Op stap langs de frontlijn (slot): “Het is een les in nederigheid die we geserveerd krijgen”

Christophe Lefebvre
Christophe Lefebvre Medewerker KW

Bloedrood zijn ze, de Europese coronakaarten. Onze reporters Christophe en Stephanie kiezen een vakantie dwars door West-Vlaanderen. Met de drie dochters vertrekken ze vanuit De Panne en wandelen ze, met enkel een rugzak, tot aan hun thuisbasis in Lauwe. Geen tests, geen kleurcodes en geen gevaar. Maar krijgen ze toch dat vakantiegevoel? Je komt het te weten in hun dagboek. Stap met hen mee langs de Frontlijnroute.

Verzuurde benen, voeten die ons duidelijk maken dat onze tienerjaren al een eindje achter ons liggen en schouders die graag op vakantie willen. Onze wandeltocht is aan zijn laatste dag begonnen en ons lijf zal het geweten hebben. Toch mogen we deze laatste en vooral cruciale etappe niet verwaarlozen. De eindbestemming is in zicht: Ploegsteert ligt binnen handbereik.

Tonnen explosieven

Dat de route net daar eindigt is geen toeval. Ploegsteert, een deelgemeente van de exclave Komen-Waasten, werd net zoals de omliggende gemeenten tijdens de Eerste Wereldoorlog met de grond gelijk gemaakt. Het is een van de weinige plekken in Europa waar de geschiedenis begint op 11 september 1918. Er zijn weinig tot geen gebouwen meer die dateren van voor die tijd en ook documentatie of papieren zijn erg schaars.

Jaarlijks worden er in de streek nog tonnen explosieven bovengehaald, wat een mens meteen ook doet stilstaan bij de hoeveelheid die er werd afgeschoten. Voor ieder niet ontploft projectiel waren er twee die wel dood en verderf zaaiden. Ploegsteert lag pal op de frontlijn, met loopgraven die vaak slechts enkele meters van elkaar waren verwijderd.

Hoe dicht dat is wordt pijnlijk duidelijk voor wie het Christmas Truce monument bezoekt, de plaats waar vriend en vijand met Kerstmis ging voetballen, slechts enkele uren vooraleer ze elkaar opnieuw probeerden uit te moorden. Ploegsteert, Komen, Waasten of Le Bizet? Bij het tekenen van de Wapenstilstand bestonden de plaatsen niet meer en moest alles opnieuw worden opgebouwd.

“Of ik een selfie met jullie wil nemen? Ik heb een veel beter voorstel!” Didier Soete, waarnemend burgemeester van de grensgemeente, volgt via facebook onze verhalen en was onder de indruk van onze vakantieplannen en tilde de tocht naar een nieuw niveau. “Deze avond is er de maandelijkse Last Post aan de Memorial Ploegsteert, jullie gaan er een krans kunnen neerleggen!” Heel even trillen we op onze verzuurde benen want een krans kunnen neerleggen, op uitnodiging? Een gigantische eer die de kers op de spreekwoordelijke taart vormt.

In het bijzijn van oudstrijders, mensen die hun land hebben gediend en een resem aan hoogwaardigheidsbekleders voelen we ons klein, erg klein. Het is een les in nederigheid die we geserveerd krijgen. Hier staan we dan, vaak kibbelend in een maatschappij over traag internet, de zoveelste heruitzending van een of andere soap of het feit dat parking overal betalend is geworden. Wanneer een man vertelt over zijn tijd aan het front in Algerije, verbleken onze bekommernissen. Hoe nietig zijn onze problemen, wetende dat vrede nog altijd geen wereldwijde zekerheid is?

Wanneer we met het gezin de krans neerleggen, richt de ceremoniemeester zich rechtstreeks tot ons. “Een Franco-Belgisch gezin, dat de Frontroute bewandelt, om zo de gruwel van oorlog en de kracht van vrede aan te tonen? Het kan bijna niet symbolischer!” Onze pijnlijke ledematen worden heel even vergeten, wanneer de klanken van de Last Post de trompetten verlaten.

Met de emotie die nog stevig in de schoenen zit, maken we opnieuw plaats voor ontspanning en vertier. In Komen leiden die wegen zonder twijfel in de richting van de Fun @ Comines Escapegame. Ze zitten dan misschien wel weggemoffeld in een vergeten uithoek van het land, op gebied van kwaliteit, sensatie en avontuur hoeven de escaperooms van Carla van niemand lessen te krijgen. Wereldtop, met een hoofdletter W en het zijn niet eens onze woorden.

Het volstaat om even te polsen op het web om meteen te begrijpen dat Carla niet de eerste de beste ontwerpster van escapegames is. Het niveau dat ze haalt is dermate hoog dat zelfs wereldkampioenen in Komen hun tanden stuk komen bijten. We dompelen ons onder in een wereld van ridders en draken, compleet met geheime kamers, valluiken en er is ook iets met een zwaard in het offerblok!

Hoewel spelbedenkers uit het volledige land staan aan te schuiven om toch maar de aandacht van Carla en haar games te trekken, blijft het een dame die haar West-Vlaamse wortels niet is vergeten. Of je nu rijk bent of arm, een influencer met miljoenen fans of gewoon Jan met de pet? Het vuur waarmee ze het spelverloop uitlegt blijft even intensief branden.

Samen met de aanpalende gebouwen was Le Centre een plaats waar verschillende nazisymbolen in de muren werden verwerkt

Draken bestrijden en bloemenkransen neerleggen? De dag vloog voorbij aan een ongekende snelheid en het wordt hoog tijd dat we, voor de laatste keer, een slaapplaats zoeken. Die zoektocht brengt ons naar een café in het centrum van Komen, een herberg met de toepasselijke naam Le Centre. Goed, een café is in België nu niet bepaald iets bijzonders, al kleeft er aan die plaats wel een erg hardnekkig gerucht, waar verschillende historici nog steeds over aan het kibbelen zijn.

Dat Adolf Hitler de overgave in 1918 niet goed had verteerd is, op zijn zachts gezegd, een understatement. Volgens hem was dit een enorme vernedering en de geschiedenis leerde ons dat hij wraak nam. Vooral de zone rond Komen-Mesen was voor hem een plaats met heel wat symboliek, daar hij er zelf aan het front zat. Tijdens de Blitzkrieg was het voor Hitler dan ook van cruciaal belang dat hij er zich liet zien, als de grote overwinnaar. Zijn konvooi trok door Komen en verschillende verhalen blijken aan te geven dat hij in de gebouwen van Le Centre bleef overnachten. Wilde geruchten dus die misschien wel een tikkeltje waarheid kunnen bevatten.

Samen met de aanpalende gebouwen was Le Centre een plaats waar verschillende nazisymbolen in de muren werden verwerkt. Meer nog: het hakenkruis was er zelfs prominent in de gevel gemetst om aan te tonen dat dit tijdens de Tweede Wereldoorlog een nazibastion was. Na de bevrijding kregen veel van die gebouwen een complete renovatie, behalve de drie gebouwen van Le Centre. Daar werd met verf een poging ondernomen om de hakenkruisen weg te moffelen. Tot op heden zijn daar nog steeds sporen van te zien.

Of Hitler er nu ooit daadwerkelijk zijn slaapzak uitrolde kunnen we niet met volledige zekerheid zeggen. Wellicht zullen heemkundigen en historici in de komende jaren daar een beter beeld van kunnen vormen. Wat wel een zekerheid is, is dat Le Centre ondertussen is uitgegroeid tot een café met meer dan 200 streekbieren. Dat op zich is reeds een bezoek waard, al moeten we er meteen een stevige waarschuwing aan koppelen. Naast de streekbieren zijn ook biercocktails het handelsmerk geworden van Le Centre en wie zich waagt aan De Aquarium zou wel eens met een flinke kater wakker kunnen worden.

Met enkele aspirines achter de kiezen trekken we bij zonsopgang richting Lauwe, onze thuisbasis. Het zijn kilometers die geen deel meer uitmaken van de Frontroute maar het leek ons jammer om die laatste stroken asfalt niet meer mee te pikken. Het moest een wandeling van 100 kilometer worden, volgens onze Garmin werden het er 234. We leerden West-Vlaanderen kennen vanuit een andere hoek en we leerden ook ons eigen gezin opnieuw kennen. “Zouden we binnenkort anders eens niet van de Ardennen naar huis stappen”, stelt onze oudste dochter zich openlijk de vraag? Overduidelijk het kind van haar vader deze meid.

Volg hier dagelijks hun avontuur