West-Vlaamse Britten over hun verscheurde land: to Brexit or not to Brexit… of wuk?

(illustratie Getty Images/iStockphoto) © Getty Images/iStockphoto
Gillian Lowyck

Bijna drie jaar geleden stemden de Britten voor een uitstap uit de Europese Unie. Ook na het flexibele uitstel tot 31 oktober blijft de onzekerheid voor heel veel mensen groot. Wij klopten aan bij twee West-Vlamingen die van Engeland hun thuis maakten. Hoe kijken zij naar hun land in chaos?

“Als alles hier misloopt, verhuis ik gewoon terug naar België”

Voor Julie Viaene was verhuizen naar Engeland een logische stap. Haar vriend is Brits, zij spreekt goed Engels, waarom niet dus? Maar Julie mist het leven in België heel hard. Op haar werk werd ze al eens uitgescholden, gewoon omdat ze van het buitenland afkomstig is… “Ik heb het gevoel dat alles in België makkelijker was.”

Julie Viaene (25) is afkomstig van Gistel en woont al een goede twee jaar in het Verenigd Koninkrijk. Ze woont er samen met haar vriend Ajay in Fareham, een stadje in het zuiden van Engeland. “Ik ben eigenlijk naar Engeland verhuisd omdat mijn lief een Brit is”, opent Julie. “Mijn ouders waren aan het scheiden en het huis waar ik ben in opgegroeid was verkocht. Ik had op dat moment ook geen job, dus ik dacht: ‘waarom niet?’. Mijn vriend spreekt geen Nederlands en ik spreek wel Engels, dus was de keuze snel gemaakt.”

Julie Viaene uit Gistel woont in York met haar vriend Ajay Foster.
Julie Viaene uit Gistel woont in York met haar vriend Ajay Foster.© GF

In het dagelijks leven is Julie voornamelijk bezig met werken. “Ik ben aan de slag als Team Leader/Duty Manager in een zwembad en sportcentrum waar ik ook redder ben. Ik werk tussen 38 en 45 uren per week, meestal van 5.30 uur ‘s morgens tot 15.30 uur of van 15 uur tot 23.30 uur ‘s avonds. Of ik hier graag woon? Ik heb zo mijn momenten. Ik heb het gevoel dat alles in België makkelijker was. Niet echt door dat hele Brexit-gedoe, maar ik denk dat het vooral te wijten valt aan het feit dat ik daar alles al kende. Hier is alles nieuw en moet ik nog veel leren.”

“Op sommige vlakken is het leven helemaal anders dan in België, maar doorgaans is het toch wel hetzelfde. Opvallend is wel hoe veel meer sociaal de mensen hier zijn. En ik kan hier gratis naar de dokter, maar het kan dan soms wel een maand duren vooraleer je een afspraak hebt. Hier kan je ook de meeste medicatie gewoon in de supermarkt kopen.”

Domme beslissing

De Brexit is ook bij Julie en Ajay thuis een veelbesproken onderwerp. “Maar mijn vriend is er meer mee bezig dan ik”, vertelt Julie. “Er zijn wel redelijk veel mensen op mijn werk die me erover aanspreken. Ze stellen vragen of zeggen dat het een domme beslissing was. Ik vraag soms wel aan mensen wat ze er allemaal van denken of waarom ze uit de Europese Unie willen stappen. Ik heb nog maar één negatieve ervaring gehad. Een man die wist dat ik buitenlands was, werd zeer agressief en begon mij uit te schelden. Gewoon omdat ik een accent heb… Grappig genoeg denken de mensen hier dat ik een Schot ben!”

“Uiteindelijk ben ik, twee jaar geleden, heel gemakkelijk binnen geraakt”, gaat Julie verder. “Als je van de EU bent, mag je hier gewoon komen wonen en werken. Het enige dat je moet doen is je inschrijven bij de Belgische ambassade in Londen. Momenteel kan je een citizenship aanvragen zodat je hier kan blijven na de Brexit. Maar weet je, ik denk altijd dat ik gewoon terug kan verhuizen naar België als alles hier mis loopt. Het enige probleem is dan mijn Britse vriend in het land krijgen…”

Jägermeister is al gestopt met het verkopen van hun drank aan een van de bekendste ketens van pubs

Hoe zal het leven er ná de Brexit uitzien? “Ik hoop dat er niet al te veel verandert“, zegt Julie. “Veel bedrijven gaan stoppen met het leveren van bepaalde producten. Zo is Jägermeister al gestopt met het verkopen van hun drank aan een van de bekendste ketens van pubs. Tot groot verdriet van de meeste Britten… En verscheidene autofabrikanten hebben hun kantoren en fabrieken in Engeland gesloten, waardoor veel mensen nu hun job kwijt zijn.”

Blijven wonen in Engeland na de Brexit is voor Julie geen vereiste. “Ik mis België enorm“, bekent ze. “Ik mis vooral al mijn vrienden en familie. Ze komen natuurlijk regelmatig op bezoek, maar het is toch niet hetzelfde. Ik zou héél graag terug komen, maar niet totdat mijn vriend Nederlands kan. Ik zou graag willen dat hij zijn plan kan trekken, zoals ik hier heb moeten doen”, besluit Julie.

“Er is niet veel meer om over te praten”

Liselotte Tinel.
Liselotte Tinel.© GF

Liselotte Tinel heeft er al heel wat avonturen opzitten. Op haar 23ste liet ze West-Vlaanderen achter zich, woonde ze in Frankrijk en reisde voor haar job zelfs tot in Antarctica. Vandaag woont ze in York, in het noorden van Engeland. Een plek waar ze samen met haar zonen tot rust komt en waar ze heel graag nog langer zou blijven. Als de Brexit geen roet in het eten strooit, tenminste.

Liselotte Tinel (39) heeft haar roots in Lendelede en Sint-Eloois-Winkel. Sinds 2016 woont ze in York, in het noorden van Engeland, samen met haar twee zonen Edgar (16) en Basil (13). Voor ze het Kanaal overstak, had ze West-Vlaanderen al een tijdje achter zich gelaten. “Toen ik 23 was, volgde ik mijn toenmalige echtgenoot naar de Auvergne in Frankrijk“, vertelt Liselotte. “Ik heb daar dan verdere studies gedaan en uiteindelijk een doctoraat in de chemie afgelegd aan de Universiteit van Lyon in 2015.”

Ik hoop dat er een nieuw referendum wordt georganiseerd

Liselotte bestudeerde tijdens haar doctoraat fotochemische reacties aan het oppervlak van de oceaan en hoe die de samenstelling van de atmosfeer kunnen beïnvloeden. “Ik wilde nadien een goede post-doctorale onderzoekspositie vinden, in een gereputeerd labo”, gaat ze verder. Ik vond al snel een positie in het team van Prof. Lucy Carpenter in het Wolfson Atmospheric Chemistry Laboratory aan de Universiteit van York.”

Liselotte heeft een echte internationale job. Naast experimenten in het labo doet ze ook veldwerk en reist ze mee aan boord van een onderzoekschip om metingen te doen in de Indische en Zuidelijke Ocean, tot in Antarctica. En ook naast haar job is ze druk bezig. Momenteel is Liselotte aan het trainen voor haar eerste triatlon.

Bier

“Ik kende York totaal niet voordat ik de job aannam, maar een weekendje op verkenning overtuigde me onmiddellijk”, vertelt Liselotte enthousiast. “York is een heel mooi omwald oud stadje, waar de stadwallen nog grotendeels intact zijn. De stad wordt gedomineerd door een grote kathedraal, de Minster en is opgedeeld door twee rivieren, de Foss en de Ouse, die regelmatig voor overstromingen zorgen. Het zou hier nog wel eens durven regenen”, knipoogt ze.

“En zo verhuisden we dus in de zomer van 2016 naar York. Mijn kinderen gaan hier naar gewone middelbare scholen en spreken inmiddels prima Engels. Grappig detail: mijn oudste zoon heeft een Frans accent als hij Engels spreekt en mijn jongste zoon niet, omdat Basil nooit echt Engels geleerd had in Frankrijk.”

Mijn grootste vrees? De economische situatie van het Verenigd Koninkrijk.

Wat Liselotte opvallend vindt, is dat de mensen erg beleefd en respectvol zijn. “En hier in York zijn ze zeer behulpzaam“, knikt ze. “Wat me nog opviel bij mijn verhuizing? De ‘pub’-cultuur is iets waar ik moest aan wennen, maar dat ik nu zeker weet te appreciëren. Het is een soort van ‘institutie’ om met collega’s op vrijdagavond naar de pub te gaan. Daar drink je dan natuurlijk ‘ales’ en hoewel Engels bier in België een eerder slechte reputatie heeft, kan ik niet ontkennen dat er hier ook heel lekkere bieren zijn ook en een enorm aanbod en variëteit.”

En de Brexit? “We praten over Brexit, maar er is niet veel meer om over te praten”, zegt Liselotte gelaten. “Ik heb de petitie tegen de Brexit ondertekend en ben nog altijd hoopvol dat er een nieuw referendum wordt georganiseerd waarna de Brexit misschien zou kunnen afgeblazen worden. Ik ben nogal ongerust over de Brexit, zoals heel veel mensen hier.”

Poespas

Liselotte en haar gezin ondervinden rechtstreeks de gevolgen van de Brexit. “Ja, want wij reizen elke vakantie naar België of Frankrijk. Nu kan dat zonder veel poespas, maar het zou heel goed kunnen dat we binnen een paar weken een internationaal paspoort nodig hebben daarvoor. Mijn kinderen hebben dat niet en dus zou het kunnen dat we niet naar onze familie kunnen tijdens de paasvakantie. Ik kan geen paspoort meer aanvragen tegen die tijd, dus dat blijft spannend…

“Ik heb een aanvraag gedaan voor een pre-settlement status. Dit betekent dat ik tenminste kan aantonen dat ik al zolang in het Verenigd Koninkrijk woon, zodat wanneer de wetgeving verandert, ik makkelijker een verblijfsvergunning kan aanvragen”, legt Liselotte uit. “Alle burgers van EU-landen zullen moeten een settlement status aanvragen, die ze automatisch zouden moeten krijgen indien ze hier al vijf jaar wonen. Dat is niet zo in mijn geval, maar ik kan dus wel een pre-settlement status aanvragen.

We wonen hier heel graag, hoewel de winters soms wel lastig zijn door de lange, donkere dagen.

“Mijn grootste vrees? De economische situatie van het Verenigd Koninkrijk. Als er geen overeenkomst gevonden wordt en er een harde Brexit komt, zouden bijvoorbeeld alle invoertaksen een felle prijsverhoging kunnen betekenen voor de meeste producten, onder andere voeding. Dat zou heel lastig kunnen worden. En omdat ik vaak reis, ben ik natuurlijk ook bezorgd over de devaluatie van de pond tegenover andere munten.”

“We wonen hier heel graag, hoewel de winters soms wel lastig zijn door de lange, donkere dagen. York ligt namelijk op dezelfde breedtegraad als het zuiden van Denemarken. Ik mis België op zich niet echt, maar wel mijn familie en vrienden natuurlijk. Ik kwam oorspronkelijk naar York voor twee jaar maar kijk: ik ben hier intussen al bijna drie jaar en ik zou het niet erg vinden nog langer te blijven.”