Dokter Leen Vermeulen woont al 17 jaar in Molenbeek. Ze werkt er bij Geneeskunde voor het Volk. Er moet haar iets van het hart.
Waarom het in Molenbeek goed wonen is…
17 jaar woon ik er nu. Geboren en getogen in een West-Vlaams dorp, na een omweg van een paar jaar in Antwerpen, uiteindelijk aangekomen in de Ransfortstraat in down-town Oud-Molenbeek. Een echte inwijkeling dus. Toen we op verkenning kwamen vroegen we aan de uitbater van de toenmalige snack op de hoek of de wijk gediend zou zijn met een nieuwe huisarts. Ik herinner me nog levendig zijn antwoord in gebroken Frans. “Maar natuurlijk, jullie zijn meer dan welkom.”
Na wat over en weer gepraat kregen we ons pak friet gratis. “Ik word jouw eerste patiënt,” zei hij lachend. De dag van onze verhuis boden buren, die op dat moment voor ons nog onbekenden waren spontaan hulp aan. We waren toen ongeveer de enige blanke Vlamingen in heel de straat en omgeving. Die warme ontvangst heeft me niet meer losgelaten. Molenbeek werd snel onze thuis.
“Het belangrijkste verschil is dat Wannes West-Vlaamse grootouders heeft, en die van Mohammed uit Marokko afkomstig zijn”
Kookprinsessen
Ons integreren was niet zo moeilijk. Hoe fantastisch kan het zijn om op twee minuten stapafstand te kunnen kiezen tussen een Turkse of Marokaanse warme bakker, verse Pakistaanse samousa’s, het beste halal-vlees bij beenhouwer Omar, overheerlijke Italiaanse pizza’s bij El Bari, bakbananen uit Congo en zelfs Heineken-bier in de nachtwinkel van de teleshop. Verse munt en koreander en de lekkerste olijven van de wereld op de donderdagmarkt.
En Mama, je vergeet de sjibekia, (de typische zoete lekkernij tijdens de ramadan), vult dochter Liselot mij aan. Het kookatelier van de mama’s op school, en geduldig advies van kookprinsessen her en der zorgden ervoor dat mijn couscous best al wel kan concurreren met die van Houria. Het Marokaanse trouwfeest van ons buurmeisje zal mijn man niet snel vergeten en och,wat kan ik genieten van die lekkere zelfgemaakte springrolls van mijn Filipijnse vriendin Inocencia.
Kip met appelmoes
De vraag is wel hoe veel beter ik met mijn oriëntaalse kookkunsten in de wijk ingeburgerd ben, want vrijwel alle vrienden van onze kinderen, welke roots ze ook hebben, eten net zoals mijn kinderen het liefst van al kip met appelmoes of spaghetti in tomatensaus. Enkel met vlees, en zonder brokken groenten,welteverstaan. Onlangs sprak Zulfije me aan op de markt. “Leen, wat doe jij met zo’n groot pak peterselie?” Soep maken! In Turkije wordt verse fijngesneden peterselie in tal van vleesgerechten verwerkt, maar soep? Nee, dat kende ze niet. Dat zou ze ook eens proberen.
“Het heeft me nooit belet om de dealende straatjongens bij het passeren goeiedag te zeggen”
Je hoort me niet zeggen dat alles hier rozegeur en maneschijn is. Op de hoek van onze straat werd een tijd geleden openlijk cannabis gedeald. Dat is niet tof, want als moeder van drie pubers van 17, 16 en 14 jaar, wil je je kinderen daar liefst zo ver mogelijk vandaan houden. Maar goed, het heeft me nooit belet om de dealende straatjongens bij het passeren goeiedag te zeggen.
En steevast kreeg ik steeds een beleefde “bonsoir madame” en af en toe een herkende “bonsoir docteur” terug. Het stelde me gerust dat ik van die jongens alvast geen schrik moest hebben. Tja, de geur van shit kennen onze kinderen alvast, en het maakt het ongetwijfeld een pak makkelijker om het onderwerp aan tafel aan te snijden en hen zo goed mogelijk te wapenen met de nodige argumenten om van het spul af te blijven.
En ja, onze kids werden ook al wel als sal flamand nageroepen. En we hebben ooit getwijfeld of het schooltje in de wijk wel de beste keuze was. Maar vandaag zijn onze jongens kwaad en verontwaardigd omdat iedereen over dezelfde kam geschoren wordt.
Geëngageerd, samenwerkend en open-minded
Ze voelen zich als Molenbekenaar geviseerd, want het belangrijkste verschil tussen Wannes en Mohammed is dat Wannes West-Vlaamse grootouders heeft, en die van Mohammed uit Marokko afkomstig zijn. Voor de rest groeien ze op in dezelfde buurt, waar ze ook beide schoollopen, zijn ze beide fervente chiro-fans en spreken ze samen af in ‘t stad onder vrienden.
Of nee, er zijn toch fundamentelere verschillen : Mohammed moet regelmatig zijn identiteitspapieren tonen op de tram of metro, Wannes nooit. Als Mohammed op chiro-kamp ergens in Vlaanderen aanbelt tijdens een ruiltocht blijft de deur dicht. Komt Wannes erbij, dan gaat de deur toch open.
Mohammed uit Molenbeek zal het verdomd lastig hebben om met zijn diploma aan de bak te komen, terwijl Wannes uit Molenbeek een stap voor heeft, want hij zal ongetwijfeld geëngageerd, samenwerkend en open-minded zijn. Belangrijke troeven op om het even welke werkplek. Mijn kinderen doorleven beter dan wie ook de opgekropte frustraties van veel jongens in onze wijk. Het zet hen mee op de barricade tegen discriminatie,onrecht en racisme.
Mohammed uit Molenbeek zal het verdomd lastig hebben om met zijn diploma aan de bak te komen, terwijl Wannes uit Molenbeek een stap voor heeft
Diversiteit proeven in al zijn aspecten is sinds de eerste dag van aankomst tot op vandaag een boeiende ontdekkingstocht…. alsof ik permanent in heel de wereld een beetje op vakantie ben. Op eigen thuisfront blijf je echter geen toerist, en na verloop van tijd begon ik doorheen die uiterlijke dingen als eten, kleren en dagdagelijkse bezigheden voeling te krijgen met wat ons echt bindt. De gelijkenissen van ons mens-zijn.
Als arts heb ik natuurlijk het voorrecht om letterlijk onder de hoofddoeken en de djellaba’s te mogen kijken. Maar ook figuurlijk kunnen mensen zich in een vertrouwensrelatie behoorlijk in hun blootje zetten. In Molenbeek hebben we het geluk om op de dokterspraktijk patiënten van minstens 40 verschillende origines over de vloer te krijgen. Eerste, tweede of derde generatie migranten, met of zonder papieren, gelovig of ongelovig, goed bij kas of kansarm.
Kledij en uiterlijk gedrag is enkel verpakking. Haal de verpakking eraf en je stuit op een naakte ziel die in wezen niets verschilt van je eigen diepste waarden en behoeften. Welke ook onze achtergrond, ons levensverhaal of onze cultuur is, we zijn allemaal hetzelfde, en we hebben allemaal nood aan waardering, aan respect, aan vriendschap en liefde. Ik ben dankbaar dat ik dat in Molenbeek dagelijks kan en mag ervaren.
Als arts heb ik natuurlijk het voorrecht om letterlijk onder de hoofddoeken en de djellaba’s te mogen kijken
Brigitte vluchtte 10jaar geleden naar hier. Ze wil absoluut haar zus in Kameroen terugzien omdat alleen haar zusje haar onvoorwaardelijk aanvaardt zoals ze is. De mama van Aboubaker is geestesziek. Hij hunkert naar liefde en zorg die hij van z’n mama niet kan krijgen. Fatima komt uit Algerije. Ze vernam dat haar zoon daar overleden is. Haar moederhart is gebroken. Eduard komt uit Armenië en is niet zeker of hij de beste school voor zijn zoon gekozen heeft. Ismael kampt met een burnout omdat hij keihard werkt maar daar nooit positieve feedback over krijgt.
En Malika, die is net als ik overdonderd door de honderden camera’s en tv-ploegen die deze week onze wijk platgelopen hebben. Op een SMS met vraag hoe het gaat antwoordt ze me : “Petit moral, mais ensemble ça ira, merci Leen”.
Voorpaginanieuws bloklettert vandaag dat men in Molenbeek in alle huizen huiszoekingen overweegt. Voor het eerst bereikt veralgemeende repressie ook mijn deurdrempel. Mijn gezin wordt ook geviseerd. Het geeft me een benauwend gevoel, maar doet me meer dan ooit voorheen beseffen hoe families in Molenbeek en veel van mijn vriendinnen met hoofddoek zich dagdagelijks vernederd en angstig moeten voelen. Het is deel van hen geworden, omdat ze het nooit anders geweten hebben.
IS ontkrachten
Of ik met dit betoog het terrorisme en bloedige agressie wil minimaliseren ? Nee, natuurlijk niet. Dit soort geweld heeft geen plaats in onze maatschappij en in een humane wereld. De daders moeten gezocht en opgepakt worden en op wereldschaal moet er heel goed nagedacht worden hoe IS kan ontkracht worden. Maar toenemende repressie, toenemend politie- of oorlogsgeweld, toenemende stigmatisering van onschuldige gemeenschappen hier of elders in de wereld biedt geen oplossing, wel integendeel.
De daders moeten gezocht en opgepakt worden en op wereldschaal moet er heel goed nagedacht worden hoe IS kan ontkracht worden
Het is deel en mede oorzaak van het probleem. We moeten vooral dringend alles inzetten op een warme maatschappij en een eerlijke wereld waar iedereen zijn plaats heeft en zich welkom voelt, zodat vluchten in fundamentalisme en blind geweld niet meer van doen is.
Ik ben de fiere moeder van drie adolescente jongens die al weken lang elke vrijdagochtend om 5.30 opstaan om de vluchtelingen die in de file staan aan de WTC-torens in Brussel een warm ontbijt te brengen. Mijn 10-jarige dochter zei deze week op televisie dat we moeten blijven leuke dingen doen in Molenbeek, anders zouden we vergeten hoe leuk dat wel is.
Voor mijn Molenbeekse ketjes zijn “integratie en inburgering” van de pot gerukte woorden die niet in hun woordenboek passen. Hun levenservaring maakt hen tot onbevooroordeelde wereldburgers.
Daarom en vooral daarom is het in Molenbeek goed wonen.
Leen
(foto’s belga/portret dokter Leen Vermeulen facebook)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier