Eerste ‘vierkant groen’ in West-Vlaanderen geïnstalleerd op Brugs zwart kruispunt

Het groene vierkant geeft aan dat de zwakke weggebruikers uit alle richtingen kunnen oversteken. © gf
Redactie KW

In het kader van de verkeersveiligheid voerde het Agentschap Wegen en Verkeer begin dit jaar al enkele aanpassingen uit aan het gevaarlijke kruispunt Scheepsdalelaan (N9) met de Leopold I- en Leopold II-laan. “Vandaag kreeg het kruispunt daarbovenop een ‘vierkant groen’ lichtregeling, als eerste in West-Vlaanderen”, zegt Vlaams minister Lydia Peeters. “Dat betekent dat alle fietsers en voetgangers uit de verschillende richtingen telkens tegelijk groen licht krijgen om over te steken, terwijl auto’s en vrachtwagens nog even moeten wachten.”

Op het kruispunt Scheepsdalelaan (N9) met de Leopold I- en Leopold II-laan gebeurden in het verleden ernstige dodehoekongevallen met fietsers, waarvan twee zelfs met dodelijke afloop. Het kruispunt stond sinds 2019 op de Dynamische Lijst Zwarte Punten (waarin ongevallencijfers zijn opgenomen van 2015 tot en met 2018).

Het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) heeft een actieplan Verkeersveiligheid om gevaarlijke kruispunten aan te pakken. Stad Brugge ondertekende in 2015 als eerste grote centrumstad het SAVE-charter Steden & Gemeenten van de vzw Ouders van Verongelukte Kinderen (OVK). In het kader van dit charter engageerde stad Brugge zich om onveilige verkeerssituaties kordaat en middels, onder meer, de nieuw ontwikkelde SAVE 2.0 methodiek voor lokale ongevalanalyse van OVK aan te pakken.

Gevaarlijke punten aanpakken

Het Agentschap Wegen en Verkeer en de stad sloegen de handen in elkaar om een oplossing te zoeken. Een team van experten (AWV, MOW en de politie-, preventie- en mobiliteitsdienst van stad Brugge) zat samen rond de tafel om een grondige analyse te maken van de ongevallen en om lessen te trekken uit het verleden.

Het kruispunt van de Scheepsdalelaan (N9) met de Leopold I- en Leopold II-laan was in die context het ‘eerste gevaarlijk punt’ dat met deze methode benaderd en aangepakt werd.

Conflictvrij oversteken met vierkant groen

Op basis van die ongevalanalyse werden tal van knelpunten met betrekking tot gedrags- en omgevingsfactoren gedetecteerd die aan de basis van het huidige plan van aanpak ter reductie van de verkeersonveiligheid lagen. Naast aandacht voor sensibilisering en handhaving werden in dit geval vooral ook infrastructurele maatregelen bedacht.

Zo zijn bijvoorbeeld de fietspaden aan het kruispunt heraangelegd. Ze werden opgeschoven om de zichtbaarheid van fietsers voor autobestuurders te verbeteren. Hiervoor waren aanpassingen nodig aan de fietspaden en aan de verkeerslichtenregeling op alle hoeken van het kruispunt. Die werden eerder dit jaar uitgevoerd door AWV.

Sinds vandaag heeft AWV bijkomend de verkeerslichten verder aangepast en geldt ‘vierkant groen’ op dit kruispunt: dat betekent dat alle fietsers en voetgangers uit de verschillende richtingen telkens tegelijk groen licht krijgen om over te steken, terwijl auto’s en vrachtwagens nog even moeten wachten. De totale kostprijs voor de herinrichting van het kruispunt en de plaatsing van vierkant groen bedroeg 230.000 euro (inclusief btw).

Actieplan Verkeerslichten

Sinds 2016 hanteert AWV het ‘Actieplan verkeerslichten’ met twee doelstellingen: kruispunten maximaal conflictvrij maken en ‘nooit voor niets voor rood’. Maximaal conflictvrij is niet hetzelfde als volledig conflictvrij. Voor dit kruispunt geldt een deels conflictvrije regeling om zware structurele files zoveel mogelijk te vermijden.

Bij de afweging wordt telkens voorrang gegeven aan het vermijden van conflicten voor de kwetsbare weggebruikers. De realisatie van dit kruispunt is een resultaat van de toepassing van het Vlaams Actieplan Verkeerslichten zoals het voor heel Vlaanderen wordt uitgerold.

Aan het kruispunt werden begin dit jaar al enkele aanpassingen uitgevoerd om de verkeersveiligheid te verhogen.
Aan het kruispunt werden begin dit jaar al enkele aanpassingen uitgevoerd om de verkeersveiligheid te verhogen. © gf

Minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters: “Het is het eerste kruispunt in West-Vlaanderen dat met vierkant groen wordt uitgerust sinds de wetgeving dit toelaat. Kruispunten die met dit systeem werken, worden uitgerust met verkeerslichten die pijltjes laten zien rond het silhouet van de fietser of voetgangers.

Doel is om contact te vermijden tussen actieve weggebruikers, namelijk de trappers en stappers en auto’s en vrachtwagens, en zo dodehoekongevallen te voorkomen, een maatregel die we ook hebben opgenomen in het recent goedgekeurde verkeersveiligheidsplan.”

Referentie voor aanpak andere gevaarlijke punten

“OVK is blij met deze bijzondere inspanning én met de samenwerking met AWV en de andere verschillende overheden,” zegt Koen Van Wonterghem, gedelegeerd bestuurder OVK, “en rekent erop dat de ingeslagen weg verder bewandeld wordt.

De evolutie aan dit kruispunt moet uiteraard nog verder opgevolgd worden, maar de hoop is wel dat met dit kruispunt een referentie ontstaat voor de toekomstige aanpak van andere gevaarlijke punten – zowel wat het gebruik van lokale ongevalanalyse betreft als met het oog op ‘vierkant groen.”

Opvolging

Burgemeester Dirk De fauw: “In het verleden vielen op dit kruispunt twee dodelijke ongevallen te betreuren. Het stadsbestuur en het Agentschap Wegen en Verkeer hebben de handen in elkaar geslagen om alle ongevallen op zwarte punten in Brugge te onderzoeken zodat dergelijke ongevallen in de toekomst vermeden kunnen worden.”

“Uit deze analyse kwam duidelijk naar voren dat voor dit kruispunt een conflictvrije lichtenregeling de oplossing was. We zijn minister Lydia Peeters en AWV zeer dankbaar dat ze de conclusies ter harte hebben genomen. Het stadsbestuur zal deze nieuwe kruispuntoplossing met bijzondere aandacht opvolgen, want ook voor andere punten kennen we een soortgelijke problematiek.”

Schepen van Openbaar Domein Mercedes Van Volcem: “Veilig verkeer op kruispunten is een prioriteit. Goed dat we er in Brugge ook realiseren.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier