Verpleegkundige wil aandacht voor nierfalen: “Komt al maar vaker op jongere leeftijd voor”

Verpleegkundige Christina Bekaert: "Onze westerse levensstijl levert tal van kwalen op die nierfalen in de hand werken." © Stefaan Beel
Philippe Verhaest

Het aantal behandelingen bij nierpatiënten is in tien jaar meer dan verdubbeld: van 22.000 naar bijna 50.000. Daarbij valt op dat nierfalen op steeds jongere leeftijd voorkomt. Christina Bekaert, al 40 jaar verpleegkundige op de nierdialyseafdeling van AZ Delta in Roeselare, wil de bewustwording aanwakkeren naar aanleiding van wereldnierdag op 12 maart. “Veel mensen weten niet hoe belangrijk onze nieren zijn. Ze zijn hét fabriekje van het menselijk lichaam.”

Steeds meer mensen krijgen vroeg of laat met nierproblemen te maken. Iets wat ook Christina Bekaert (60) niet is ontgaan. Zij is al veertig jaar actief op de nierdialyseafdeling van AZ Delta in Roeselare en zag de drukte de voorbije jaren alleen maar toenemen. In ons ziekenhuisnetwerk krijgen we wekelijks zo’n driehonderd mensen over de vloer van wie de nieren niet langer naar behoren werken”, legt ze uit. “Dat is elke keer opnieuw enorm ingrijpend. Je hele leven wordt op zijn kop gezet, want elke patiënt moet drie keer per week vier uur lang een dialyse ondergaan. Dat is liefst 156 keer per jaar.” Dat de groep patiënten alleen maar toeneemt, is te wijten aan onze westerse levensstijl. “Die levert een pak kwalen op die nierfalen in de hand werken. obesitas, diabetes, hoge bloeddruk, maar ook mentale problemen als eenzaamheid en depressie kunnen oorzaken zijn. Ook de vergrijzing zorgt ervoor dat er steeds meer nierpatiënten zijn, want eigenlijk overleeft ons lichaam de levensduur van de nieren.”

Steeds jongere patiënten

Ook opvallend: nierfalen komt steeds meer bij jongere mensen voor. “Dertigers en veertigers met niet langer functionerende nieren vormen allang geen uitzondering meer. Een realiteit die we niet kunnen negeren.” Nochtans zijn goed functionerende nieren letterlijk van levensbelang. “Nieren zuiveren je bloed van afvalstoffen, regelen het zuurstofgehalte in je lichaam en produceren nuttige hormonen. Ze zorgen er onder andere voor dat je beenderen voldoende calcium krijgen en houden ook je bloeddruk onder controle. Eigenlijk zijn de nieren hét fabriekje van het menselijk lichaam. Alleen takelen nieren erg langzaam af. Meestal neemt het proces tientallen jaren in beslag en ervaar je pas de symptomen wanneer je nieren nog slechts voor tien procent werken.”

“Je kan veel zelf doen om slecht werkende nieren te vermijden” – Christina Bekaert

Die zijn onder andere gezwollen enkels, vermoeidheid, concentratieproblemen, een verminderde eetlust en schuimende urine. “Dan is het uiteraard te laat om nog preventief in te grijpen en moet er een niervervangende therapie opgestart worden: dialyse. Alleen zo kunnen mensen met falende nieren overleven. Pas op lange termijn, na een lange wachttijd en heel veel onderzoeken, is een transplantatie mogelijk. En dan nog enkel voor een minderheid van de patiënten. Voor de meesten is de dialyse iets dat hun leven lang blijft duren.”

Ongeveer tien procent van de wereldbevolking krijg met slecht werkende of falende nieren te maken en de helft van alle 75-plussers heeft nierbeschadiging.

Toch kan je zelf veel doen om falende nieren te vermijden. “Een gezonde manier van leven is alles”, beklemtoont Christina. “Kies voor een evenwichtige voeding en eet op regelmatige momenten, met fruit en groenten in de hoofdrol. Beperk ook je alcoholgebruik en beweeg dagelijks minstens dertig minuten. Daar hoef je zelfs niet veel voor te doen. Je huis poetsen, bijvoorbeeld, of elke dag een kleine wandeling maken. Door met mate van het leven te genieten, kan je veel problemen vermijden.”

Impact terugdringen

Wereldnierdag is hét moment om het grote publiek attent te maken op hoe je zelf je nieren gezond kan houden. “Op die manier kunnen we de frequentie en impact van nierziekten indijken en terugdringen en willen we risicogroepen er attent op maken om zich tijdig te laten screenen bij een huisarts. Ook het belang van orgaandonatie mogen we niet uit het oog verliezen. Een niertransplantatie is nog altijd de beste oplossing om een nierfalen de wereld uit te helpen.”

Wie toch dialysepatiënt wordt, kan op de beste zorgen rekenen. “In Vlaanderen zijn er 27 dergelijke centra voorhanden en wij geven iedereen er de beste zorgen. Naast het medische verhaal is ook het menselijke luik van groot belang. Als patiënt breng je er elke week heel veel tijd door en wij doen er alles aan om hen er thuis te laten voelen. Maar liefst van al willen we het aantal patiënten naar beneden zien gaan. Daarom is een grotere bewustwording meer dan nodig.”

Info: www.worldkidneyday.org

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier