Vzw Autistem plant eigen betoging in Brugge

Op donderdagnamiddag 5 december om 16 uur houdt de vzw Autistem, een familievereniging die de levenskwaliteit van normaal begaafde volwassenen met autisme wil bevorderen, een ‘vreedzame protestactie’ voor het provinciaal secretariaat van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) aan het station. “Ik ben kwaad, de brutale herschikking van de zorgbudgetten brengt veel kwetsbare personen in de problemen”, zegt Bruggeling Patrick Gheysen, die een volwassen zoon met autisme heeft.

Afspraak in Schrijfbaar, het werkproject voor volwassenen met autisme van vzw De Kade/Het Anker in Snellegem. Bruggeling Patrick Gheysen, voormalig informatieambtenaar bij de stad Brugge, getuigt er samen met zorgdirecteur Veerle Vanthuyne en projectverantwoordelijke Stephanie Van Asten over de concrete gevolgen van de ‘correctie’ die de Vlaamse regering vanaf januari 2020 op de zorgbudgetten invoert. Het Anker begeleidt 40 volwassenen in haar dagcentrum Schrijfbaar en beschikt ook over kleinschalige residenties in Zerkegem (De Pastorie), Ettelgem (‘t Plein), Varsenare (De Oude Dorpsweg) en Knokke-Heist (Francesco).

“Mijn 32-jarige zoon met autisme heeft acht jaar in De Pastorie verbleven. Sinds anderhalf jaar huurt hij een sociale flat in het Brugse en wordt hij drie keer per week thuis begeleid door personeelsleden van Het Anker”, vertelt Patrick Gheysen. “Hij krijgt hulp met zijn dagindeling, bij zijn boodschappen, zodat hij zijn budget goed kan beheren en gezonde voeding kan kopen. Daarnaast neemt hij deel aan groepsactiviteiten, zoals zwemmen.”

Minder begeleiding

“Mijn zoon is één van de 24.000 kwetsbare Vlamingen die een persoonlijk zorgbudget krijgt van het VAPH. Vroeger werden de instellingen betoelaagd, sinds 2017 worden zorgpunten gegeven aan de cliënten. Een fantastische zaak die hen autonomie geeft. Maar eind september kregen wij een brief van het VAPH, met de mededeling dat zijn zorgbudget met 40 procent daalt in fasen, verspreid over zeven jaar. Het VAPH schrijft cynisch dat alle instellingen zorggarantie moeten bieden, maar hoe De Kade dit zal realiseren, is een raadsel. Met minder zorgpunten zal hij veel minder begeleiding kunnen krijgen.”

Gepensioneerden

“Mensen met autisme dreigen het grote slachtoffer te worden van de ‘correcties’ in het zorgbudget”, zeggen Veerle Vanthuyne en Stephanie Van Asten.

Mensen met autisme hebben individuele begeleiding nodig

“Kleinschalige projecten en dagcentra worden het meest bedreigd. De Vlaamse Regering voert een budgetneutrale operatie uit waarbij ze aan dezelfde zorgprofielen dezelfde budgetten toekent. Maar bij de opmaak van de profielen zijn de nood voor psychosociale ondersteuning en het belang van zinvolle dagbesteding niet meegenomen. Autisme is blijkbaar aan de aandacht van de Vlaamse Regering ontsnapt. Men vergeet dat personen met autisme overdag veel begeleiding nodig hebben.”

In Het Anker zal de zorg met minder medewerkers moeten gerealiseerd worden. Wie met pensioen gaat, zal niet vervangen worden. De cliënten, die nu in groepjes van zes begeleid worden, zullen in grotere groepen van twaalf verzeilen. “Personen met autisme hebben nochtans individuele ondersteuning nodig”, aldus Veerle Vanthuyne.

Modelbrief

Patrick Gheysen stelt: “Ik vrees dat mijn zoon niet meer zelfstandig zal kunnen wonen. Of dat hij zich nog meer in zichzelf opsluit en psychische problemen krijgt. De vzw Autistem stelt een modelbrief ter beschikking van ouders om naar de arbeidsrechtbank te trekken tegen de regeringsbeslissing. Ik hoop echt dat deze zware correctiefase bijgestuurd wordt.”

(lees verder onder de foto)

“Enkel nog bed, brood en bad”

“Mijn zoon Jurgen (46) verblijft al 24 jaar lang in Ons Huis Sint-Anna. Bij zijn geboorte lag hij enkele weken in coma, omdat hij niet gecontroleerd werd op diabetes. Bijgevolg liep hij hersenschade op”, vertelt Ilona Verheire. Zij vreest dat de Vlaamse besparingen de kwaliteit van opvang en begeleiding zullen verminderen: “Jurgen is slechts tot op een bepaald punt zelfredzaam. Hij heeft hulp nodig voor zijn persoonlijke hygiëne en bezit geen oriëntatiegevoel.”

Directeur Etienne Clevers leidt in Ons Huis Sint-Anna een ploeg van 80 personeelsleden: “We ondersteunen hier 110 volwassenen met een verstandelijke beperking. De ‘correctie’ die de nieuwe Vlaamse Regering wil doorvoeren, zorgt ervoor dat op termijn tien werknemers mozeten afvloeien. Concreet betekent het dat wij 10 procent zorgpunten verliezen en 25 procent moeten besparen op onze werkingsmiddelen. De opvang zal herleid worden tot basiszorg: bed, brood en bad. Door deze waanzin stuurden wij een open brief naar minister van Welzijn Wouter Beke.”

“‘t Veldzicht wordt twee keer gestraft”

“Is het de bedoeling van de Vlaamse overheid dat we evolueren naar Engelse toestanden?”, vraagt Hilde Dieussaert, directeur van ‘t Veldzicht in Sint-Kruis, dat 128 volwassenen met een beperking ondersteunt. “Als de toestand zo verder evolueert, zullen wij geen zorg op maat meer kunnen aanbieden en zullen wij een beroep moeten doen op goedkope werkkrachten zonder pedagogisch diploma.”

(lees verder onder de foto)

De vzw ‘t Veldzicht runt langs ‘t Zuidervaartje een dagcentrum voor kwetsbare (jong)volwassenen. “Behalve ons dagcentrum beschikken wij over een boerderij in Beernem en over drie woonhuizen, waar zeven kwetsbare mensen samenwonen met een pleegzorger én huurders”, zegt Hilde Dieussaert.

“We werken inclusief. Er is samenwerking met de buurt, onze missie is activiteiten aanbieden, zodat onze cliënten tot zelfontplooiing komen en opnieuw in de maatschappij integreren. Vlaanderen herverdeelt de budgetten voor welzijn, alle organisaties die inclusief werken en dagondersteuning aanbieden, moeten inleveren. ‘t Veldzicht wordt twee keer gestraft: de budgetten van onze cliënten verminderen tot 45 procent en onze werkingsmiddelen dalen met 15 procent. Ik vrees dat wij het met enkele werkkrachten minder zullen moeten stellen. Nu hebben wij 40 personeelsleden en 30 vrijwilligers. Huislijkheid, kleinschaligheid en flexibiliteit zijn onze troeven. Zo slagen wij erin kwetsbare mensen op te tillen. Dat vergt individuele begeleiding, door de daling van de budgetten zullen wij met grotere groepen moeten werken.” (SVK)