Wat met Moederdag als mama er niet meer is?

© Davy Coghe
Ilse Naudts

Een extra knuffel voor mama. Een ontbijt en een boeketje bloemen… Die moederdagtradities zijn niet voor iedereen evident. Het gezin Duchateau ‘viert’ zondag voor de vierde keer zonder mama Melanie Bonny. “De cadeautjes die de kinderen maken op school, brengen we samen naar het kerkhof. En zelf gaan we op reis. Een traditie die begonnen is toen mijn oudste zoon Matti nog in de kleuterklas zat”, zegt Maxim Duchateau (42), papa van Matti (7) en de tweeling Sem en Olivia (5).

Het is een bewogen week voor Maxim Duchateau. “Club Brugge is mijn ploeg. Ik ben een echte supporter. Maar toen ik die hooligans zondag zag dansen boven de asurne van Melanie, werd ik toch kwaad. Een beetje respect mag toch wel. Ik ben vandaag met de kinderen een bloemetje gaan brengen. Er is gelukkig niets beschadigd.” Maar het lastigste moment deze week wordt ongetwijfeld zondag. “Moederdag blijft confronterend.”

Maxim en Melanie, Matti en de tweeling Sem en Olivia. Een gezellig huis in Sint-Andries. Het perfecte gezinnetje. Maar het lot besliste er anders over. Papa Maxim en de drie kinderen moesten verder zonder mama Melanie.

Tijdens de zwangerschap van onze tweeling is bij Melanie een melanoom verwijderd“, vertelt Maxim. “Ze hebben toen niet bestraald omwille van de zwangerschap, maar het melanoom gewoon iets dieper weggesneden. Bij een controle na de geboorte, in april 2013, werd er niets verontrustend meer gevonden. Tot ze, in oktober, plots hevige pijn kreeg in haar been. De kankercellen hadden de weg naar de klieren daar gevonden. We werden doorverwezen naar Gent, dan naar Brussel. Melanie kreeg een remmend product, maar de behandelende artsen lieten ons toen al weten dat de kanker zou terugkeren.”

Altijd blijven hopen

“Die zomer zijn we nog naar Spanje geweest. Een fantastische reis. Ze was echt gelukkig. Maar een paar weken nadien is alles plots verergerd. Ze kreeg overal pijn. Op een bepaald moment lag ze zelfs op de grond van de pijn. Weer werd ze vanuit Brugge naar Brussel overgebracht. Het ging echt niet goed. Toch zijn we altijd blijven hopen. Een experimenteel product zou redding brengen, vertelden de dokters ons. Melanie was een vechter. En de dokters hadden tegen mij ook nooit het woord ‘terminaal’ uitgesproken. Ik heb altijd geloofd dat ze het zou halen.”

Sem en Olivia zetten hun eerste stapjes. Wil je het filmen? vroeg Melanie. Ze heeft dat filmpje nooit meer gezien

Tot een echt afscheid is het nooit gekomen. “Er moest vocht van haar longen gehaald worden. Net voor die operatie had ik haar nog gebeld om te vertellen dat Sem en Olivia hun eerste stapjes hadden gezet. Allebei op dezelfde dag. Wil je het filmen? vroeg Melanie. Ze heeft dat filmpje nooit meer gezien. Dat vreet nog altijd aan me. Want na die laatste operatie had ze zoveel pijn, dat de dokters haar volledig moesten verdoven. Geen laatste woorden. Niets meer voor de kinderen. In de nacht van 1 op 2 november 2014 is ze gestorven. Ze was 32.”

“Haar verjaardag, de dag van haar overlijden, en natuurlijk ook Moederdag. Dat zijn lastige dagen voor mij. Ook op kleine uitstapjes met de kinderen heb ik het soms moeilijk. Als ik een gezinnetje zie met mama, papa en de kindjes dan voel ik een steek. Jaloezie, gemis… Ik kan het gevoel niet echt omschrijven, maar het raakt me echt. Maar aan mijn kinderen toon ik dat niet.”

Matti was 4 toen zijn mama stierf. “Ik ging ‘s anderendaags met hem naar het Tillegembos om tijdens een wandeling te vertellen dat zijn mama dood was. Hij speelde gewoon verder. Erg, vond ik. Maar volgens de therapeut was dat perfect normaal. Op die leeftijd beseffen ze zulke dingen nog niet. Hij herinnert zich nog vaag dingen van zijn mama. Maar deze periode is moeilijk voor hem.”

“Matti zag er echt tegenop om naar school te gaan rond Moederdag. In de klas draaide die weken alles rond het thema ‘mama’. En hij kon er weinig of niets over vertellen. Niet dat hij Melanie zelf op dat moment echt miste, maar vooral het hebben van een mama. De andere kindjes hebben dat en ik niet.

Heel soms denk ik: eigenlijk was ik beter gestorven dan Melanie. Ze was echt een supermama

Zo groeide bij het gezin de traditie om in deze periode op reis te gaan. “Matti zat echt slecht in zijn vel. Dus de dokter vond het te verantwoorden om een afwezigheidsattest om psychologische redenen te schrijven. En ondertussen is het een mooie traditie geworden. We huren nu een huisje in een vakantiepark in Zeeland voor wat quality time met het gezin.”

Herinneringsboekje met foto’s

Geen vlucht voor de herinneringen. Want mama gaat mee. “De kinderen hebben elk een herinneringsboekje in knuffelstof met foto’s van mama in. Dat nemen ze overal mee. Elke avond gaat het mamaboekje mee naar bed en het gaat dus ook mee op reis.”

In het huis in Sint-Andries is er ook een herdenkingshoekje voor Melanie. Een foto, een kaarsje, een bloem. “Het is een plekje dat we allemaal koesteren. De laatste tijd is Olivia er erg mee bezig. Ze is heel aanhankelijk tegenover andere mensen. Knuffelt eigenlijk gelijk wie. En onlangs zei ze nog:ik wil een mama. Tijdens de voetbaltraining van Maxim plukte ze madeliefjes en paardenbloemen voor Mel.”

(lees verder onder de foto)

Papa Maxim Duchateau knuffelt Sem en Olivia. Matti hangt een bloemetje aan de herdenkingssteen van zijn mama.
Papa Maxim Duchateau knuffelt Sem en Olivia. Matti hangt een bloemetje aan de herdenkingssteen van zijn mama.”© Davy Coghe

In kleine, alledaagse dingen houdt Maxim de herinnering aan Melanie levend. “Als ik er een liedje speel dat Melanie graag hoorde, dan maak ik de kinderen daar attent op. Gisteren kwam de zus van Mel eten en hebben we ‘het Mela-gerechtje’ gemaakt. Een pikante curry met kip en tomaten. Dat at ze dolgraag. Het is nog iets te pikant voor Matti, Sem en Olivia, maar ze vinden het wel leuk dat we zoiets vermelden. Dit vond mama leuk. Dit vond mama niet leuk.”

Tegenover de buitenwereld is Maxim minder open. “Dit interview was voor mij niet evident. Ik zoek liever geen aandacht. Ook als de kinderen op het kerkhof tegen ‘vreemden’ zeggen: Wij gaan naar onze mama, heb ik dat liever niet. Onze kat is nu vier dagen vermist. En Matti zei dit weekend tegen compleet onbekende mensen: Wij hebben toch nooit geluk. We zijn al onze mama kwijt en nu nog onze poes ook.Op zulke momenten voel ik me wel wat ongemakkelijk. Thuis wil ik heel open zijn en mogen ze alles vragen. Maar tegenover anderen wil ik niet te ‘zielig’ overkomen. Al hebben de kinderen dat misschien wel nodig om hun gevoelens te ventileren.”

Mel beslist

“Mijn vrienden en familie zeggen dikwijls dat ik hen verbaasd heb. Ze hadden gedacht dat ik compleet zou instorten. Maar als je van je kinderen houdt, ga je door.” Het gemis van een klankbord in de opvoeding is het moeilijkste.

Dikwijls denk ik: Wat zou Mel gedaan hebben? Ik vertrouwde Melanies instinct beter dan het mijne

Het opvoeden op zich vind ik niet zo lastig. Keuzes maken wel. Omdat ik daar niet zo goed in ben. Als ik zwart dacht, zei Melanie altijd wit. En ze had meestal gelijk. Zelfs nu hou ik daar nog rekening mee. Wat zou Mel gedaan hebben? De tweeling is op school gesplitst. Ze zitten elk in een andere klas. Zelf was ik daar eerst niet zo voor te vinden.”

Maar Melanie zou dat volgens mij wel een goed idee gevonden hebben, dus ben ik haar toch gevolgd. En het blijkt een superkeuze. Ze maken nu elk hun eigen vriendjes. Ontwikkelen hun eigen karakter. Matti voetbalt, Sem wil graag judo doen en voor Olivia twijfel ik tussen turnen en dansen. Zelf wil ze dansen, maar ik vind turnen meer iets voor haar. Ik weet nog niet wat het zal worden. Ik vertrouwde Melanies instinct beter dan het mijne.”

“Heel soms denk ik: eigenlijk was ik beter gestorven dan Melanie. Ze was echt een supermama. Ze genoot intens van het mama zijn. Ging door het vuur voor onze kinderen. Misschien zouden Olivia, Sem en Matti beter af zijn met haar dan met mij? Zo mag je natuurlijk niet denken. Maar ik ga soms wel flippen als ik denk over de vraag Wat als er met mij iets gebeurt?Vroeger had ik soms een zware voet. Maar te hard rijden doe ik nu nooit meer. Zelfs als ik zelf een simpel griepje heb, kan ik beginnen panikeren.”

Vroeger had ik soms een zware voet. Maar te hard rijden doe ik nu nooit meer

“Over de kinderen ben ik, na wat er gebeurd is met Mel, veel bezorgder. Alleen de beste zonnecrème van de apotheker is goed genoeg. Als ze pijn hebben, zal ik sneller naar de dokter gaan dan andere ouders. Sem heeft nu een klein vlekje. Maar ik weet niet of het van een val is of van iets anders. Ik ga er morgen toch eens mee naar de dokter.”

In andere dingen geef ik de kinderen dan weer meer vrijheid. “Sommige vrienden verklaren mij voor gek, maar Matti rijdt alleen met de fiets naar school: de straat over, door de paadjes aan het Jan Breydelstadion en dan weer een straat over tot aan school. Ik sta dan wel met mijn auto te wachten tot hij uit het wegeltje komt en hou hem zo een beetje in de gaten. Maar hij moet dat toch leren? Als ik mijn drie kinderen meeneem naar festivals, dan laat ik ze ook vrij op ontdekking gaan. Daarin ben ik dus minder ‘overbeschermend’. Je kan je kinderen toch niet opsluiten?”

Wat met Moederdag als mama er niet meer is?
© Davy Coghe

Supervrienden

Als papa alleen krijg je automatisch veel hulp. “In het begin stonden ze constant met potten spaghetti voor de deur. Met de allerbeste bedoelingen, maar ik kan natuurlijk wel mijn eigen potje koken. In nood leer je je vrienden kennen, zegt men wel eens. Ik heb ontdekt dat ik ontzettend veel mensen heb om op te bouwen. Die heb je ook nodig.”

“Pretparken zijn bijvoorbeeld niet leuk om alleen te doen. Ik kan de kleintjes niet zomaar achterlaten wanneer ze niet op een attractie mogen waar Matti wel al op wil. Er gaat ook veel geld weg aan babysits. Ik heb superveel geluk met mijn omgeving, maar je kan ouders en vrienden niet constant lastigvallen.”

“Ook de familie en vrienden van Mel zijn fantastisch. Feestjes, communies… ze blijven mij uitnodigen. Zelfs voor het kopen van de outfits voor de kinderen kan ik op hen rekenen. Je kent dat: een man alleen… Ik heb niet zo’n goede smaak, zij wel. Dus ik geef de vriendinnen van Mel gewoon een kledingbudget. Zij doen elk seizoen inkopen voor mijn kindjes. De ‘mamaboekjes’ van de kinderen waren ook een cadeau van Mels vriendinnen. Een prachtcadeau toch? Ik ben heel dankbaar dat die contacten niet verwaterd zijn. Misschien zijn ze wel sterker geworden. Vrienden op wie ik kan rekenen. Die voor mij door het vuur gaan.”

Je kent dat: een man alleen… Ik ik geef de vriendinnen van Mel een kledingbudget. Zij doen elk seizoen inkopen voor mijn kindjes

“Ik ben ooit naar een groep voor weduwnaars gegaan. Het was meer een praatgroep. Constant babbelen over wat hen overkomen was. Ik geloof dat zoiets een hulp kan zijn voor sommige mensen, maar zelf heb ik daar geen behoefte aan. Ik wil positieve mensen rondom mij. Negativiteit werkt verstikkend.”

Het reisje naar Zeeland moet voor een heleboel positieve energie zorgen. “Mijn ouders gaan mee. En mijn meter ook. Zelf ben ik enig kind. Mijn ouders doen superveel voor mij en de kinderen. Oppassen, Matti naar de training of de voetbalwedstrijd brengen… Dus ik zet mijn moeder zeker in de bloemetjes zondag. Ik laat mijn kinderen het cadeautje afgeven. We maken er sowieso een feest van.”

(Ilse Naudts/foto’s Davy Coghe)

KW – De Krant van West-Vlaanderen – brengt West-Vlamingen samen. Want als we over de West-Vlaming berichten, dan doen we dat met hart en ziel. Klik hier en mis niets van het nieuws uit jouw regio!

Wat met Moederdag als mama er niet meer is?
Maxim Duchateau met Matti en de tweeling Olivia en Sem:
Maxim Duchateau met Matti en de tweeling Olivia en Sem: “We brengen onze moederdagcadeautjes naar het kerkhof.”© Davy Coghe