Wie zijn de architecten van de gebouwen van de weireldstad Oarelbeke?

Peter Van Herzeele
Peter Van Herzeele Medewerker KW

Met deze vraag op sociale media ontlokte Mathieu M. misschien een ongewilde pro- en contradiscussie over het al dan niet lelijk zijn van de nieuwe gebouwen op het Marktplein van Harelbeke en het gemis aan groen. Burgemeester Alain Top (S.PA) sust.

Op de Facebookpagina ‘Je bent van Oarelbeke als …’ is er de voorbije dagen veel te doen rond de nieuwe gebouwen op het Marktplein van Harelbeke. Het gaat om het nieuwe gebouw A van Geurst & Schulze, gebouw B van Els Claessens en Tania Vandenbussche en gebouwen C en D van Bart Dehaene.

Gebouwen van Rusland

Zo valt er te lezen: ‘Ja die beige stenen … past toch totaal niet bij da grijs? Foutje van de firma?’, ‘gebouwen van Rusland’, ‘getekend door de generale staf van het leger’, ‘Alcatraz was mooier en gevang van Brugge ook’. ‘Jammer van de mensen die daar woonden. In de huidige appartementen zien ze nu een hoop stenen. Zo’n mooie markt vroeger en nu gevang, lelijk tot op bot. Bestuur?’. Verder staat er onder meer nog te lezen: ‘Doet mij denken aan de gebouwen van de vroegere Oostbloklanden’, en ‘We kunnen Gert Verhulst vragen wie zijn Plopsa hotel plaatst. Die mannen hebben van een grijze blok een leuk gebouw gemaakt’, ‘Een gemiste kans’, ‘beetje oubollig en een gemiste kans om Harelbeke weer op de kaart te zetten’, ‘wie koos die blokkendoos’.

Er valt ook enig positief antwoord te noteren van Steven D. “Degenen die het kopen is omdat ze er willen wonen ook. Je moet niet beginnen over de mensen die in de bestaande appartementen wonen en er nu moeten op kijken. Die oude gebouwen zijn ook niet het toonbeeld van wat mooi is. Ik denk dat het project op zich voldoende draagkracht had, maar de uitvoering daarvan laat duidelijk te wensen over.”

Te weinig groen

Verder gaat het ook over een gemis aan groen, een troosteloze vlakte, de vraag of er nog een markt terugkomt. De vraag welke stadsbestuurscoalitie de studieopdracht en later de bouwtoelating gaf, wordt ook gesteld. Het gaat duidelijk over de keuze van het concept, het plan en de keuze van de architect. ‘Zijn kazerne’ luidt het op Facebook.

(Lees verder onder de foto)

Oud schepenhuis
Oud schepenhuis

De stijl van het oud schepenhuis, annex Vredesgerecht, moest volgens Erfgoed en de Vlaamse bouwheer terug te vinden zijn in het nieuwe concept van De Nieuwe Markt.

Derde lelijkste marktplein

Burgemeester Alain Top van de huidige coalitie S.PA/Groen en CD&V heeft weet van de controverse en geeft tekst en uitleg. Het verhaal van het nieuwe marktplein begon in 2007 en duurde tot 2014 toen de plannen definitief werden. Voormalig schepen Filip Kets gaf in 2007 de insteek. Hij vond dat er iets mocht gedaan worden rond het marktplein dat ooit bestempeld werd als ‘het derde lelijkste marktplein van Vlaanderen’.

“Het Chinees restaurant en enkele winkelpanden in het mini shoppingcenter op de markt vonden geen huurder meer. Een tweede later punt was ook de vernieuwing van de Leieboorden die we wilden realiseren. Het plan is een combinatie van beide geworden”, duidt de burgemeester. Er werd een studie aangevraagd hoe de Leieboorden en het marktplein konden ingevuld worden. De stad nam ook contact met de Vlaamse bouwheer en Erfgoed.

Referentie naar de oude patriciërswoningen

“De Vlaamse bouwheer vond dat we de drie assen die door Harelbeke lopen – de Leie, de spoorweg en de N43 – met elkaar moesten verbinden via ‘bruggen’. Dat kon door onder meer de Leie ‘dichter’ bij de stad te brengen.” De stad vroeg ook aan Erfgoed of het afgebroken oud schepenhuis al dan niet moest terugkeren. “Het antwoord was neen. We kregen wel de raadgeving dat het visuele aspect van de gebouwen op het Marktplein een weerspiegeling moest zijn van het oud schepenhuis: dezelfde raamhoogte, verticale ramen, een plint in een andere kleur en dezelfde vorm en bouwstijl. Er was ook een referentie naar de oude patriciërswoningen en burgerhuizen in de Markstraat zoals het gebouw van de politie, Ons Huis en het huis van de notaris.

Private partner

Voor de realisatie van de nieuwbouwblokken en de binnenhof op het Marktplein zocht de stad een private partner. “De procedure verliep in verschillende fasen. In de eerste fase werden uit de inschrijvingen vier kandidaten door een jury geselecteerd op basis van hun financiële draagkracht, ervaring en visie op het stadsvernieuwingsproject. In een tweede fase werkten de kandidaten het project op het Marktplein concreet uit: technisch, architecturaal, financieel. Het moest ook duurzaam en betaalbaar zijn.”

Uiteindelijk werd het project in 2015 aan één kandidaat toegewezen: Immogra. Daarna moest er ook een RUP (Ruimtelijk Uitvoerings Plan) onder de noemer Het Vrije, de naam van de nieuwe markt, opgemaakt worden en er volgden info- en participatiemomenten met inspraak van de bewoners.

Nooit tegenkantingen

“Daar werden nooit opmerkingen of tegenkantingen geformuleerd. Het project werd met een grote meerderheid goedgekeurd door de gemeenteraad“, aldus Alain Top. De naam ‘Het Vrije’ werd intussen ingeruild voor de duidelijke naam ‘De Nieuwe Markt’. “Ik begrijp dat kleuren en smaken verschillen. De ontwikkelaars, aannemers en architectenbureaus hebben en hadden ook hun inbreng. Het ontwerp dat nu bijna afgewerkt is, voldoet aan alle normen en raadgevingen. Wat groen betreft: er wordt aan gewerkt maar het moet allemaal betaalbaar blijven. Nog een beetje geduld en alles is afgewerkt. Een grote toegankelijkheid, meer groen, waterpartijen en gevels en muren die gevoegd zijn, zullen een totaal ander beeld geven eens het plaatje helemaal af is.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier