“Wij moeten onze bewoners een stem geven”: ‘Ons Erf’ krijgt koningin op bezoek

Ons Erf in Brugge krijgt vrijdag hoog bezoek: koningin Mathilde komt er langs naar aanleiding van Dag van de Zorg. Maar voor Hare Majesteit er een rondleiding krijgt, gingen wij al eens kijken bij de zorgorganisatie die vooroploopt op vlak van ondersteuning én inclusie van volwassenen met een meervoudige beperking.

Op de Dag van de Zorg, op zondag 16 maart, zetten tal van zorg- en welzijnsorganisaties de deuren open voor het publiek. Zo ook UNIE-K Ons Erf in Brugge, een thuis gespecialiseerd in zorg en ondersteuning voor volwassenen met een meervoudige beperking, met zowel dag- als woonondersteuning. In Brugge verblijven 235 cliënten permanent, 15 worden er overdag opgevangen. Het gaat voornamelijk om bewoners met een ernstig tot diep verstandelijke beperking, naast cliënten met een matige tot ernstige verstandelijke beperking met bijkomende gedragsproblemen. De meest recente en snelst groeiende groep bestaat uit mensen met een niet-aangeboren hersenletsel (NAH), een letsel als gevolg van een ongeval of met een medische oorzaak. Momenteel zijn er dat 35.

Groot gezin

“De bewoners verblijven in verschillende woningen op het domein van UNIE-K en worden daar begeleid door een vast team”, licht orthoagoge Ann Leliaert toe. “Zij runnen elke groep als een groot gezin, zorgen voor maaltijden, verzorging, activatie en vrijetijdsinvulling van de bewoners. En omdat het verstandelijk niveau van de meeste bewoners tussen dat van een baby en een peuter zit, richten we ons daarbij vooral op basale activiteiten: daarbij worden de zintuigen geprikkeld om hen meer in contact te brengen met zichzelf en hun omgeving. Het beleven staat centraal.”

Bij ons ligt het hele jaar door de nadruk op participatie en inclusie

En die beleving vinden de cliënten vooral op vlak van verzorging: het domein beschikt over aangepaste baden, snoezelruimtes, hippotherapie, wandel-, fiets- en zwemmogelijkheden binnen het domein, maar er wordt ook sterk ingezet op muziektherapie.

De zorg voor de bewoners van UNIE-K is maatwerk. De organisatie beschikt dan ook over een indrukwekkend arsenaal technische hulpmiddelen, maar er werken ook een 400-tal personeelsleden. “De meeste van onze cliënten vragen een een-op-eenbegeleiding, dat vraagt dus veel helpende handen”, aldus algemeen directeur Karel Braet.

Onder de koepel van UNIE-K vallen sinds 2005 ook De Waaiberg in Hooglede en ‘t Venster in Izegem. In De Waaiberg verblijven ook volwassenen met fysieke en een meervoudige beperking, maar met meer mogelijkheden. Daar worden dan ook ateliers georganiseerd waarbij onder begeleiding bijvoorbeeld vogelkastjes of kaarsen worden gemaakt. In ‘t Venster verblijven momenteel 35 mensen met een NAH en neurodegeneratieve aandoeningen. Deze entiteit ligt midden in een woonwijk en werkt, mede door die ligging, nauw samen met omwonenden en lokale verenigingen.

Positief in de kijker

Met de aandacht naar aanleiding van de Dag van de Zorg en het bezoek van koningin Mathilde toont de directeur zich opgezet: “Er is van langsom meer belangstelling voor mensen met een beperking. Een initiatief als de Dag van de Zorg zet onze sector op een positieve manier in de kijker. Ook een tv-serie als Down the Road toont wat mensen met een beperking allemaal wél kunnen. Maar onze cliënten kunnen hun stem niet laten horen, daarvoor is hun beperking te ernstig, en dus moeten wij dat voor hen doen. Daarom grijpen we elke kans aan om onze werking kenbaar te maken bij de overheid, maar zeker ook bij het publiek.”

En dat laatste doen ze bij UNIE-K niet alleen door de deuren open te zetten op zondag 16 maart, het hele jaar door ligt de nadruk er op participatie en inclusie. “We proberen onze mensen zo veel mogelijk te betrekken bij de samenleving, door allerlei activiteiten te organiseren. Zo zorgden we ervoor dat Uitwijken, een project dat laagdrempelige cultuur in de Brugse wijken brengt, ook op ons domein werd georganiseerd. Zo maakte een publiek dat niet vertrouwd is met onze werking toch kennis met ons. Of we organiseren wandelingen waaraan iedereen kan deelnemen; ons 16 hectare grote, groene domein is daarbij een troef.”

Uitdagingen

De zorgsector staat vandaag onder druk, en ook UNIE-K staat op dat vlak voor uitdagingen. “Het is bekend dat wie recht heeft op een zorgbudget daar een hele tijd op moet wachten, maar sinds kort moeten ook wij werken met een wachtlijst”, aldus Karel Braet. “We hebben onvoldoende logiesmogelijkheden om aan de huidige vraag naar opvang te beantwoorden. Ook op vlak van personeel staan we voor een groeiende uitdaging. Er gaan veel mensen met pensioen en tegelijk studeren steeds minder jongeren af in de zorg. Tot dusver kunnen wij ons personeelsbestand op peil houden, al is het nu al extra moeilijk om mensen te vinden die kunnen en willen werken met de groep die ook gedragsproblemen vertoont. Die begeleiders worden tenslotte dagelijks blootgesteld aan agressie, wat hun taak bijzonder zwaar maakt.”

Om nu al zo goed mogelijk te anticiperen op die knelpunten treedt UNIE-K ook als organisatie zo veel mogelijk naar buiten. “We zoeken contact met scholen en jeugdverenigingen en zijn aanwezig op festivals en evenementen, om jongeren al vroeg kennis te laten maken met onze sector.”

Maar ook wie gewoon een handje toe wil steken als vrijwilliger is meer dan welkom. Ook daarover kom je alles te weten op de Dag van de Zorg bij UNIE-K Ons Erf, Chartreuseweg 53 in Brugge, op zondag 16 maart van 10 tot 17 uur.

UNIE-K Ons Erf steunen? Surf naar www.uniek.org/nl/over-unie-k/steun