Geen vakantie straks voor treinbegeleiders door nijpend personeelstekort

Als West-Vlaamse treinbegeleiders van de zomer reizen, dan is dat voor het merendeel uitsluitend per trein en voor het werk. © belga
Redactie KW

De kans dat ook een West-Vlaamse treinbegeleider komende zomer twee weken op vakantie kan, is klein. Heel klein zelfs. Door een nijpend personeelstekort worden vakantie- en vrije dagen maar met mondjesmaat toegekend. De aankondiging van extra festivaltreinen – zo’n 76 – en de te verwachten extra treinen naar de kust ervaart het personeel als een kaakslag. “Personeelstekort was er altijd al, maar het was nog nooit zo erg als nu in de West-Vlaamse stations”, zegt Joachim Permentier, algemeen secretaris van de Onafhankelijke Vakbond voor het Spoorpersoneel (OVS).

De spanning in de wachterszalen voor treinbegeleiders in West-Vlaamse stations is te snijden. Deze week woensdag zijn de vakbonden en de regionale directie voor spoedoverleg bijeen. Zo werd overeengekomen dat instructiepersoneel tijdens de zomerperiode ook zal worden ingezet op de treinen.

“Het personeelstekort bij treinbegeleiders is niet nieuw”, legt algemeen secretaris van de OVS Joachim Permentier uit. “Maar de situatie in West-Vlaanderen was nooit zo nijpend als nu. Vorig jaar werden vakantiedagen in de zomer- en eindejaarsperiode ook al zuinig toegekend, maar met de belofte van de NMBS dat er het een en ander zou worden ondernomen, zijn we doorheen die periode gesparteld. Maar komende zomer is de situatie, zeker in Kortrijk en Oostende, nog erger dan voorheen.”

Waarom kan NMBS geen treinen afschaffen als er onvoldoende personeel is?

“Als men voor een depot van 80 treinbegeleiders er maar in slaagt om acht gegarandeerde opeenvolgende vakantiedagen in de zomer- of eindejaarsperiodes toe te kennen per jaar, dan betekent dat concreet dat je als treinbegeleider maar één keer in de tien jaar gegarandeerd vakantie kan nemen zoals je die hebt aangevraagd. Dat is eigenlijk onvoorstelbaar”, legt Joachim Permentier uit.

“Ruim tien jaar geleden hebben we zo’n tekort aan personeel al eens meegemaakt in Antwerpen”, herinnert Joachim Permentier zich. “Toen is er gestaakt. Er volgden extra aanwervingen. Dat lukte toen wel omdat er door de economische crisis van toen zich heel wat kandidaten aanmeldden uit noodlijdende sectoren. Maar het kan toch niet dat we bijna moeten rekenen op een economische crisis om het personeelskader aangevuld te krijgen.”

De NMBS ondernam de voorbije maanden extra aanwervingscampagnes. Het aantal campagnes is opgevoerd, er werden en worden jobdagen georganiseerd, er is gesleuteld aan de toelatingsvoorwaarden, er zijn speciale acties met jobtreinen op het getouw gezet…. maar het aantal extra aanwervingen is minimaal en blijft in Vlaanderen ver beneden de verwachtingen en noden.

Voordelen

Woordvoerder Dimitri Temmerman: “We gaan dit jaar op zoek naar 300 nieuwe treinbegeleiders. Bijna de helft van die vacatures is ingevuld. Voor de overige gaan we er vanuit dat we die allemaal kunnen invullen zoals in 2018.”

Joachim Permentier: “Als het Spoor geen extra volk kan aantrekken, heeft dat misschien te maken met het soort werk dat minder aanslaat bij de mensen, met de verloning, met de afbouw van de voordelen van het statuut van het spoorpersoneel. Dat de NMBS over onvoldoende middelen beschikt om de afspraken met de overheid na te komen, kan dan wel zijn. Maar dan moet het Spoor daarover met de overheid onderhandelen en niet, zoals nu het geval is, de hete aardappel doorschuiven naar het personeel en dat met het probleem opzadelen.”

De NMBS steekt nog liever een naald in het eigen oog, dan oog te hebben voor de verzuchtingen van het personeel en treinen af te schaffen

De NMBS-woordvoerder zegt dat het zal lukken om voldoende mensen te werven, maar de aanwervingscijfers voor Vlaanderen bevestigen dat niet. Een voorbeeld: de extra voordelen die werden toegekend aan bachelor-kandidaten die zich aanmelden voor een job van treinbegeleider hebben geleid tot… zeven extra aanwervingen. Ook de andere aanpassingen van de toelatingsvoorwaarden hebben geen stormloop veroorzaakt.

Volgens de OVS leiden de personeelskrapte en de vakantienood tot problematische thuissituaties, tot verhoogd ziekteverzuim en toename van het aantal burn-outs. De druk op het personeel dat wel aan de slag blijft, wordt daardoor nog groter. Met als gevolg, stelt de OVS vast, dat meer en meer treinbegeleiders overwegen om het bedrijf te verlaten of dat ook effectief doen.

Een haast uitzichtloze situatie dus. Oplossingen liggen niet voor het grijpen. Tenzij de NMBS doet wat de vervoersmaatschappij De Lijn in uitzonderlijke omstandigheden doet: bussen – treinen in het geval van de NMBS – afschaffen.

Spanningen

Joachim Permentier van OVS: “De NMBS steekt nog liever een naald in het eigen oog, dan oog te hebben voor de verzuchtingen van het personeel en treinen af te schaffen. Integendeel, uitgerekend op dat moment kondigt met extra treinen aan!”

Of er acties – bijvoorbeeld stakingen – komen, is niet duidelijk. “Door het invoeren van de minimale dienstverlening zijn spontane acties bijna zo goed als uitgesloten. De sancties die erop volgen zijn niet gering. Bovendien aarzelt de NMBS niet om bij hoogoplopende spanningen en bij aanhoudend geklaag te dreigen met de invoering van het systeem van treinen zonder treinbegeleiding….” legt Joachim Permentier uit.

Wat de zomer dit jaar ook brengt, voor treinbegeleiders in West-Vlaamse stations is het zo goed als zeker dat dat weinig of geen vakantiedagen zullen zijn.

(JJ)

Vrijdag 21 juni is er een Job Day voor treinbegeleiders in West-Vlaanderen. Een speciale trein komt daarvoor naar de provincie.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier