Zultenaars Willy en Patricia pioniers in onderzoek naar kunstwerk De Rechtvaardige Rechters”

Willy Nachtergaele en Patricia Den Tandt zoeken al jaren mee naar het Rechtvaardige Rechterspaneel uit het Lam Gods © SB
Redactie KW

Willy Nachtergaele (65)en Patricia Den Tandt (63), een getrouwd koppel uit de Waalbeekstraat in Zulte dat hun strepen verdienden als leerkracht, behoren tot de voorlopers in het onderzoek rond het Rechtvaardige Rechterspaneel uit het Lam Gods. Het meesterwerk van de gebroeders Van Eyck werd wereldberoemd door de diefstal van dit paneel in 1934. Het mysterie blijft onopgelost.

Eerst even de feiten op een rijtje: in de nacht van 10 april 1934 wordt het paneel gestolen. Nadien stuurt Arsène Goedertier, een koster uit Wetteren, in totaal 13 brieven waarin hij 1 miljoen frank vraagt in ruil voor De Rechtvaardige Rechters. De deal komt er niet en in november 1934 overlijdt Arsène aan hartfalen. Op zijn sterfbed bekent hij de afpersing – niet de diefstal – en vertelt dat hij als enige de verstopplaats kent. De locatie neemt hij mee in zijn graf.

Ik ga telkens mee in de spanning en teleurstelling van elke zoekactie

Van waar deze interesse?

Willy Nachtergaele: “Toen ik in Gent studeerde, ging ik op zekere dag schuilen voor de regen in de Sint-Baafskathedraal. Ik was altijd al geïnteresseerd in kunst, vandaag schilder ik zelf en vroeger wou ik eigenlijk striptekenaar worden. Toen heb ik zeker een halfuur staan kijken naar het Lam Gods, later ben ik er over beginnen lezen.”

Patricia Den Tandt: “Mijn interesse is er met de paplepel ingegeven. Mijn vader heeft voor koster gestudeerd op dezelfde school waar Arsène Goedertier zat. Daar kende iedereen hem uiteraard en mijn vader vertelde thuis vaak over de ‘dief van het Lam Gods’.”

Hoe is deze interesse dan omgeslagen naar een volwaardig onderzoek?

Willy: “In 1994 was het de 60ste verjaardag van de diefstal. Naar aanleiding daarvan was er een lezing van Karel Mortier, commissaris van Gent en autoriteit op gebied van het Lam Gods. We zijn er samen heen gegaan en hebben daar Karels boek gekocht: ‘Dossier Lam Gods’. Daarin stond echt alles wat op dat moment geweten was over het Lam Gods en de diefstal.”

Patricia: “In 1996 zijn we een website begonnen met info over onze interesses, waaronder ook het Lam Gods. Het internet stond nog in zijn kinderschoenen en wij waren de allereersten die die informatie verzamelden en online zetten. Rond de eeuwwisseling brak het internet echt door en plots verscheen een andere site waarop een anoniem iemand beweerde te weten waar het paneel lag. Hij gaf regelmatig tips en bleek dingen te weten die niet in ‘Dossier Lam Gods’ stonden, toen nog altijd hét naslagwerk. De hype was enorm, er was internationale persaandacht. Op deze site werden alleen tips gegeven, geen info en op een gegeven moment werd een link gepost naar onze site. Tienduizenden geïnteresseerden zwermden naar onze website en wij verschenen ook op de radar van de pers. In De Morgen noemden ze ons ‘pioniers van het Lam Gods onderzoek’.”

Heb je doorheen de jaren ook zelf een theorie ontwikkeld?

Willy: “Jazeker, in 2007 zijn er op aanwijzing van mij opgravingen gebeurd in de Sint-Laurentiuskerk in Antwerpen. In de pastorij van Sint-Laurentius zou de overhandiging van het miljoen frank aan losgeld plaatsvinden. Ik ontdekte dat de kerk naast de pastorij gebouwd werd in 1934, ten tijde van de overhandiging.”

“Bovendien kwam het bisdom exact één miljoen frank te kort voor de afwerking ervan. De onderhandelingen verliepen met het gerecht en niet met bisdom. Arsène kreeg slechts 25.000 frank en verborg het paneel terug. Ik vond ook andere aanwijzing in de richting van de Sint-Laurentiuskerk en na veel vijven en zessen is er in 2007 zoekactie ondernomen. Ik ben wel blij dat ze grondig gezocht hebben en nu zijn we zeker dat het daar alvast niet ligt, of toch niet meer.”

Hoe kijken jullie naar andere theorieën?

Patricia: “Ik ben zelf vrij nuchter in die zaken maar ga toch telkens mee in de spanning en de teleurstelling van elke zoekactie. Het is voor ons even belangrijk om het echte verhaal en de motieven van Goedertier te leren kennen.”

Willy:Veel van die theorieën lijken vergezocht, de recente zoektocht op de Kalandeberg was dit ook. Je moet goed beseffen dat Arsène Goedertier het schilderij echt wou teruggeven. Hij liet zelfs zijn prijs zakken. Omdat hij als enige de bergplaats kende, was hij doodsbang. Net daarom is het voor speurders heel aannemelijk dat Goedertier aanwijzingen achterliet. De stress is hem uiteindelijk fataal geworden op 58-jarige leeftijd.” (Jonathan Folens)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier