James Sidney Ensor plant grote expo rond grootmeester: “We willen ook Ensorwijn op de markt brengen”

James Sidney Ensor is trots op hun boek met 155 postkaarten van Ensor. (foto JRO)
James Sidney Ensor is trots op hun boek met 155 postkaarten van Ensor. (foto JRO)
Jeffrey Roos
Jeffrey Roos Medewerker KW

De vereniging ‘James Sidney Ensor’ werd in 2018 opgericht om kunst in het algemeen en het werk van James Ensor in het bijzonder te promoten. Dat doen ze aan de hand van publicaties, tentoonstellingen en andere activiteiten met de grootmeester in het achterhoofd.

Dat een Oostendse vereniging naar de kunstschilder genoemd werd, ligt voor de hand. Arnaud Van Schoote en Johan Van Roose zijn de grondleggers van de vereniging. “Als we elkaar toevallig tegen het lijf liepen, ging het altijd maar over James Ensor”, lacht Johan. “Zo is het idee om een vereniging rond de grootmeester te starten beginnen rijpen. Korte tijd later kwam Peter Van Ruysseveldt erbij. Met ons drie startten we onze vereniging uiteindelijk op 21 juni 2018, op.”

“Dat Ensor erg populair is, getuigt van het grote aantal aanwezigen tijdens onze voordrachten. We organiseerden er zo al vier. Op de eerste voordracht waren er 20 aanwezig, meer kon niet wegens de capaciteit van de locatie. Tijdens de laatste, in Mu.ZEE, waren dat er 150. En we hebben mensen moeten weigeren!”

Het drietal komt geregeld samen om ideeën te bundelen en te brainstormen over bepaalde activiteiten. Het coronavirus zorgde er echter voor dat alles op een laag pitje kwam te staan. “Zelfs nu durven we nog niet te ver in de toekomst plannen”, legt Peter uit. “We hopen ook om onze verzameling postkaarten van James Ensor te kunnen tonen in het vernieuwde Ensor-bezoekerscentrum. We spelen ook met de gedachte om een Ensorwijn op de markt te brengen. Maar dat is toekomstmuziek!”

155 postkaarten

De grootste verwezenlijking van het Ensorgezelschap is de publicatie van hun boek. “We kregen 155 postkaarten van een privépersoon, kaarten gedateerd tussen 1918 en 1935”, duidt Johan. “Telkens als Ensor een uitstap deed buiten Oostende, schreef hij minstens een postkaart aan zijn zus. Daardoor kwamen heel wat zaken aan het licht. Zo was zijn gezondheid en de gezondheid van zijn zus heel belangrijk voor hem. Ook hoe het er in Oostende aan toeging tijdens zijn afwezigheid was voor hem belangrijk. Zo schreef hij: ‘Ze hebben toch mijn kerkje niet afgebroken?’ Zijn zus was erg belangrijk en hij vroeg heel veel haar mening, zoals over de prijs die hij moest plakken op bepaalde schilderijen.”

“Herwig Todts, wetenschappelijk onderzoeker/curator en toch wel echt een Ensorspecialist te noemen, was erg gefascineerd wat er door deze verzameling kaarten allemaal naar boven gekomen is… Bovendien waren de kaarten in perfecte staat, dit maakte het mogelijk om ze in te scannen. En zo ontstond ons boek uiteindelijk. De verzameling postkaarten wordt af en toe eens onderbroken door een foto van het Oostende van destijds. Herwig Todts schetst in het boek een gedetailleerd beeld over de zus, de relatie met haar broer en haar plaats als model in het oeuvre van Ensor. Norbert Hostyn schetst vervolgens zijn contacten tussen 1920 en 1933 en ook de tentoonstellingen in deze periode.” Johan schetst ten slotte hoe de collectie van de stad Oostende tot stand is gekomen.

Over hele wereld

Johan is sinds het ontstaan van de vereniging voorzitter en werkt in Mu.ZEE als depotbeheerder. De band met de kust is dus dagelijks aanwezig. “De liefde voor James Ensor is in het museum gegroeid”, legt Johan uit. “Daarvoor werkte ik 10 jaar voor de stad in het Stadhuis en ik ging als opsteller van de dienst Belastingen naar het Museum voor Schone Kunsten aan het Wapenplein. Ik wist nog helemaal niets van Ensor, laat staan van Leon Spilliaert. Onder de vleugels van conservator Norbert Hostyn heb ik echter veel bijgeleerd. Ik ben erdoor gefascineerd geraakt en zag ook een stukje van de wereld als koerier door de bruiklenen van Ensor te vergezellen naar de verschillende werelddelen. Zo kwam ik ook in contact met het Ensorhuis en is daar ook een liefde opengebloeid. Ik heb aan Norbert veel te danken. 22 jaar lang heb ik voor het Ensorhuis gezorgd, steeds in overleg met de conservator en de diverse stadsdiensten”, aldus Johan. “Nu werk ik nog wat samen met Toerisme Oostende die er een schitterend nieuw bezoekerscentrum van gemaakt hebben. Echt de moeite waard om te bezoeken!”

“Laat ons zeggen dat we wel fan zijn van onze bekendste Oostendenaar. We zijn ook fan van Leon Spilliaert, maar we wilden dankzij het oprichten van een vereniging James Ensor promoten en initiatieven nemen”, besluiten de bestuursleden.

De vereniging James Sidney Ensor

Johan Van Roose. (foto JRO)
Johan Van Roose. (foto JRO)

Opgericht: Op 21 juni 2018 werden de statuten van de vereniging neergelegd.

Voorzitter: Johan Van Roose nam de taak als voorzitter van bij het begin op.

Leden: Het bestuur bestaat uit Peter Van Ruysseveldt, Arnaud Van Schoote en Johan Van Roose. Leden heeft de vereniging niet echt, sympathisanten daarentegen…

Lokaal: Geen vast lokaal, maar nu en dan voordrachten in Mu.ZEE, Zig-Zag Artcafe en in de forumzaal van de bibliotheek.