPORTAGE 10 jaar geleden stierf wielrenner Stive Vermaut

Redactie KW

Op vrijdag 13 juni 2004 werd Stive Vermaut tijdens een fietstochtje onwel. Zeventien dagen later overleed de voormalige profwielrenner, amper drie jaar eerder nog auteur van een glansrijke Ronde van Frankrijk.

Tien jaar later is de Ichtegemnaar nog lang niet vergeten. Noch door zijn vrouw, noch door zijn gewezen makkers. “Stive wist dat hij een probleem had, maar aan de andere kant: hij ging altijd tot het uiterste.”

Vanessa Jodts en Stive Vermaut leerden elkaar kennen in de Dior, een discotheek in Torhout. Vanessa haalt zich zo de dag voor de geest: 13 november. Achttien was ze. Ze glimlacht even. “Het was Stives laatste weekend dat hij uitging, voor hij weer zou beginnen te trainen. Het was een heel andere manier van leven. Koers, dat kende ik niet. Het interesseerde me niet. En ik moet eerlijk zijn: nu ook niet. Mijn pa was een enorme koersliefhebber, maar als de Tour op televisie was, liep ik weg. Je past je echter aan. Misschien ook omdat ik niet in de coureur geïnteresseerd was. Ik veranderde zelfs van job en ging ‘s nachts werken om overdag met Stive naar de koers te kunnen.”


Anno 2014 werkt Vanessa bij Bond Moyson. En is ze gemeenteraadslid voor de SP.A in Torhout. In 2012 nam ze voor de eerste keer deel aan de verkiezingen en raakte ze meteen verkozen. Intussen worden ook Emmy (13) en Jelle (9) groot. Zij danste en speelt gitaar, hij voetbalt bij SK Torhout, waar zijn mama vorig seizoen zelfs een poos als afgevaardigde actief was. Herinneringen aan de wielercarrière van Stive heeft Vanessa voldoende. “Het is vooral als we ergens passeren. Twee weken geleden gingen we naar Bellewaerde. Zonnebeke dus. Koolskamp is ook zo’n plaats. Of Geraardsbergen. Op veel plaatsen waar we komen, duiken er zaken van vroeger op. Ik herinner me ook dat hij van de Tourbaas complimenten kreeg. Maar details? Neen, er zijn zoveel dingen gebeurd.”

Weinig contact

Veel contact met de wielerwereld heeft Vanessa niet meer. “Eigenlijk weinig, heel weinig. Ik denk dat veel mensen in het begin bang waren om contact met mij op te nemen en dat na een tijd ook niet meer durfden, uit schaamte omdat het zo lang geduurd heeft. (denkt even na) Ik zou misschien op dezelfde manier reageren. Toen Wouter Weylandt overleed, wilde ik contact opnemen met zijn vriendin, haar eens een brief schrijven. Ik ben er nog aan begonnen, maar neen… Ik dacht: in het begin kreeg ik ook enorm veel brieven van mensen. Zo van: we konden niet naar de begrafenis komen en zouden een kaartje willen. Eigenlijk erg hé. Ik kan daar niet bij. Ik herinner me een gesprek met Sabine Huyghe, de weduwe van Danny Jonckheere. Ze liep rond op een rommelmarkt, was wat aan het bladeren en kwam plots het doodsprentje van haar man tegen. Ik zal dus zeker nooit in de kaartjes van mensen kijken. Ik zou er niet willen aan denken dat het kaartje van Stive ertussen zit. Hetzelfde liedje toen Jelle geboren was. Hoeveel mensen toen niet gebeld hebben voor een geboortekaartje van hem. Je kunt je dat toch niet voorstellen? Mensen zijn soms in niets beschaamd. Nu ja, dat zijn zo van die dingen die je meemaakt.”

REPORTAGE 10 jaar geleden stierf wielrenner Stive Vermaut


In de wielerwereld zijn ze Stive nog niet vergeten. Michel Pollentier, zijn ploegleider als belofte bij de Lombarden, loodste hem eind 1997 binnen bij de profs. Met dank aan enkele uitmuntende prestaties in de bergen. In de Ronde van Lerida won Stive een rit na een solo van 50km voor onder meer Denis Menchov en Oscar Sevilla. In de Ronde van Opper-Oostenrijk konden alleen Salvatore Commesso en Kurt Asle Arvesen hem aan. En in de Zwitserse Grote Prijs Willem Tell in 1997 reed hij bergop fluks omhoog naast gereputeerde Tourrenners als Oscar Camenzind, Bjarne Riis en Carlos Sastre. “Stive was een talent, iemand die goed in de groep lag”, vindt Pollentier. “Hij had geen vijanden en dat is ook belangrijk om verder te geraken. Ik kon hem zonder moeite binnenloodsen bij Vlaanderen 2000. Ze hebben het zich nooit beklaagd…”

Als neoprof verbaasde Stive meteen door in de koninginnenrit van de Ronde van Oostenrijk over de Grössglockner als tweede te finishen. “Door een dommigheid verloor hij”, herinnert ploegmaat Wim Vansevenant zich. “Stive baalde toen enorm.” In 1999 slaagde Stive er dan toch in om een koers te winnen: een rit in het Circuit des Mines in 1999, voor Chris Horner, de eindlaureaat van de voorbije Ronde van Spanje. Het zou Stives eerste en enige zege bij de profs blijven. “Ik zie hem nog voor mijn ogen”, vertelt zijn toenmalige ploegleider Roger Swerts. “Het was een lieve jongen. Misschien was hij een beetje te braaf om coureur te zijn. Talent genoeg, maar hij liet zich in koers vaak en te makkelijk opzij zetten. Hij lag wel goed in de ploeg. Hij stelde zich zonder probleem in dienst van een ander.”

Ronde van de Toekomst

Zijn glansprestatie in de Ronde van de Toekomst was de volgende stap. “Als je in die koers dicht eindigt, kun je als renner ver geraken”, vindt Peter Desmet, een verzorger uit Oostende die een goede band had met Stive en nog steeds aan de slag is bij Topsport Vlaanderen-Baloise. “Die editie had je Floyd Landis, maar als je naar andere jaren kijkt, zie je namen als Nairo Quintana. Geen pannenkoeken.”

REPORTAGE 10 jaar geleden stierf wielrenner Stive Vermaut
© TOM VANDENBUSSCHE

Vanessa Jodts met kinderen Emmy en Jelle.
© TOM VANDENBUSSCHE

Tour de France

Eind 1999 kon een transfer niet uitblijven. Het werd US Postal, het team dat enkele maanden ervoor met Lance Armstrong voor de eerste keer de Tour gewonnen had. “Ik zal het nooit vergeten”, lacht Vanessa. “We woonden pas samen toen er iemand telefoneerde. Eerlijk gezegd: ik kende niet veel van de koers. Ik nam op en zei tegen Stive dat ene Johan Bruyneel aan de lijn hing. Niet toeleggen, niet toeleggen. Wist ik veel…”

Het Amerikaanse avontuur bleef beperkt tot een seizoen. Gewogen en te licht bevonden, klonk het. Bij Lotto mocht Stive herkansen. Mét succes, want in de Tour van 2001 reed hij de pannen van het dak. “Ik heb toen de hele eerste week gevolgd, omdat ze door België reden”, knikt Vanessa. “Mijn broer is meegegaan als copiloot. Een gps bestond nog niet, maar ik slaagde er toch in om mijn weg te vinden – met de kaart op mijn schoot – en ze een keer of vier per rit te zien. (lachje) Niet altijd volgens de regels, maar goed. Vanaf de tweede rustdag keerden we terug. Een fantastische tijd.”

Het mocht echter niet zijn. Amper zeven maanden later stortte Stives wereld in. Hartproblemen en einde carrière. Hij liet echter de moed niet zakken, nam een fietsenzaak over en begeleidde jonge wielrenners uit de streek, zoals Vincent Jonckheere, Maarten Riemaeker en Sander Verhaeghe. “Het is nog altijd moeilijk om erover te praten”, zegt Jonckheere. “Stive was niet alleen mijn trainer, maar ook een goeie vriend geworden, ook al was er een groot leeftijdsverschil. Er zijn me veel momenten bijgebleven. Op woensdagnamiddag kwam hij me oppikken in Zedelgem om 70 à 80 km te fietsen. En overal waar hij kwam, werd hij toegeroepen. Het zijn en blijven schitterende herinneringen.” Maarten Riemaeker kwam via Vincent Jonckheere bij Stive terecht. “Bij hem kon je alles in koersverband kwijt. Als er iets was, kon je goed met hem babbelen. Bijvoorbeeld naar koersverloop toe. Hij zei dat ik moest aanvallen voor de beteren eraan begonnen. Hij gaf tips, waar ik later nog veel aan had. Ik ben Stive ook heel dankbaar dat ik bij hem in zijn atelier fietsen mocht helpen herstellen. Als een soort van vakantiejob. Hij was een enorm sympathieke gast.”

Tot het uiterste

Op 13 juni 2004 sloeg het noodlot echter toe. Stives hart begaf het. Na een fietstochtje op Vaderdag. De Smet denkt even na. “Wim Feys had ook een hartprobleem, maar hij kon zeggen: ik stop echt met fietsen. Stive kon dat niet. Je hoort dat ook van andere renners die nog met hem reden. Hij kon niet rustig fietsen.” Jonckheere knikt. “Stive wist dat hij een hartprobleem had, maar aan de andere kant: hij ging altijd tot het uiterste.”

Vanessa beaamt. “Neen, stoppen kon hij niet. Hij was voortdurend naar een oplossing aan het zoeken. Een beetje zoals Niels Albert nu, heb ik de indruk. Hij zou blijkbaar toch van plan zijn om een defibrillator te laten inplanten. Stive wilde dat niet. Je zou dat dan kunnen zien zitten en dat zou niet om aan te zien zijn, vond hij. Terwijl dat niet zo is als je een koerstenue aanhebt. De dokter zei achteraf: als hij dat had laten inplanten… Waarop ik zei: hij had er tien kunnen laten inplanten, zodat de ene in gang schoot als de andere uitviel. Het is altijd makkelijk gezegd. Achteraf hé. Ze stelden toen voor dat zo’n defibrillator eventueel een oplossing kon zijn voor zijn hartritmestoornissen, maar Stive was daar op dat moment niet klaar voor.”

Maarten Riemaeker : “Ik ben Stive heel dankbaar. Hij was een enorm sympathieke gast”

Vanessa en Stive waren erbij toen Wim Feys op 11 augustus 2000 in Buggenhout een hartstilstand kreeg en zwaar crashte. “Die dag herinner ik me nog heel goed, want Stive koerste toen ook mee. Ik reed met de auto en Stive zat naast me. Het was een eindje rijden en hij moest zijn spaghetti nog eten. Ik zal het nooit vergeten. Op een bepaald moment waren er wegenwerken en reed ik recht op zo’n verhoog in het midden van de weg. Stive heeft dan nog een band moeten vervangen, maar we waren nog net op tijd op de koers. Ik heb Wim, een heel brave gast, toen zien liggen. Iets om nooit te vergeten.”

Ze twijfelt even. “Ik denk niet dat het probleem bij Stive aangeboren was, wel door te veel te sporten, door zijn lichaam te veel te overbelasten. Als je kijkt naar wat de gasten in de Tour allemaal moeten doen. Ik ben eens met Stive naar spoed gereden en daar was zijn hartslag nog maar 20. Vaak lag ik met mijn hoofd op zijn buik en dan was het van aboenk… (stilte) aboenk… (stilte) aboenk… (stilte) Het was iets heel raars. Achteraf is het altijd makkelijk. Je had dit of je had dat. Maar er zijn veel mensen die niet sporten en hetzelfde tegenkomen.”

Klaas Vermaut, de broer van Stive, heeft intussen wel een defibrillator. “Klaas koerste ook, maar hij had niet het karakter van zijn broer”, vertelt Vanessa. “Na de dood van Stive heeft hij zich laten controleren. Er was nog niet echt een probleem, maar ze zeiden: misschien zou jetoch best… Achteraf gezien terecht. De coureurs organiseerden na het seizoen een voetbalmatch en hij heeft het toen nodig gehad.”

Schrik

Tien jaar later blijft Vanessa over met de twee kinderen. “Soms krijg ik schrik als ik Jelle hevig zie spelen”, zegt ze. “Hij is soms enorm hevig bezig met de Wii U. Hij was ook soms kortademig en klaagde over pijn in zijn hart. Ik heb toen eens 24 uur zijn hartritme laten opvolgen met zo’n bakske. Er was training op vrijdagavond, op zaterdagochtend match en daarna mocht er een vriendje komen spelen. Hoe zotter, hoe liever. Ik zei: het kan toch maar tekenen als je zulke situaties nabootst?”

De vraag blijft: wat zou Stive bereikt hebben zonder hartproblemen? Peter De Smet zucht eens. “Pieter Ghyllebert was ook een groot talent, dat ritten won in Oostenrijk en Australië, maar nadat hij terugkeerde van de Tour Down Under werd hij nooit meer dezelfde. Het is moeilijk om te zeggen, maar iemand die schittert in koersen als Oostenrijk en de Toekomstronde en gezond blijft, kan veel aan.”

(TVDB)

Lees hierover ook in Krant van West-Vlaanderen

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier