Zuienkerkenaars halen herinneringen op aan laatste vrije basisschool

Roland Verté naast zijn klasje.© WK
Roland Verté naast zijn klasje.© WK
Wim Kerkhof
Wim Kerkhof Medewerker KW

In juni zal het precies twintig jaar geleden zijn dat de vrije basisschool De Notelaar in de Nieuwe Steenweg de deuren sloot. De leerlingen – verdeeld over een kleuterklas en twee graadklassen – gingen over naar de vrije school van Meetkerke.

Met de overstap naar Meetkerke kwam er een einde aan meer dan honderd jaar vrij onderwijs in Zuienkerke: eind 19de eeuw al kwamen de zusters van Kortemark naar de poldergemeente. Toen de gemeenteschool in 1989 uitbreidde met een kleuterafdeling en een volledig lager onderwijs betekende dat meteen de grote leegloop voor de vrije school . Het leerlingenaantal daalde fors en de school schakelde terug op één kleuterklas en twee graadklassen. Het ‘polderschooltje’ in Meetkerke, met zijn zes kleuters en tien leerlingen toen de kleinste school van Vlaanderen, spon garen bij de sluiting. Daar verdubbelde in september het aantal leerlingen met een kleuterafdeling en twee graadklassen.

Rivaliteit

De vrije scholen van Zuienkerke en Meetkerke vormden samen met de vrije school van Wenduine de Heilig Hartschool. André Delaere, die in 2016 overleed, was daar enkele jaren schoolhoofd van. “Papa babbelde daar thuis graag over”, zegt zijn zoon Noël Delaere. “ De Notelaar was enorm met het Zuienkerkse dorpsleven verweven en de leerkrachten waren ook echt geworteld in de gemeenschap. Maar op een bepaald moment stonden de vrije school en de gemeenteschool als rivalen tegenover elkaar.”

Die schoolstrijd is niet het eerste wat Filiep Roose zich herinnert. ‘Meester Filiep’, die in het schooljaar 1983-1984 afstudeerde als eerste mannelijke kleuterleerkracht van West-Vlaanderen, herinnert zich vooral de ziel van het schooltje. “Toen ik er in 1986 toekwam, was Zuienkerke voor mij nog totaal onbekend terrein”, vertelt Filiep. “Ik herinner mij levendig dat ik op mijn eerste schooldag over een oude kronkelbaan, tussen de vele boerderijen, vrolijk naar het polderdorp reed. ’t Vrij schooltje was toen nog niet zo lang in de scholengroep overgegaan en de directeur deed ‘de navette’ tussen de verschillende vrije schoolafdelingen.

Gevecht

“Het was een zeer rustige manier van lesgeven”, gaat Filiep verder. “Als team konden we het goed met elkaar stellen en de kinderen en ouders waren heel betrokken en enthousiast. Ik herinner mij ook een heel vriendelijk nonnetje dat ons altijd heerlijk verse soep met croutons voorzette. In de korte tijd dat ik daar gewerkt heb, heb ik een massa werkervaring én ook veel levenslessen opgestoken.”

De Notelaar roept ook bij Roland Verté (75) nostalgische gevoelens op. Hij woonde destijds in de Schoeringestraat aan ’t kapelletje. “Mijn vroegste jeugdherinneringen gaan terug tot mijn kleutertijd bij de zusters”, zegt hij. “Naar de gemeenteschool gingen alleen jongens vanaf het eerste studiejaar, de zusterschool was bestemd voor de meisjes en de kleuters. Blijkbaar was er in die tijd toch een soort schoolstrijd of een gevecht voor een minimum aantal leerlingen aan de gang, want de zusters hadden mijn moeder kunnen overhalen om mijn jongere broer Willy, ondanks haar bezwaar dat hij nog veel te jong was, eveneens naar de kleuterklas van hun school te sturen. Hij zou er zich veilig voelen bij zijn 16 maanden oudere broer en zo had de school er nog een kleuter bij. Moeder was op deze plotse schoolgang niet voorzien zodat ze snel-snel nog wat stof moest gaan kopen om voor haar jongste spruit een nieuw schortje te stikken .”

Zuster Pia

“Wat ik mij ook nog goed herinner, is dat mijn broer en ik in een van de middelste rijen op de laatste bank zaten. Maar blijven zitten, deed mijn broer niet: hij kroop liever op handen en voeten tot achteraan in de klas ”, glimlacht Roland. “Dat zuster Pia dat verbood, was boter aan de galg. Maar zuster Pia was wel een goeie.”

Rolands herinnering gaat terug tot 1949. “We zaten hier toen met een stuk of twaalf in de klas, en helemaal achteraan waren er van die houten kasten met glazen vensters. Daar werd het speelgoed in opgeborgen.” De Notelaar kreeg na het wegtrekken van de zusterschool een nieuwe bestemming als ontmoetingsruimte. Het kloosterhuis is nu een B&B.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier