De vleesverwerkende industrie blijkt ook bij ons erg kwetsbaar voor coronabesmettingen. Na grote uitbraken in Duitsland, viel nu ook Westvlees in Westrozebeke (Staden) ten prooi aan het virus. De volledige snijafdeling van liefst 225 werknemers werd woensdag in preventieve thuisquarantaine geplaatst nadat minstens 18 werknemers besmet bleken. “Of we nu extra maatregelen nemen? Neen, want geloof me: we staan al maanden op scherp”, klinkt het bij ceo Thomas De Roover De Brauwer van het Tieltse slachthuis Debra Meat.
Bij Westvlees, een van de belangrijkste Europese producenten van vers en bereid varkensvlees, testten woensdag minstens 18 werknemers positief op het coronavirus. Alle besmette personen werkten op de snijafdeling, die meteen werd stilgelegd. Alle 225 medewerkers van de getroffen afdeling werden getest en in preventieve thuisquarantaine geplaatst.
Ceo was zelf al ziek
Hoe zo veel personeelsleden konden besmet raken, is nog niet duidelijk. Het bedrijf telt veel buitenlandse medewerkers, maar volgens productmanager Manuel Goderis zijn die niet opvallend aanwezig in de groep van besmette personen. Het bedrijf hanteert bovendien al van bij het begin van de coronacrisis strenge veiligheidsmaatregelen.
Zo openen de deuren van de productieafdelingen pas nadat werknemers de handen hebben ontsmet en zijn de pauzes van de verschillende ploegen gesplitst en gespreid om zo weinig mogelijk mensen met elkaar in contact te laten komen. Desondanks raakte ceo Jos Claeys zelf besmet met het coronavirus en verbleef hij een week op de gespecialiseerde afdeling van het AZ Delta.
De uitbraak bij Westvlees lijkt nog maar eens aan te tonen dat de vleesverwerkende industrie erg kwetsbaar is voor het coronavirus. Eerder zorgde een uitbraak in een slachterij in Duitsland er al voor dat een volledig departement in lockdown moest. Er werden toen meer dan 1.500 besmettingen vastgesteld, al bleek dat het bedrijf het niet te nauw nam met bepaalde zaken, zoals het huisvesten van meerdere goedkope Europese krachten in kleine ruimtes. Ook in Nederland was er een gelijkaardig voorval in mei. Begin deze week kwam een van de grootste slachterijen in Nederland in opspraak, toen de leidinggevenden hun personeel zouden hebben aangespoord om het vakje gezond aan te vinken op een gezondheidsformulier, zelfs als ze zich ziek voelden.
Dat soort wantoestanden deed zich – voor zover bekend – niet voor in het vleesbedrijf in Westrozebeke. Uit diverse onderzoeken blijkt wel dat vleesverwerkende bedrijven de perfecte plek zijn om een virus lang in leven te houden: een koele en donkere omgeving. Bovendien is er in dergelijke fabrieken veel lawaai, waardoor werknemers dichter bij elkaar moeten staan of roepen om elkaar te verstaan, wat de verspreiding van virusdeeltjes kan bevorderen.
Geen risico waard
Uit een kleine rondvraag blijkt dat vleesverwerkende bedrijven in West-Vlaanderen zich bewust zijn van hun kwetsbaarheid, en dus ook voorbereid. “Of we na dat voorval bij Westvlees extra scherp staan? Geloof me, we staan al maanden op scherp”, klinkt het bij Thomas De Roover De Brauwer, ceo van het Tieltse slachthuis Debra Meat. “Ik kan een boek schrijven met alle maatregelen die we hebben doorgevoerd, al hebben we het voordeel dat we vrij modern en ruim zijn ingericht. Die maatregelen hebben een zware impact, maar het menselijke staat voorop. Op economisch vlak is het ook het risico niet waard. We weten als geen ander welk kostenplaatje vasthangt aan een eventuele gedwongen sluiting. Mocht er een besmetting zijn, dan is er meteen overleg. Ook intern is er een eigen controleorgaan om dergelijke zaken op tijd op te sporen.”
Eenzelfde geluid horen we bij vleesbedrijf Dekeyzer-Ossaer in Koekelare. “De hygiënische maatregelen waren al behoorlijk streng voor de coronacrisis”, zegt zaakvoerder Johan Dekeyzer. “Sinds maart is dat alleen maar strenger geworden. De grootste verandering daarin was de social distance. Op de werkvloer lukt dat, door onder meer te werken in verschillende richtingen. We hebben ook het geluk dat we een grote refter hebben. Het tweede punt is minstens even belangrijk: communicatie, communicatie en communicatie. Als er de minste twijfel bestaat dat iemand besmet is, of iemand in de nabije omgeving, dan moet dat gemeld worden aan de personeelsdienst. We volgen ook op wie nu uit vakantie komt, uit een oranje of rode zone. Daarnaast is thuiswerk de norm voor de bedienden, en meetings worden zoveel mogelijk online georganiseerd. Om maar te zeggen: we zijn heel alert.”
Het bedrijf is ook voorbereid op een eventuele uitbraak. “Vanuit onze eigen preventieafdeling zijn alle mogelijke procedures uitgeschreven. Al is het ook een moeilijke evenwichtsoefening wat betreft privacy, en moeten we in zekere zin dus ook rekenen op de goede wil van de werknemer. Maar als je communicatie goed zit, dan ben je al halfweg. Daarnaast worden wij al twee keer per week gecontroleerd door het voedselagentschap, dat overigens heel goed werk verricht. Een uitbraak zoals in Westvlees bewijst alvast dat we waakzaam moeten blijven. We moeten ons blijven aan de regels houden. Als je nonchalant wordt, bega je vroeg of laat een misstap. Bovendien zijn er ook anderen afhankelijk van je productielijn.”
Zonder vleesverwerkende bedrijven geen vlees, maar een grote speler als Vleeshalle Markey in Langemark-Poelkapelle maakt zich niet meteen zorgen. “Als er een leverancier wegvalt, dan kan je een ander aanspreken. Wij zijn bovendien niet afhankelijk van één speler.”
Mondmaskerplicht?
Er dreigt dus niet meteen een vleestekort, ook niet als Westvlees volledig dicht zou moeten. Maar dat is nu nog niet aan de orde. “Als uit de testresultaten blijkt dat het om een grote uitbraak gaat, kan ook de rest van het bedrijf getest worden. Westvlees is bereid om daar aan mee te werken”, zegt Stadens burgemeester Francesco Vanderjeugd (Open VLD).
De burgervader maakt zich overigens weinig zorgen over een grote impact op de coronacijfers van zijn gemeente. “In principe kunnen er hoogstens 19 Stadenaren besmet zijn uit de afdeling die werd gesloten”, zegt hij. “Maar als het aantal besmettingen in onze gemeente nu sterk toeneemt, zal het mogelijk verplicht worden om overal binnen de bebouwde kom een mondmasker op te zetten. Vandaag is dat beperkt tot een mondmasker op zak hebben.”
Strenger optreden is sowieso niet mogelijk, want nog voor de uitbraak in Westvlees werd al beslist om alle evenementen op het grondgebied te schrappen.
In quarantaine: wie betaalt dat?
Westvlees zette meer dan 200 werknemers in preventieve thuisquarantaine. Maar wie betaalt dat?
Voor wie symptomen vertoont en dus ziek is, is het eenvoudig: de werknemer krijgt een medisch getuigschrift dat recht geeft op een gewone ziekte-uitkering.
Ben je wél geschikt om te werken, dan zijn er twee scenario’s. Werknemers die in quarantaine moeten omdat ze ofwel zelf besmet zijn of nauw contact hadden met een besmette persoon, worden doorbetaald door de werkgever op voorwaarde dat ze thuis kunnen werken. Voor wie telewerk niét mogelijk is, is er het quarantaine-attest. Dat geeft recht op een uitkering van tijdelijke werkloosheid.
Zelfstandigen die in quarantaine worden geplaatst en minstens zeven kalenderdagen niet kunnen werken, kunnen via hun socialeverzekeringsfonds een overbruggingsrecht aanvragen. (TV)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier