Mobiliteitsexpert over maandelijkse autoloze zondag: “Een moedige stap van de stad”

Of er elke maand een autoloze zondag komt in Kortrijk, weten we op 20 oktober. © AN
Annelies Nollet
Annelies Nollet medewerker KW Kortrijk-Menen

‘Ben je akkoord dat de Kortrijkse binnenstad een vaste zondag per maand autovrij wordt?’ Dat is dé vraag die alle Kortrijkzanen binnenkort kunnen beantwoorden tijdens een eerste digitaal referendum. Het is de volgende stap in de queeste van het stadsbestuur naar een veiliger stadscentrum. Tegenstanders beweren dat vooral de horecazaken daaronder zullen lijden. “Klopt niet”, zegt mobiliteitsexpert Kris Peeters. “En mocht het de stad echt menens zijn, dan organiseerden ze zelfs geen referendum.”

“Het typische aan maatregelen omtrent mobiliteit is dat het draagvlak ervoor pas later komt”, verklaart Kris Peeters zijn uitspraak. Hij was ooit de eerste fietsambtenaar bij stad Antwerpen en geeft les in de opleiding verkeerskunde en mobiliteit in de PXL Hogeschool in Hasselt. “In steden waar indertijd voetgangerszones werden ingevoerd, merkte je dat ook. Eerst komt er tegenstand en enkele jaren later is er de tegenovergestelde beweging. Handelaars zijn dan vragende partij om deel te mogen uitmaken van die zone. Het is dus heel fijn en moedig van het Kortrijkse bestuur dat ze als eerste Vlaamse stad een maandelijkse autoloze zondag willen invoeren, maar eigenlijk zouden ze dat beter gewoon beslissen. Als je dan nog een referendum wil houden, doe dat dan een jaar later, nadat iedereen de voordelen van die autoloze zondagen heeft ingezien.”

Verschuiving

Het is inderdaad niet zeker dat het referendum ook zal leiden tot het invoeren van de maatregel. Een meerderheid van de Kortrijkzanen moeten immers voor stemmen. Vooral horeca-uitbaters staan er niet om te springen. “Nochtans zijn er voor hen alleen maar voordelen”, beweert Peeters.

Kris Peeters.
Kris Peeters.© gf

Dat moet, heel raar, telkens opnieuw bewezen worden. Uit onderzoek blijkt dat er in autoluwe of -vrije zones steevast meer bezoekers zijn en dat die ook langer blijven. Mensen die boodschappen doen met de fiets zijn ook loyale klanten. Ze nemen misschien minder mee, maar dat compenseren ze door vaker langs te komen en meer impulsaankopen te doen. Bovendien overschatten zelfstandigen vaak het aantal klanten dat hen bezoekt met de auto. Dat komt omdat die groep verhoudingsgewijs zelf meer met de auto rijdt. Geloof mij, er zal niemand failliet gaan als er effectief een maandelijkse autovrije zondag komt in het centrum van Kortrijk. Je zal hoogstens een verschuiving zien. Want de ene zaak is daar nu eenmaal meer geschikt voor dan de andere.”

Omgekeerde Lazarus

Ook heel wat ouderen en mensen met een handicap lieten hun ongenoegen al blijken op sociale media. Zij zien geen andere mogelijkheid om zich te verplaatsen dan met de auto en voelen zich tekort gedaan. Daar moet Kris Peeters toch even om lachen. “Er zijn uiteraard mensen die niet zonder auto kunnen, maar daar voorziet het bestuur ongetwijfeld uitzonderingen voor. Wat je vooral merkt bij dergelijke maatregelen is wat ik een ‘omgekeerd Lazarus-effect’ noem. Plots heeft iedereen wel iets. Terwijl het ook voor ouderen bijvoorbeeld aangenaam kan zijn om eens rustig over te steken zonder auto’s in de buurt. Bovendien moeten we oppassen dat we beleid niet baseren op minderheidsgroepen. Als we bijvoorbeeld een gemiddeld kind van acht jaar in het achterhoofd houden, dan kunnen we concluderen dat een autoloze zondag voor hem wél voordelig is.”

“Het is gewoon een kwestie van wennen”, besluit Kris Peeters. “Mensen zijn zodanig geprogrammeerd om als robotjes op dat voetpad te wandelen dat ze zich nu nog niet kunnen inbeelden wat ze met heel de straat moeten doen. Dat komt wel. Ik ben zelf heel benieuwd naar het antwoord van de Kortrijkzanen.” Of de maandelijkse autoloze zondagen er ook effectief komen, weten we op zondag 20 oktober.

“Als het slecht weer is, werkt dat simpelweg niet”

Francesco Cottone (65), die al zijn halve leven aan de slag is in het Italiaanse restaurant Da Franco op de Grote Markt, ziet de zaken iets minder rooskleuring. “In de zomer zou je dat nog kunnen proberen”, klinkt het vertwijfeld. “Maar eens het weer slechter wordt, werkt dat simpelweg niet. De mensen komen sowieso al moeilijker als het slecht weer is. Dat weten we hier uit ervaring. Als ze dan ook nog eens de auto moeten thuislaten, dan zien we ze helemaal niet meer. Het beste bewijs is de autoloze zondag van enkele weken geleden. Er was veel volk in de stad, tot het begon te druppelen. Wij hadden die dag trouwens een omzet die vergelijkbaar was met die op andere zondagen. Ik denk dat het makkelijk is om zo iets te beslissen vanachter een bureau, maar de resultaten inschatten van hun beslissingen kunnen ze daar minder goed”, besluit hij. Zelf zal Francesco niet mogen stemmen, hij woont in Kuurne.

“De animo op zo’n autoloze zondag is gewoon leuk”

Jocelyne Depuydt (59), al 15 jaar zaakvoerder van Bistro en Brasserie Allo Allo, zal eind oktober ‘ja’ stemmen op de vraag van het stadsbestuur. Haar zaak bevindt zich op de hoek van de Grote Markt en is elke zondag open. Zelf woont ze in Heule.

“Op zich vind ik zo een autoloze zondag een leuk idee. Maar een keer per maand? Dat is misschien wat veel van het goede”, heeft ze toch wat lichte twijfels. “Waarom beginnen we niet met een keer per seizoen en kijken we hoe dat loopt? Want ik kan je verzekeren, eens het begint te regenen zie je op zo’n dag geen kat meer. Ik kom zelf normaal tot hier met de scooter maar als het regent merk ik van mezelf dat ik ook naar mijn auto grijp. En het is niet de eerste maatregel hé, die veranderingen in het parkeerbeleid hebben we ook gevoeld. Al moet ik toegeven dat we wel blij zijn met de animo die autoloze zondagen al met zich mee brachten.”

“Als het slecht weer is, werkt dat simpelweg niet”

Francesco Cottone (65), die al zijn halve leven aan de slag is in het Italiaanse restaurant Da Franco op de Grote Markt, ziet de zaken iets minder rooskleuring. “In de zomer zou je dat nog kunnen proberen”, klinkt het vertwijfeld. “Maar eens het weer slechter wordt, werkt dat simpelweg niet. De mensen komen sowieso al moeilijker als het slecht weer is. Dat weten we hier uit ervaring. Als ze dan ook nog eens de auto moeten thuislaten, dan zien we ze helemaal niet meer. Het beste bewijs is de autoloze zondag van enkele weken geleden. Er was veel volk in de stad, tot het begon te druppelen. Wij hadden die dag trouwens een omzet die vergelijkbaar was met die op andere zondagen. Ik denk dat het makkelijk is om zo iets te beslissen vanachter een bureau, maar de resultaten inschatten van hun beslissingen kunnen ze daar minder goed”, besluit hij. Zelf zal Francesco niet mogen stemmen, hij woont in Kuurne.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier