Welkom in de enige stad waar niemand trouwde: “Liever geen huwelijk dan één scheiding”

Hoewel het aantal huwelijken jaar na jaar daalt, werden de woorden ‘ja, ik wil’ in 2019 toch nog 4.364 keer uitgesproken in het West-Vlaams. Alleen in Mesen bleef het stil in de trouwzaal. In de kleinste stad van België stapte vorig jaar niemand in het huwelijksbootje, een unicum. Toch laat burgemeester Sandy Evrard het gebrek aan huwelijken niet aan zijn hart komen. “Nooit met ruzie gaan slapen, dat is mijn ultieme tip aan koppels.”

Twee mooie, lichtrijke trouwzalen hebben ze in Mesen, één in het nieuwe stadhuis en één in het authentieke net aan de overkant van de Markt. Sandy Evrard (MLM), intussen bijna twintig jaar burgemeester, neemt ons maandagmiddag gezwind mee naar de oude, de échte trouwzaal. “Hier op het podium stellen we ons dan op”, toont hij. “De ambtenaar van burgerlijke zaken en ikzelf aan de ene kant van de tafel, het gelukkige koppel aan de andere kant. En het publiek beneden. Elke keer weer is het een mooi moment.”

Alleen, van huwen is hier vorig jaar niet al te veel in huis gekomen. Eigenlijk zelfs helemaal niets. Mesen is de enige stad of gemeente in heel het land waar in 2019 niet één burgerlijk huwelijk werd voltrokken, zo blijkt uit de statistieken van het Belgisch statistiekbureau Statbel.

Burgemeester Evrard glimlacht. “Dat klopt, we hebben het zelf ook nog even gecheckt bij onze administratie. Trouwen is nu eenmaal overal wat minder hip dan vroeger. Waarmee ik niet wil gezegd hebben dat wie vandaag voor het huwelijk kiest niet hip kan zijn. (lacht) Nu ja, nul is heel weinig, hé. Maar in een kleine stad als de onze kan dat wel eens gebeuren. Met één cijfer meer of minder, schuiven wij altijd helemaal op in alle soorten statistieken. Daar heb ik al mee leren leven.”

Eén grote familie

Mesen, officieel de kleinste stad van ons land, telt exact 1.051 inwoners. “Netjes verdeeld over 525 vrouwen en 526 mannen”, voegt de burgemeester er meteen uit het hoofd aan toe. Hij kent iedereen in zijn stad: jong of oud, recent verhuisd of er al decennia gevestigd. Het grootste voordeel dat een burgemeester kan hebben, klinkt het. “Mesen is één grote familie. Ik denk niet dat je elders zo’n goede band kan hebben met elkaar als wij die opbouwen. Ik ben op elke babyborrel uitgenodigd, kan bij elk huwelijk aanwezig zijn. Daar zie ik andere burgemeesters niet toe in staat. Wat je natuurlijk ook hebt: in Mesen zijn er heel weinig va et vients, dat is nu eenmaal een feit. Er zijn niet heel veel mensen die naar hier komen wonen, maar ook niet heel veel mensen die vertrekken.”

Eerst samenwonen

Vooral op het aantrekken van jonge mensen probeert het stadsbestuur de laatste jaren stappen te zetten. Met succes, zo benadrukt de burgemeester. “Wij zagen de bevolking almaar vergrijzen, wat natuurlijk niet meteen bevorderlijk is voor de toekomst van je stad. We moesten iets doen om Mesen aantrekkelijker te maken. Dankzij onze initiatieven op vlak van wonen en cultuur zijn we er tussen 2012 en 2018 beetje bij beetje in geslaagd om 15 procent nieuwe inwoners te winnen. Het is gelukt om vooral jonge gezinnen, al dan niet met kleine kinderen, naar hier te lokken. Daar mogen we wel trots op zijn.”

“Na elk huwelijk speel ik op de Lotto met de trouwdatum van het koppel” – Sandy Evrard, burgemeester Mesen

Maar jonge gezinnen betekent dus niet meteen dat er veel trouwfeesten mogen worden voorbereid. “Ik zie dat bij mijn eigen kinderen ook: twintigers en jonge dertigers kiezen er vandaag voor om eerst samen te wonen vooraleer ze de stap naar het huwelijk zetten. De Mesenaar is op dat vlak misschien nog iets voorzichtiger dan wie elders in West-Vlaanderen woont. Uiteindelijk is het huwelijk toch nog altijd iets heel bijzonders. Daar kan en mag je niet licht over gaan. Het is zo veel meer dan een vodje papier, een handtekening en gelukwensen van de burgemeester.”

Beterschap op komst

“Weet je,” zegt burgemeester Evrard plots, “ik durf de vergelijking maken met wijn. Voor de huwelijken was 2019 een slecht wijnjaar, maar we hebben hier wel bijzonder veel geboorten gehad. Voor die druiven was het een exceptioneel goed jaar. Vorig jaar zijn er 13 kindjes bijgekomen en zolang dat het geval is, maak ik me hoegenaamd geen zorgen. Wie hier is komen wonen, was dus ofwel al getrouwd en dacht aan kinderen. Of ze beginnen eerst aan kinderen en praten dan pas over trouwen. (lacht) Op dat vlak ben ik een rasecte liberaal: iedereen doet wat hij of zij graag doet. Het is mij allemaal goed, zolang ze maar gelukkig zijn.”

Waar 2019 nog weinig soeps was in de trouwzaal, beloven 2020 en zeker 2021 betere wijnjaren te worden. Dit jaar mocht de burgemeester al twee koppels in de echt verbinden, voor volgend jaar staan al vier huwelijken op de Mesense kalender. “Volgend jaar doen we dus mee voor de prijzen in de lijst van het aantal getrouwde koppels”, gniffelt Sandy Evrard. “Neen, ik heb veel liever een huwelijk minder, dan dat er een scheiding komt. Van alle mensen die ik in de voorbije twintig jaar heb mogen huwen, zijn er misschien twee of drie koppels uit elkaar. Hoe minder scheidingen, hoe liever ik het heb.”

Spelen op de Lotto

“Natuurlijk kijk je uit naar een huwelijk, zeker als je er zo weinig hebt. Er is weinig mooiers dan twee gelukkige mensen nog gelukkiger te zien. Ik maak er ook altijd mijn werk van, probeer een heel verhaal te maken voor en over het koppel. En dat wordt wel geapprecieerd, dat merk je”, zegt Sandy nog. “Ken je het verhaal van de notenkraker en de kurkentrekker? Dat zijn de enige twee instrumenten die een koppel nodig heeft in de keuken. Een notenkraker om de harde noten te kraken. En een kurkentrekker om nadien met een goed glas wijn het opnieuw goed te maken. Nooit met ruzie gaan slapen, dat is mijn ultieme tip aan de koppels die voor me zitten.”

Maar zijn mooiste specialleke spaart burgemeester Evrard tot het einde. “Ik vraag altijd wat ik hen wensen mag: een villa in het zuiden van Spanje, een sjieke auto, een wereldreis, noem maar op. Ik zeg dan: ik wil dat voor jullie mee helpen realiseren. En niet alleen voor jullie, ook voor mezelf. Dan zie je die blikken van hoe gaat hij dát doen? (lacht) Na elk huwelijk speel ik dan op de Lotto met de datum, het uur en het huisnummer van het koppel. Eén keer voor hen en één keer voor mezelf. Mocht het dan prijs zijn, hoeven ze niet te delen met me. Het enige probleem: ik heb nog nooit gewonnen!” (lacht luid)