“Derde keer onteigend in vijf jaar tijd”

Landbouwer Chris Dhondt uit Westkapelle met zijn zoon Evert : de nieuwe autoweg A11 bevindt zich in zijn achtertuin. © (Foto TVH)
Stefan Vankerkhoven

“Niemand wil een autoweg in zijn achtertuin. Welnu, wij hebben er een gekregen”, zegt landbouwer Chris Dhondt (47) uit de Hoekestraat in Westkapelle (Knokke-Heist). Het is al de derde keer in vijf jaar tijd dat hij onteigend wordt. “Maar ik ben blij dat het zwaar en lokaal verkeer van elkaar gescheiden worden.”

Dit artikel maakt deel uit van ons Dossier A11.

Chris nam in 1996 het landbouwbedrijf over van zijn vader Walter. Die was in 1972 in Westkapelle gestart met een gemengd landbouwbedrijf. Vandaag hebben Chris en zijn vrouw Trui Hoste (45) een stal met 55.000 braadkippen en 140 runderen Belgisch Witblauw. Daarnaast telen ze wintertarwe, aardappelen, suikerbiet, maïs en uien op hun erf dat nog 75ha groot is. Chris zag zijn landbouwareaal de voorbije vijf jaar drie keer inkrimpen: door de uitbreiding van de Zwinvlakte, de aanleg van het oefencentrum van Club Brugge en de A11.

“Onze gronden in het uitgebreide Zwin werden omgeruild voor landbouwgrond in Moerkerke, waar een plaatselijke boer zijn activiteiten stopte. Dat was een vestzak-broekzakoperatie. Er kwam daar geen geld aan te pas. Qua afstand is het vanuit Westkapelle even ver, maar je kunt je natuurlijk de vraag stellen of landbouwgrond in Knokke niet meer waard is dan in Moerkerke… Feit is dat in de Damse deelgemeente de grond meer zand bevat dan de dikke polderkluiten in ‘t Zwin. Ik heb daar noodgedwongen moeten overschakelen van aardappelen naar maïs.”

“Door grondruil ben ik moeten overschakelen van aardappelen naar maïs”

“Bij de onteigening voor de A11 was er geen grondenruil meer mogelijk. De Vlaamse overheid heeft niet tijdig een grondenbank aangelegd. Daardoor is amper 62 procent van de ingepalmde grond gerecupereerd. Er dienden 24 landbouwers onteigend te worden voor de nieuwe autoweg. Als ik mij niet vergis werd in totaal 65ha landbouwgrond ingepalmd, slechts 40ha is teruggegaan naar de boeren. Ik moest 10ha afstaan en kreeg er slechts 6ha van terug. Voor de resterende 4ha kreeg ik een vergoeding. Ik ben pachter, ik kreeg dus een ‘einde pacht vergoeding’, terwijl de eigenaar van mijn gronden onteigend werd. Elk van ons kreeg een financiële compensatie. Ik ga daar niet over klagen. Alleen spijtig dat de Vlaamse overheid bij onteigeningen geen rekening houdt met de leeftijd van de pachters. Er is een groot verschil tussen een boer die fin de carrière is en een landbouwer die nog tien of twintig jaar wil boeren en nu over veel minder landbouwgrond beschikt na de onteigening.”

Het einde van de A11, met de aansluiting met de N49 richting Antwerpen. (GF)
Het einde van de A11, met de aansluiting met de N49 richting Antwerpen. (GF)© Benny Proot

“Er is in de regio, zeker in Knokke-Heist, een grote schaarste aan grond. De laatste jaren werd veel landbouwgrond opgeofferd aan projecten: een stadsbos, een tweede golf, een parking voor evenementen, een uitbreiding van het kerkhof, het oefencomplex van Club Brugge… Daarnaast kopen speculanten landbouwgrond op. En bouwfirma Ghelamco heeft een grote paardenfokkerij op landbouwgrond gezet. Het is wel frappant dat Joachim Coens, de baas van de Zeebrugse haven én groot promotor van de A11, erin geslaagd is om het traject in zijn achtertuin – hij is burgemeester van Damme – te beperken. De A11 heeft veel meer kilometers op Knoks en Brugs grondgebied dan in Damme.”

Autoweg in achtertuin

De landbouwer is blij dat de werken aan de A11 bijna klaar zijn. “Drie jaar is meer dan genoeg. Vaak kon ik niet eens mijn erf oprijden. Leveranciers vonden de weg niet naar mijn boerderij. Maar ik loof de ingenieurs om het resultaat! Jammer dat het nog maanden zal duren eer de fietsroutes rond de autoweg er zullen liggen. Niemand heeft graag een autoweg in zijn achtertuin, ik heb er een gekregen… Maar ik ben blij dat het zwaar en lokaal verkeer van elkaar gescheiden worden. Het risico dat je in Westkapelle omvergereden wordt door een dertigtonner wordt kleiner. Veel mensen klagen over de A11, ze zijn bang voor verandering. Eens de autoweg in gebruik genomen is, zullen zij het nut ervan inzien.”