Website brengt het verhaal van Cyriel en Constant Deruytter, twee Zarrense broers in de Grote Oorlog

Fonds Cyriel & Constant Deruytter. (Familiearchief Deruytter)
Redactie KW

In het kader van 11 november, Wapenstilstand, is de website www.cyrielderuytter.be gelanceerd, die het verhaal brengt rond Cyriel en Constant Deruytter. We leren deze Zarrense broers kennen aan de hand van een toegankelijk geschreven levensverhaal, authentieke frontbrieven en veel fotomateriaal. Cyriel sneuvelde in 1918, Constant werd later burgemeester van Zarren (1947-1964).

Het initiatief komt van auteurs en historici Barbara Deruytter en Brecht Deseure. Zij groeiden op met verhalen over Cyriel Deruytter, de mysterieuze broer van hun overgrootvader Constant. Cyriel was gesneuveld in de Eerste Wereldoorlog en lag begraven op de militaire begraafplaats van Houthulst. Zijn ingekaderde portret sierde het huis van Barbara’s grootouders in Oostende. Zijn gepubliceerde biografie uit 1922 werd met religieuze eerbied bewaard in het huis van Brechts grootouders in Zarren.

Misschien speelden die verhalen wel mee in de beslissing van Barbara en Brecht om allebei geschiedenis te studeren. Vandaag hebben ze het verhaal van hun overgrootoom Cyriel kunnen reconstrueren aan de hand van zijn frontbrieven. De brieven van Cyriel Deruytter, samen met zijn levensverhaal en veel foto’s, zijn vanaf nu voor iedereen toegankelijk op www.cyrielderuytter.be.

Veel idealisme

Toen Cyriels brieven boven water kwamen, kon het verhaal achter de geïdealiseerde frontsoldaat eindelijk worden gereconstrueerd. Uit Cyriels brieven spreekt enorm veel idealisme: hij was vaderlandslievend, katholiek en Vlaamsgezind. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was hij 20 jaar; hij meldde zich vrijwillig aan bij het Belgisch leger om het vaderland te verdedigen.

Dit tot groot verdriet van zijn broer Constant: de twee broers waren samen met veel andere Zarrenaars naar Frankrijk gevlucht. De rest van het gezin bleef achter in bezet België en zou hen gedurende vier lange jaren niet meer terugzien. De jonge Constant moest het dus alleen zien te redden, tot ook hij in 1917 werd opgeroepen voor de legerdienst. De twee broers onderhielden een intense correspondentie waarin ze lief en leed met elkaar deelden.

Gesneuveld

Behalve met Constant correspondeerde Cyriel ook met vroegere studiegenoten en met strijdmakkers. De brieven van en aan Cyriel onthullen veel over het harde soldatenleven, over het leven aan het front, over de frustraties onder de (vaak Vlaamsgezinde) soldaten, maar ook over hun persoonlijke twijfels en intense vriendschappen.

In het leger kreeg Cyriel de kans om zijn idealisme in de praktijk te brengen. Hij verklaarde meermaals zijn bereidheid om te sneuvelen voor God en vaderland. Als ordonnans van de aalmoezenier en als brancardier nam hij grote risico’s om zijn gewonde medesoldaten te helpen.

Die taak werd hem uiteindelijk fataal: op 29 september 1918 stierf hij tijdens het geallieerde eindoffensief in Poelkapelle. Zes weken later werd de wapenstilstand getekend. In de jaren na de oorlog genoot Cyriel Deruytter een zekere bekendheid als oorlogsheld, nadien verwaterde de herinnering aan hem stilaan. Tot nu dus.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier