Woensdag 9 november actiedag van vakbonden: in deze sectoren kan je hinder ondervinden

Archiefbeelden staking aan Ring Shopping Kortrijk Noord. © JVGK
Camille Jonckheere

Op 9 november is er een algemene actiedag van de vakbonden. In verschillende sectoren zal het werk neergelegd worden. Maar het is niet duidelijk hoe groot de hinder overal zal zijn. “Het zijn vandaag erg moeilijke tijden. We snappen dat niet iedereen zomaar een dag loon kan missen. Daarom zullen er ook heel wat ludieke sensibiliseringsacties zijn bij bedrijven, waar werknemers wel blijven doorwerken”, zegt West-Vlaams ACV-voorzitter Wim David. Bij NMBS zullen slechts een kwart van de treinen rijden, bij De Lijn 60 procent van de bussen en trams en TUI Fly zal voor de zekerheid hun passagiers laten vertrekken vanuit Keulen of Maastricht in plaats van de luchthaven van Oostende.

Woensdag 9 november houden de vakbonden in België een actiedag. Maar zo goed als niemand kan inschatten hoe groot de hinder zal zijn. “De werknemers moeten voor zichzelf beslissen of ze willen staken of niet. Het zijn vandaag erg moeilijke tijden. We snappen dat niet iedereen zomaar een dag loon kan missen om op het einde van de maand nog rond te komen. Vooral werknemers met een mindere inkomenspositie in bijvoorbeeld de thuiszorg of dienstenchequesector zitten in een moeilijke positie. Voor hen komen we op om iets aan hun situatie te doen”, zegt West-Vlaams ACV-voorzitter Wim David.

“We willen morgen opkomen voor de mensen in een kwetsbare economische situatie, die door de harde omstandigheden nu misschien niet durven staken”

“Bij de bedrijven waar er doorgewerkt wordt, worden verschillende alternatieve acties, zoals een info- of vergadermoment of een soepactie. Daarnaast zijn er nu ook al bedrijven, zoals CNH en Unilin, waar er werknemers thuis zitten in tijdelijke werkloosheid, omdat het met de hoge kosten moeilijk is voor de bedrijven. Daarom hebben we als vakbond niet opgeroepen voor een algemene staking en is het afwachten in welke mate mensen het werk zullen neerleggen.”

Hinder in West-Vlaanderen

Bij NMBS zullen slechts een kwart van de treinen in Vlaanderen rijden. “De piekuurtreinen zullen volledig wegvallen en 1 op de 3 IC-treinen en 1 op de 4 zogenaamde boemeltreinen zullen wel rijden. Dit geldt voor volledig Vlaanderen, omdat vele treinen vanuit of naar West-Vlaanderen het volledige land doorkruisen”, zegt woordvoerder Bart Crols. Bij De Lijn zullen in onze provincie 60 procent van de bus- en tramritten gewoon doorgaan.

“Uit voorzorg voor eventuele problemen bij de nationale luchtverkeersleiding worden de vluchten van TUI Fly in Oostende verplaatst naar Keulen of Maastricht”

Het personeel van de luchthaven Oostende-Brugge zal het werk niet neerleggen. Maar uit voorzorg heeft TUI Fly beslist om de vertreklocatie van de vluchten aan te passen naar Maastricht of Keulen. “Moesten er dan toch enige problemen zijn bij de algemene luchtverkeersleiding in België zijn, dan worden die vluchten niet vertraagd of geannuleerd. De reizigers, die normaal vanuit Oostende zouden vertrekken worden dan met bussen van TUI Fly naar de nieuwe vertrekluchthaven gebracht. Bij ons zelf wordt er geen hinder voorzien, want onze cargo- en businessvluchten kunnen gewoon doorgaan”, vertelt woordvoerder Tom Rutsaert. Ook de retourvluchten naar België worden naar deze luchthavens omgeleid en de terugkerende reizigers worden per bus naar België teruggebracht.

In de haven van Zeebrugge zullen de meeste bedrijven het werk neerleggen. “Ze nemen het zekere voor het onzekere, want de bedrijven zijn bang dat als ze dan morgen toch aan de slag gaan er bijna geen personeel zal zijn om operaties uit te voeren. De actiebereidheid bij het havenpersoneel is zeer groot”, zegt Michael Voet van de haven van Zeebrugge. “Dat heeft allemaal te maken met de Raad van State, die het arrest van het Europees Hof waarin de erkenning van de havenarbeiders vastlag heeft verworpen. Gelukkig zijn een aantal elementen van dat oorspronkelijke besluit blijven bestaan, maar dat was toch een hard signaal.”

Minder hinder

Bij de postdiensten wordt er lokaal zo goed als geen hinder verwacht. “Ongeveer 90 procent van ons personeel zal er in de lokale kantoren op uittrekken om de post rond te delen. Eventueel kan er wel wat vertraging optreden bij de post door mogelijke stakingen bij de nationale verdeelcentra. Want in Brussel en Gent worden daar in de nacht van dinsdag op woensdag al acties gepland. Op die manier kunnen er wat problemen zij bij de aanlevering van goederen en kranten aan de lokale kantoren”, zegt Bruno Derveaux van ACOD.

Ook bij de verschillende overheidsdiensten wordt er meer last verwacht op nationaal niveau dan bij de lokale besturen. “Het kan wel eens gebeuren dat er morgen verschillende loketten en administratieve diensten (deels) gesloten zijn bij enkele federale of Vlaamse ministeries. Maar daar zullen de mensen thuis niet veel hinder van ondervinden, behalve eventueel een iets lagere dienstverlening of iets langere wachttijden”, klinkt het bij ACV.

Onduidelijkheid

Bij de onderwijssector werd er in onze provincie van de vakbonden een stakingsaanzegging ingediend. Maar of er effectief ook gevolgen van zullen te zien zijn in de scholen blijft nog onduidelijk. “Verschillende leden lieten ons weten dat ze woensdag zullen staken. Een deel van hen doen dit om aan te geven dat het in het onderwijs door het personeelstekort erg zwaar wordt en de werkdruk te hoog is op bepaalde plaatsen. In sommige scholen zal de hinder groot zijn, in andere scholen dan weer niet. Het is de verantwoordelijkheid van de directeur om een oplossing te zoeken wanneer er leerkrachten staken. Vaak is dat vooral in basisscholen voelbaar, in het middelbaar iets minder”, vertelt Nele Boghe van ACOD Onderwijs West-Vlaanderen.

Alternatieve acties

In verschillende sectoren, zoals de zorgsector worden er alternatieve acties georganiseerd voor het personeel, zoals een infomoment of een soepactie, waar de patiënten en bewoners van zorginstellingen geen hinder van zullen ondervinden. “Iedere zorginstelling kan zelf invullen hoe ze de actiedag zien. Want in die sector is het werk neerleggen niet per se een meerwaarde, maar de continuïteit van de zorg wel”, zegt Jeroen Vandamme van ACV West-Vlaanderen.

Informeren onder andere over waarom er ruimte moet zijn voor loonsonderhandelingen en andere oplossingen dan de tijdelijke maatregelen bij hoge energieprijzen. “Met de actiedag wil het personeel ook een singaal geven naar de werkgever en de overheid toe dat het voor de sector erg zwaar is. Zo werden onlangs de flexijobs in de zorgsector uitgebreid, maar dat is geen duurzame oplossing voor het personeelstekort, maar eerder een lapmiddeltje. Daarmee is de onderbezetting niet verholpen.”

“Bij Westvlees kunnen werknemers hun loon en hun onkosten, zoals huur en energie opschrijven en wordt die rekening doorgegeven aan de werkgever om te tonen hoe zwaar het is”

Maar ook bij andere bedrijven zal het werk niet volledig neergelegd worden, maar wordt de actiedag anders ingevuld. Bij de autokeuring zullen de vakbonden wafels en flyers met meer informatie uitdelen aan de werknemers. Bij Thermote & Vanhalst in Wevelgem krijgen de werknemers een symbolisch lichtje van de vakbonden, die hen een lichtje willen aanbieden in het donker en hen op die manier ook willen ondersteunen.

“Bij Westvlees NV in Staden gaan militanten woensdag aan de ingang staan, waar de werknemers anoniem een briefje kunnen invullen met hun loon, kost aan huur of afbetaling en hun energiekost. Zo kunnen ze met de gegevens aan de werkgever tonen dat een loonsverhoging nodig is of dat de huidige situatie anders sociaal gezien echt problematisch kan worden”, besluit Jeroen Pollet van ACV West-Vlaanderen.