Vissershuisje Nys blikvanger op Open Monumentendag

Gds Myriam Zelderloo met haar kleinzoon Kasper en conciërge Ides Cailliau. © MVO
Myriam Van den Putte
Myriam Van den Putte Journaliste Het Wekelijks Nieuws

Op 8 september verwelkomt Jommeke in levenden lijve alle bezoekers in het vissershuisje waar zijn geestelijke vader Jef Nys mooie jeugdherinneringen aan overhield. Dit is de locatie bij uitstek voor jonge bezoekertjes om de sfeer van Monumentendag op te snuiven.

Over het vissershuisje in de Tulpenlaan kunnen zowel gids Myriam Zelderloo als ‘huisbewaarder’ Ides Cailliau boeiend vertellen. “Het huisje werd omstreeks 1865 gebouwd door Carolus Nys, een lokaal boertje. Je moet je voorstellen dat hij in zo’n piepklein huisje leefde met zijn gezin met 11 kinderen en waar meestal ook nog de grootouders inwoonden. In de kleine huiskamer werd gekookt op de ‘stove’ en als de zomers toen zo heet waren als tegenwoordig, dan was het gewoon snikheet in huis!”, vertelt Ides.

Vier van de kinderen zijn echter jong gestorven en zoals vele boeren destijds trok ook Carolus ter zee… Hij wilde echter niet mee op IJslandvaart, maar koos ervoor om met een groot schip slaven over te brengen naar Amerika. Na één zo’n reis hield hij het echter voor bekeken. Een aantal jaren later betrokken Mathilde Nys, een van de dochters van Carolus, en haar man Isidoor Vermoote, het vissershuisje.

Beschermd erfgoed

“De laatste bewoners waren David Vermoote, de zoon van Isidoor en zijn echtgenote Madeleine Goderis. Toen die beiden overleden waren stond het huisje jaren leeg. Maar het werd beschermd erfgoed, en in 2003 kocht de gemeente Koksijde het ‘Jommekeshuis’ aan en restaureerde het als erfgoedmuseum. Jef Nys had nog inspraak bij het ontwerp, maar overleed in 2009 en maakte de officiële opening niet meer mee”, klinkt het.

“Ook zijn kleindochter Sarina heeft meegewerkt aan de vormgeving van het museum. Van de vier kinderen van Jef werkten Rita, Lieve (die vroeg is gestorven) en Agnes mee met hun vader in het ‘Jommekesbedrijf’. Zoon Diederik speelde alleen mee in de film De schat van de zeerover, net zoals nonkel Karel (de broer van Jef) en diens zoon Mark. Jef regisseerde zelf de film. Nog niet zo lang gelden is een kleinkind van Karel hier nog op bezoek geweest! Dit jaar heeft de gemeente het album De mandoline van Caroline aangekocht omdat het verhaal zich grotendeels afspeelt in Koksijde. Hoewel Jef Nys nergens expliciet namen noemt, herken je toch duidelijk de O.L.V.-kerk en het oude casino.”

Doe-opdrachtjes

Op Monumentendag poseert de levensechte Jommeke graag met alle jonge bezoekertjes op de foto. Er zijn ook leuke doe-opdrachtjes: de papegaai van Jommeke inkleuren en voorzien van pluimen, meedoen aan een uitgebreide fotozoektocht, er is een chemisch labo op kindermaat, je kunt muntlimonade maken,… Op twee panelen ontdekken kinderen een stukje geschiedenis over de opkomst en het toerisme in Koksijde, maar helemaal op kinderleest geschoeid. Ze maken kennis met het eerste ‘jong vertier’: de paardentram, billenkarren, ezeltjestochten, de speeltuin bij Moeder Siska, de redders op het strand,…

Doorlopend expo, aanspreekpunten en animatie op 8 september van 10 tot 18 uur, Tulpenlaan 46, Koksijde.

Onroerend erfgoed in de kijker op 8 september

Voormalige feestzaal

De voor die tijd moderne feestzaal in Oostduinkerke werd gebruikt voor opvoeringen van toneel, bonte avonden, muziekconcerten… De brandweer nam er zijn intrek in 1920 en is er tot vandaag gebleven. Doorlopend expo en aanspreekpunten van 10 tot 18 uur en om 11 en 15 uur monoloog door Nick Durivault. Schoolstraat 6, Oostduinkerke.

Abdijmuseum Ter Duinen

Het museum zoekt samen met jou naar de sporen van de mensen achter het bakstenen bouwproject avant la lettre. Een van dé hoogtepunten is maquettekunst. Ontdek het grote LEGO®-schaalmodel van de Duinenabdij en de miniatuurmaquettes van kunstenaar Rob Buelens. Koninklijke Prinslaan 2, Koksijde – 10 tot 18 uur – gratis rondleidingen in de expo om 10.30 uur en 15 uur. Geen inschrijving nodig.

De Zuid-Abdijmolen

Dit is traditioneel de hoogdag voor molenaar Patrick Geryl. In de namiddag is er muziek door de folkgroep VierN en komt een Oostduinkerkse paardenvisser de kunst van het hoefsmeden tonen. Gratis, doorlopend open van 10 tot 18 uur, Jaak van Buggenhoutlaan.

NAVIGO

Maak kennis met de Vlaamse vissersfamilie, de heroïsche IJslandvaarders en de garnaalvissers te paard. De rijke museumcollectie verenigt erfgoed, kunst, ambacht en natuur van de Noordzee. Demo en expo modelbouwbootjes in een fles. Gratis museumrondleiding om 16 uur. Gratis toegang van 14 tot 18 uur, P. Schmitzstraat 5, Oostduinkerke.